Κορωνοϊός: Ανάγκη άμεσης λήψης προληπτικών μέτρων στους οίκους ευγηρίας

Ευάγγελος Μαρινάκης, Ειδικός παθολόγος

Στις 27 Μαρτίου 2020 δημοσιεύτηκε από το New England Journal of Medicine και το Morbidity and Mortality Weekly Report του CDC (Centers for Disease Control and Prevention) άρθρο που αναδεικνύει τη σοβαρότητα του προβλήματος πιθανής εμφάνισης και εξάπλωσης κρουσμάτων COVID-19 (SARS-CoV-2) σε οίκους φιλοξενίας ηλικιωμένων και ατόμων με χρόνια νοσήματα. Οι δύο πηγές δημοσίευσης αφορούν την ίδια μελέτη:

• Asymptomatic and Presymptomatic SARS-CoV-2 Infections in Residents of a Long-Term Care Skilled Nursing Facility — King County, Washington, March 2020 (Morbidity and Mortality Weekly Report - Centers for Disease Control and Prevention)
• Epidemiology of Covid-19 in a Long-Term Care Facility in King County, Washington (New England Journal of Medicine)

Οι άνθρωποι που ζουν εκεί είναι ηλικιωμένοι με υποκείμενες συννοσηρότητες και αν νοσήσουν από τον ιό θα χρειαστούν διακομιδή σε νοσοκομείο και πολλοί από αυτούς θα πεθάνουν.

Συγκεκριμένα, η δημοσίευση αναφέρει ότι είναι γνωστό ότι οι ηλικιωμένοι άνθρωποι είναι πιο ευάλωτοι στον COVI (SARS-CoV-2). Πιθανό κρούσμα σε ιδρύματα που φιλοξενούν ηλικιωμένους θα οδηγούσε σε γρήγορη εξάπλωση των κρουσμάτων και μεγάλη θνητότητα.

Αυτό συνέβη σε οίκους ευγηρίας στο King Country της Washington, ξεκινώντας από έναν, με διασπορά και σε άλλους, πιθανότατα μέσω εργαζομένων που δούλευαν σε πάνω από έναν οίκο.

Υπήρξε άμεση κινητοποίηση με έλεγχο με PCR για SARS-CoV-2 και εντοπίστηκαν τόσο οι ασυμπτωματικοί όσο και οι συμπτωματικοί φορείς του ιού, στο προσωπικό και στους φιλοξενούμενους ηλικιωμένους. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι ασυμπτωματικοί φορείς τελικά εμφάνισαν συμπτώματα. Σημειώνεται, ότι αν βασιστούμε μόνο στα συμπτώματα για να διαγνώσουμε νόσο από SARS-CoV-2 τότε θα μας ξεφύγουν οι μισές περιπτώσεις. Άλλωστε, όπως επιβεβαιώνεται και στη δημοσίευση, οι ηλικιωμένοι ασθενείς εμφανίζουν συχνά άτυπα συμπτώματα που καθιστούν δυσκολότερη την κλινική διάγνωση SARS-CoV-2.

Τελικά 20 ημέρες περίπου μετά την επιβεβαίωση των κρουσμάτων στον πρώτο οίκο ευγηρίας, συνολικά 20 οίκοι επιβεβαιώθηκε ότι είχαν κρούσματα, με θνητότητα σε ότι αφορά τους φιλοξενούμενους ηλικιωμένους πάνω από 30%. Σημειώνεται ότι η θνητότητα αυτή αφορά κατάσταση υπό έλεγχο, δεδομένου ότι όλο αυτό το χρονικό διάστημα έγιναν έλεγχοι με PCR για SARS-CoV-2 και απομόνωση των κρουσμάτων που επιβεβαιώθηκαν.

Ελλάδα:

Οι οίκοι ευγηρίας μετά από σύσταση της περιφέρειας δεν δέχονται επισκέπτες και αυτό είναι απολύτως σωστό όσον αφορά την πρόληψη της εξάπλωσης της μόλυνσης.

Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί.

Χρειαζόμαστε επειγόντως μια συγκεκριμένη πολιτική η οποία θα συνδυάζει τα παρακάτω μέτρα:

•      Επίσημη κρατική οδηγία απαγόρευσης επισκεπτηρίου σε όλη την επικράτεια.

•      Περιορισμός των επιπλέον δραστηριοτήτων στο ελάχιστο δυνατό: για παράδειγμα αποφυγή εισόδου κουρέα για κούρεμα, ή φυσιοθεραπευτή για απλή φυσιοθεραπεία.

•      Αποφυγή συνωστισμού των ηλικιωμένων σε χώρους εστίασης και σαλόνια.

•   Δοκιμασία (test) PCR για τον νέο κοροναϊό SARS-CoV-2 για όλο το προσωπικό (διοικητικό νοσηλευτικό μάγειρες, φυσιοθεραπευτές, καθαρίστριες κτλ), καθώς και τους συγγενείς και στενό περιβάλλον.

Αυτό είναι θέμα ύψιστης σημασίας δεδομένου ότι οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτές τις εγκαταστάσεις εργάζονται σε βάρδιες και όταν είναι στο σπίτι ή στο σούπερ μάρκετ ενδέχεται να μολυνθούν από τον ιό και να το μεταδώσουν στους ηλικιωμένους που φροντίζουν.

•   Απομόνωση όλων των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων (που θα εντοπιστούν μετά τη διενέργεια των test), τόσο του προσωπικού όσο και των ηλικιωμένων που φιλοξενούνται.

•   Επισήμανση και έλεγχος των εργαζομένων που εργάζονται σε περισσότερες από μία εγκαταστάσεις – οίκους ευγηρίας ή άλλες εργασίες στις οποίες έρχονται σε επαφή με κόσμο.

•   Τακτική παρακολούθηση με επαναλαμβανόμενες δοκιμασίες (test) PCR (π.χ. κάθε εβδομάδα) έως ότου η πανδημία τεθεί υπό έλεγχο.

•   Καθορισμός κλινικών κριτηρίων ώστε το προσωπικό να υποψιαστεί πιθανό COVID στους ηλικιωμένους!

Το τελευταίο είναι επίσης πολύ σημαντικό. Συνήθως ο SARS-CoV-2 προκαλεί πυρετό, βήχα και δύσπνοια. Όμως, οι ηλικιωμένοι μπορεί να μην αναπτύξουν πυρετό, καθώς έχουν προβλήματα θερμορύθμισης λόγω της ηλικίας τους, ή ορισμένων φαρμάκων που μπορεί να παίρνουν. Ο πυρετός συνεχίζει και είναι το συχνότερο σύμπτωμα και στους ηλικιωμένους, αλλά αυτό δεν είναι απόλυτο, και μπορεί να εμφανίσουν χαμηλό πυρέτιο και περίεργη συμπεριφορά ή υπνηλία και αδυναμία λήψης τροφής και υγρών, ή άλλα άτυπα συμπτώματα. Αν μείνουμε μόνο στην κλινική εικόνα για να διαγνώσουμε COVID-19 και δεν συνδυάσουμε την παρέμβαση μας με PCR για SARS-CoV-2, τότε θα μας ξεφύγει μεγάλος αριθμός ανθρώπων που τελικά θα νοσήσουν βαριά.

Μπορείτε να βρείτε συνημμένο μια πρόσφατη δημοσίευση NEJM που επισημαίνει αυτό το σημαντικό πρόβλημα με την εμπειρία από τις εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης στην Ουάσινγκτον.

Επιπλέον Πληροφορίες

• Asymptomatic and Presymptomatic SARS-CoV-2 Infections
• Epidemiology of Covid-19 in a Long-Term Care Facility