ΕΚΠΑ: Τα 9 νέα εμβόλια κατά του κορωνοϊού

Εντείνεται η ερευνητική προσπάθεια για ανακάλυψη εμβολίου κατά του νέου κορωνοϊού. Για το θέμα υπήρξε χθες δημοσίευμα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό "Science".

Ο αναπληρωτής καθηγητής της Θεραπευτικής Κλινικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) Ευστάθιος Καστρίτης και ο πρύτανης του ΕΚΠΑ καθηγητής Θάνος Δημόπουλος συνοψίζουν τα νεώτερα δεδομένα σχετικά με την ανάπτυξη εμβολίων.

Όπως αναφέρουν, βρίσκονται σε ανάπτυξη και υπο διερεύνηση πολλοί διαφορετικοί τύποι εμβολίων έναντι του SARS-CoV-2. ΄Ορισμένα από αυτά βασίζονται σε τεχνολογίες DNA ή RNA, παράγουν, δηλαδή, κομμάτια του ιού μετά τον εμβολιασμό, μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό, ώστε να ενεργοποιηθεί το ανοσοποιητικό.

Άλλα εμβόλια βασίζονται σε ανασυνδυασμένες υπομονάδες που περιέχουν ιικούς επίτοπους, άλλα βασίζονται σε φορείς με βάση απενεργοποιημένο αδενοϊό και άλλα σε χορήγηση κεκαθαρμένου αδρανοποιημένυ ιού.

Τα εμβόλια με κεκαθαρμενο αδρανοποιημένο ιό έχουν χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά για την ανάπτυξη εμβολίων και είναι γενικά ασφαλή και αποτελεσματικά για την πρόληψη ασθενειών, όπως η γρίπη και η πολιομυελίτιδα.

Στον επίσημο ιστότοπο για τις κλινικές μελέτες (clinicaltrials.gov) φαίνεται ότι βρίσκονται σε εξέλιξη 9 διαφορετικές κλινικές μελέτες που αφορούν σε εμβόλια έναντι του COVID-19, με διαφορετική σύνθεση που βασίζονται σε διαφορετικές τεχνολογίες. Προς το παρόν, οι περισσότερες είναι στην αρχική φάση όπου εξετάζεται η ασφάλεια σε υγιείς εθελοντές.

Σε μελέτη από την Κίνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science  αναφέρεται η πιλοτική παραγωγή ενός κεκαθαρμένου απενεργοποιημένου υποψήφιου εμβολίου για τον SARS-CoV-2 (PiCoVacc). Οι ερευνητές απομονώσαν στελέχη του ιού SARS-CoV-2 από δείγματα βρογχοκυψελιδικού εκπλύματος 11 νοσηλευόμενων ασθενών και 5 ασθενών σε μονάδα εντατικής θεραπείας.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται 5 ασθενείς από την Κίνα, 3 από την Ιταλία, 1 από την Ελβετία, 1 από το Ηνωμένο Βασίλειο και 1 από την Ισπανία. Οι ασθενείς μολύνθηκαν με τον SARS-CoV-2 κατά την πιο πρόσφατη  φάση της πανδημίας.

Δείγματα

Τα 11 δείγματα περιείχαν διαφορετικά στελέχη SARS-CoV-2. Οι ερευνητές "καλλιέργησαν" τον ιό σε κύτταρων, ώστε να συλλέξουν μεγάλες ποσότητες και στη συνέχεια τον απενεργοποίηση και τον καθάρισαν.

Η ανάλυση με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο έδειξε ανέπαφα σωματίδια του ιού, ωοειδούς σχήματος, με διαμέτρους 90mm έως 150 nm, τα οποία περιστοιχίζονται με ακίδες τύπου στεφάνης, η τυπική δηλαδή εικόνα του κορωνοϊού.

Εμβολίασαν αρχικά ποντικούς και διαπίστωσαν την παραγωγή αντισωμάτων έναντι των πρωτεϊνών του ιού, ειδικά της πρωτεΐνης - ακίδας με την οποία ο ιός συνδέεται  στα κύτταρα για να εισβάλλει. 

Εμβολίασαν πιθήκους (μακάκους), οι οποίοι όταν μολυνθούν από το SARS-CoV-2 εμφανίζουν κλινικό σύνδρομο σχεδόν όμοιο με αυτό που εμφανίζεται σε ανθρώπους.

Όπως αναφέρουν οι ερευνητές  οι πίθηκοι που δεν έλαβαν το εμβόλιο εμφάνισαν μεγάλο φορτίο του ιού, ο οποίος πολλαπλασιαζόταν στο αναπνευστικό τους και βαρύ κλινικό σύνδρομο με σοβαρή διάμεση πνευμονία.

Αντίθετα, οι εμβολιασμένοι πίθηκοι εμφάνισαν είτε ήπια συμπτώματα (όσοι έλαβαν την μικρή δόση) είτε καθόλου συμπτώματα (στην μεγαλύτερη δόση), ενώ κατάφεραν να καθαρίσουν τον ιό από τους πνεύμονες. Οι κλινικές μελέτες (σε ανθρώπους) του συγκεκριμένου εμβολίου αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα.