Υψηλός ο κίνδυνος εμφράγματος στους Έλληνες

Του Δημήτρη Καραγιώργου

Δυσοίωνα είναι τα επιδημιολογικά στοιχεία για την επίπτωση των καρδιαγγειακών παθήσεων στη χώρα μας. Ο ελληνικός πληθυσμός διατρέχει τον υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα ανάμεσα στους Μεσογειακούς λαούς, εξαιτίας της υιοθέτησης του δυτικού τρόπου διατροφής και ζωής: σχεδόν ένας στους 2 Έλληνες είναι καπνιστής, έως και το 1/3 του πληθυσμού είναι παχύσαρκοι, το 10% πάσχει από διαβήτη, ενώ ένας στους 3 εμφανίζει υψηλή αρτηριακή πίεση.

Το αποτέλεσμα είναι να καταγράφονται στην Ελλάδα κάθε χρόνο περίπου 20.000 νέα εμφράγματα.

Το υπουργείο Υγείας, ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς στις 28 Σεπτεμβρίου, ξεκινά ενημερωτική καμπάνια πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ενημέρωσης για τα θέματα υγείας, με άξονα τις σημαντικότερες Παγκόσμιες Ημέρες Υγείας που έχουν οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άλλους διεθνείς φορείς.

Με κεντρικό μήνυμα ‘Γνωρίστε τους Κινδύνους’, το υπουργείο Υγείας προχωρεί με τη συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Προληπτικής Καρδιολογίας και Ιατρικής Έρευνας, στις εξής ενέργειες:

• Έντυπη ενημερωτική εκστρατεία για τα καρδιαγγειακά προβλήματα με ειδική έκδοση 4σέλιδης εφημερίδας free press που θα διανέμεται δωρεάν σε κεντρικά σημεία της Αθήνας.
• Περίπτερο ενημέρωσης και διανομής έντυπου υλικού σε κεντρικό σημείο της Αθήνας (Πλ. Κολωνακίου) την Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς, Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου.
• Δημιουργία ιστοσελίδας για την Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς στο portal http://www.worldhealthdays.gr/

Συχνότητα

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως και αφορούν διαταραχές που προσβάλλουν την καρδιά και τα αγγεία. Τα στατιστικά στοιχεία που σχετίζονται με την καρδιαγγειακή νόσο εμφανίζονται εξίσου δυσοίωνα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σύμφωνα με υπολογισμούς:

• κάθε 2 δευτερόλεπτα καταγράφεται ένας θάνατος που οφείλεται στη νόσο
• κάθε 5 δευτερόλεπτα σημειώνεται μια καρδιακή προσβολή
• κάθε 6 δευτερόλεπτα εκδηλώνεται ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Το 2010 αναμένεται τα καρδιακά νοσήματα να αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου στις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ έως το 2025, οι θάνατοι θα ξεπερνούν τους 25.000.000 ετησίως, λόγω αύξησης κυρίως της συχνότητας της στεφανιαίας νόσου.

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν 17 εκατομμύρια άνθρωποι εξαιτίας της καρδιαγγειακής νόσου. Τα καρδιακά νοσήματα κοστίζουν 169 δις ευρώ ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παράγοντες κινδύνου

Όπως εξηγεί ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Προληπτικής Καρδιολογίας και Ιατρικής Έρευνας Δρ. Δ. Χανιώτης, FESC Καρδιολόγος, υπάρχει μία σειρά παραγόντων που μπορεί να προκαλέσουν καρδιαγγειακές νόσους, η πλειονότητα των οποίων όμως αφορούν επιλογές τρόπου ζωής και άρα μπορούν εύκολα να τροποποιηθούν.

Παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, η αυξημένη χοληστερόλη στο αίμα, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, το στρες (άγχος) και η καθιστική ζωή προσβάλλουν την καρδιά και τα αγγεία και προκαλούν νόσους που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής και μπορούν να αποβούν μοιραίες.

Επιπροσθέτως, η κληρονομικότητα, η ηλικία και το ανδρικό φύλο μπορούν να αποτελέσουν επίσης παράγοντες προδιάθεσης για καρδιαγγειακά νοσήματα.

Πρόληψη και αντιμετώπιση

Συνήθως, τα άτομα που πάσχουν από καρδιαγγειακή νόσο, αρχικά δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, ενώ τις περισσότερες φορές πρώτη εκδήλωση είναι η καρδιακή προσβολή ή το εγκεφαλικό επεισόδιο. Συνεπώς, είναι απαραίτητη η επίγνωση των παραγόντων κινδύνου, ώστε ο προληπτικός έλεγχος να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.

Η πρόληψη, με τον κατάλληλο έλεγχο των παραγόντων κινδύνου συμβάλλει στη μείωση της καρδιαγγειακής νόσου και στην ευνοϊκότερη έκβαση των συνεπειών της.

Η διακοπή του καπνίσματος παρέχει ποικίλα οφέλη στην υγεία της καρδιάς και των αγγείων και είναι αποφασιστικής σημασίας στη μείωση εμφάνισης και εξέλιξης της καρδιαγγειακής νόσου.

Η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή με βάση τη Μεσογειακή Δίαιτα (καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, χρήση ελαιόλαδου, κατανάλωση ψαριού, μέτρια χρήση αλκοόλ, περιορισμό του αλατιού και λιπαρών τροφών) συμβάλλει στην καρδιαγγειακή υγεία και μακροζωία.

Η παχυσαρκία -και ιδίως η κοιλιακή παχυσαρκία- αποτελεί ένα από τα μεγάλα προβλήματα υγείας της σύγχρονης εποχής, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με τον κατάλληλο τρόπο ζωής και τη συμβολή της επιστήμης. Η τακτική άσκηση και ιδίως το γρήγορο περπάτημα σε καθημερινή βάση για 30 λεπτά τουλάχιστον, θωρακίζει το καρδιαγγειακό σύστημα και απομακρύνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η υπερχοληστερολαιμία (αυξημένη χοληστερόλη στο αίμα) συνιστούν κύριους παράγοντες κινδύνου, που όμως μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία, αν συνδυαστεί η σωστή διατροφή με τη φυσική δραστηριότητα και αν απαιτηθεί και με κατάλληλη σύγχρονη φαρμακευτική αγωγή.

Πώς εκδηλώνεται

Πώς εκδηλώνεται η καρδιαγγειακή νόσος και το εγκεφαλικό επεισόδιο;

Η καρδιακή προσβολή εκδηλώνεται συνήθως με διάχυτο πόνο ή δυσφορία στο στήθος, που μπορεί να επεκτείνεται στον αριστερό ώμο, στον αγκώνα, στα χέρια, στον τράχηλο ή στη γνάθο και να αντανακλάται στην πλάτη. Επίσης, μπορεί να παρουσιαστεί δυσκολία στην αναπνοή και λαχάνιασμα, αίσθημα λιποθυμίας και ζάλη, ναυτία ή έμετος, κρύος ιδρώτας, χλόμιασμα.

Το εγκεφαλικό επεισόδιο εκδηλώνεται συνήθως με ξαφνική αδυναμία ή μούδιασμα στο πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια σε μια από τις πλευρές του σώματος. Επίσης, μπορεί να παρουσιαστεί δυσκολία στην όραση είτε στο ένα είτε και στα δύο μάτια, κεφαλαλγία, αδυναμία, λιποθυμία, σύγχυση και δυσκολία στην ομιλία και την κατανόηση, ζάλη και απώλεια ισορροπίας.