Ποσοστό 8%-10% των καρκίνων οφείλονται στην παχυσαρκία

Της Σοφίας Νέτα

Το 8%-10% των καρκινοπαθών στις ΗΠΑ και τη Δ. Ευρώπη ‘οφείλουν’ την πάθησή τους στην περίσσεια του λίπους τους.

Σήμερα η παχυσαρκία αποτελεί μετά το κάπνισμα τον δεύτερο προβλέψιμο παράγοντα κινδύνου για τη δημιουργία καρκίνου, ενώ στο μέλλον ίσως εξελιχθεί σε κύριο παράγοντα, προειδοποιούν οι ειδικοί! Οι καρκίνοι που σχετίζονται με την παχυσαρκία είναι κυρίως του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη.

Παράλληλα, η παχυσαρκία σχετίζεται στενά με περισσότερες από 20 άλλες παθήσεις (όπως σακχαρώδη διαβήτη, στηθάγχη, έμφραγμα, υπέρταση, υπνική άπνοια, υπογονιμότητα, ορισμένες μορφές καρκίνου και κατάθλιψη). Στο δυτικό κόσμο αποτελεί, μετά το κάπνισμα, τη δεύτερη αιτία των θανάτων που θα μπορούσαν να αποφευχθούν.

Στην Ευρώπη, ένα εκατομμύριο θάνατοι εκτιμάται ότι οφείλονται έμμεσα ή άμεσα στη νόσο. Δυστυχώς η παχυσαρκία σήμερα αφορά περισσότερο από έναν στους 3 Έλληνες.

Τα παραπάνω επισημάνθηκαν σε σημερινή συνέντευξη τύπου από τον πρόεδρο της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, αναπληρωτή καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Παν/μίου Ιωαννίνων Δημήτρη Κιόρτση και το μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας επίκουρο καθηγητή Παθολογίας Δημήτρη Παπάζογλου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας όπως έχει οριστεί η 24η Οκτωβρίου.

Τα στοιχεία αρχίζουν να γίνονται άκρως ανησυχητικά, αλλά περισσότερο ανησυχητική είναι η μη συνειδητοποίηση του μεγέθους και της έκτασης του προβλήματος από τους υπεύθυνους φορείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ελάχιστα, δυστυχώς, διαθέσιμα εγκεκριμένα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας αντιμετωπίζονται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς σαν lifestyle σκευάσματα! Είναι περισσότερο από ποτέ επιτακτική η ανάγκη η Πολιτεία με τη συνδρομή των επαγγελματιών υγείας να βοηθήσει αποτελεσματικά ώστε:

• Να καταγραφούν αναλυτικά τα επιδημιολογικά δεδομένα
• Να αναλυθούν τα αίτια της αυξημένης επίπτωσης της παχυσαρκίας στη χώρα μας και ειδικά στην παιδική ηλικία
• Να σχεδιαστούν οι μέθοδοι παρέμβασης
• Να οργανωθούν εξειδικευμένα κέντρα και μονάδες αντιμετώπισης

‘Είναι φανερό’, τόνισαν οι ομιλητές ‘ότι το γενικό μοντέλο παρέμβασης λέγοντας απλά στον κόσμο ότι πρέπει να χάσει βάρος με δίαιτα και άσκηση δεν έχει από μόνο του την επιθυμητή αποτελεσματικότητα. Χρειάζεται περισσότερο οργανωμένη και πολυπαραγοντική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν έχουν όλα τα άτομα την ‘ίδια’ παχυσαρκία. Έως ότου ομαδοποιηθούν και κατηγοριοποιηθούν οι παχύσαρκοι, γεγονός που θα επιτρέψει την περισσότερο ορθολογιστική αντιμετώπιση του προβλήματος, είναι αναγκαία η εξατομίκευση της θεραπευτικής αντιμετώπισης.

Δεν είναι αναγκαία και ωφέλιμη η απώλεια βάρους σε όλους τους υπέρβαρους και παχύσαρκους ανεξαιρέτως. Πρέπει να καθοριστεί από την αρχή ο επιθυμητός και επιτεύξιμος βαθμός-στόχος απώλειας βάρους στο συγκεκριμένο άτομο και θα πρέπει να ενημερωθεί ο ασθενής για τα συγκεκριμένα οφέλη που θα προκύψουν από τη δεδομένη απώλεια χωρίς υπερβολικές και ατεκμηρίωτες υποσχέσεις.

Είναι απαραίτητο να είναι ενήμερος ο παχύσαρκος για τις θεραπευτικές μεθόδους, τις δυνατότητές τους, τα θεραπευτικά τους όρια και τα ενδεχόμενα προβλήματα από την εφαρμογή τους για την περίπτωσή του. Αυτά και άλλα πολλά θα πρέπει να συζητηθούν αναλυτικά με τον υπεύθυνο θεράποντα γιατρό για να υπάρχει μία συνολική εικόνα του προβλήματος, των πιθανών μελλοντικών κινδύνων, των δυνατών θεραπευτικών παρεμβάσεων και των αναμενόμενων ωφελειών, έτσι ώστε οι δυνατότητες και οι προσδοκίες να βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα.

Μόνο έτσι θα βελτιστοποιηθεί το αποτέλεσμα χωρίς περιττές στερήσεις και χωρίς απογοητεύσεις από το μέρος του ασθενή.

Για την επίτευξη όλων αυτών απαιτείται η ύπαρξη οργανωμένων μονάδων με κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή στελεχωμένων με το απαραίτητο και εξειδικευμένο προσωπικό. Το κόστος που συνήθως τίθεται ως απαγορευτική δικαιολογία, στην προκειμένη περίπτωση δεν ευσταθεί.

Η πρόληψη δεν είναι ποτέ ακριβότερη από τη θεραπεία. Το κόστος των επιπλοκών της παχυσαρκίας και η γενικότερη επιβάρυνση του συστήματος υγείας από αυτές είναι δυσανάλογα ψηλό ακόμα και με τους πιο ψυχρούς τεχνοκρατικούς όρους’.

Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας (http://www.eiep.gr/) που τον επόμενο χρόνο κλείνει μία 20ετία ζωής, εκτός από την καθαρά επιστημονική δραστηριότητα με οργανώσεις συνεδρίων και περιφερικών εκδηλώσεων, συμμετοχή και παρουσία στους σχετικούς διεθνείς ιατρικούς φορείς και διεξαγωγή και δημοσίευση επιστημονικών μελετών προσπαθεί και θέλει να έχει μία ευρύτερη παρουσία και παρέμβαση στην κοινωνία και τον άνθρωπο.

‘Ελπίζουμε’ κατέληξαν οι ομιλητές, ‘ότι με τη βοήθεια της Πολιτείας θα μπορέσουμε να οργανώσουμε ένα πολύπλευρο σχέδιο δράσης που θα στηρίξουμε και θα πραγματώσουμε, βασισμένο στην επιστημονική μας γνώση, την εμπειρία μας στο αντικείμενο και τη δεδομένη διάθεσή μας για ουσιαστικά αποτελέσματα στον τομέα αυτό’.