Δημήτρης Κρεμαστινός: Άργησαν τα μέτρα για το κάπνισμα

Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν προχωρήσει εδώ και χρόνια στα αντικαπνιστικά μέτρα, σημειώνει ο καθηγητής Καρδιολογίας κ. Δημήτρης Κρεμαστινός, μιλώντας στο περιφερειακό Συνέδριο της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, από πολύ νωρίς η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (ΕΚΕ) πρωτοστάτησε στον αγώνα για την κατάργηση του καπνίσματος. Η μάχη άρχισε δειλά.

Ήταν αρχές της δεκαετίας του ΄90 και πάνω στο πακέτο των τσιγάρων αναγραφόταν με μικρά γράμματα ότι το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την Υγεία. Χρειάστηκε υπουργική απόφαση το 1994 για να υποχρεωθούν οι Ελληνικές Βιομηχανίες να αναγράψουν πάνω στα πακέτα τους με μεγάλα ευδιάκριτα γράμματα το τι ακριβώς προκαλεί το τσιγάρο.

Πλέον ο κάθε καπνιστής ήξερε ότι ουσιαστικά αγοράζει τον θάνατο. Τα στοιχεία; Συντριπτικά.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι χάνονται κάθε χρόνο από το κάπνισμα. Οι 3 στους 4 ανθρώπους θα πάθουν σίγουρα κάποιο καρδιοαγγειακό επεισόδιο κατά τη διάρκεια της ζωής τους ενώ τον τέταρτο τον διεκδικεί ο καρκίνος και ιδιαίτερα ο καρκίνος του πνεύμονος.

Δεν πήγαινε άλλο…

Την τελευταία πενταετία η ΕΚΕ με αλλεπάλληλες συνεντεύξεις τύπου, διαφημιστικές εκστρατείες σε εφημερίδες και περιοδικά, με τηλεοπτικά σποτ αλλά και επιστημονικές ημερίδες επιχείρησε να καταστήσει με όλους τους τρόπους σαφείς στους έλληνες πολίτες τις καταστρεπτικές συνέπειες της –στην κυριολεξία- αυτοκτονικής αυτής συνήθειας.

Ολέθριο

Το στοιχείο ωστόσο στο οποίο επικεντρώσαμε ήταν το ολέθριο αποτέλεσμα του παθητικού καπνίσματος κάτι για το οποίο πραγματοποιήσαμε συνεχείς παρεμβάσεις στο Υπουργείο Υγείας.

Επισημάναμε πως ο παθητικός καπνιστής κινδυνεύει εξ’ ίσου με τον καπνιστή, αλλά και το ότι είναι δυνατόν ο καπνιστής να μην πάθει ούτε καρκίνο πνεύμονος, ούτε έμφραγμα του μυοκαρδίου, εάν ανήκει στο προνομιούχο 20% του πληθυσμού που προστατεύεται από τα γονίδιά του, ενώ ο παθητικός καπνιστής κινδυνεύει να νοσήσει όταν ανήκει στο 80% του πληθυσμού που στερείται γονιδιακής προστασίας.

Έτσι τα ηθικά ερείσματα ότι δήθεν η απαγόρευση του καπνίσματος στερεί τον καπνιστή από το δικαίωμα της ελευθερίας του να αποφασίσει για τον τρόπο ζωής του καταρρέουν, γιατί στην πραγματικότητα επιτρέπει στον καπνιστή να γίνεται επικίνδυνος για τη ζωή του συντρόφου του ή του διπλανού του.

Παρ’ όλες τις προσπάθειες η χώρα μας εξακολουθεί να είναι πρωτοπόρος στο κάπνισμα σε όλη την Ευρώπη, ενώ το προσδόκιμο επιβίωσης του πληθυσμού μας που ήταν εκ των πρώτων κατήλθε στη 10η θέση. Είδαμε και σπεύσαμε να το επισημάνουμε, ότι οι λαοί που υιοθετούν μέτρα πρόληψης και ιδιαίτερα τα αντικαπνιστικά μέτρα, βελτιώνουν συνεχώς το προσδόκιμο επιβίωσης του πληθυσμού τους.

Μείωση

Σύμφωνα με ένα από τα πλέον σοβαρά και έγκυρα επιστημονικά περιοδικά της Αγγλίας (British Medical Journal), ολοκληρωμένη επιστημονική μελέτη έδειξε ότι μετά την ολοσχερή απαγόρευση του καπνίσματος στην Αγγλία που έγινε τον Ιούλιο 2007, υπήρξε μία ετήσια ελάττωση κατά 1200 περιπτώσεις των εισαγωγών ασθενών στα νοσοκομεία με διάγνωση οξείας καρδιακής προσβολής.

Ήδη η Ιταλία, που από το 2005 απαγόρευσε το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους, ανακοίνωσε το 2007 ελάττωση των καρδιακών συμβαμάτων στην περιοχή της Ρώμης κατά 10-15% συμπεριλαμβανομένων και των αιφνιδίων θανάτων. Ακολούθησαν δεκάδες μικρών μελετών από διάφορες χώρες και περιοχές του πλανήτη με ανάλογα ευρήματα.

Η υιοθέτηση λοιπόν και από την Ελλάδα των μέτρων καταστολής που οι άλλες προηγμένες πολιτιστικά κοινωνίες έλαβαν αποτελούσε μονόδρομο. Επισημαίναμε ωστόσο πως η απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς δημόσιους χώρους πρέπει να είναι γενική χωρίς 'παράθυρα' και να συνοδεύεται από επιβολή μέτρων…

Το 2002 το μέτρο του 'νοητά' χωρισμένου χώρου καπνιζόντων και μη, που επέβαλε η πολιτεία, απέτυχε παταγωδώς. Αλλά και η προηγούμενη απόφαση του περσινού καλοκαιριού για απαγόρευση του καπνίσματος υπήρξε ασαφής και με τις ανεπάρκειες στους ελεγκτικούς μηχανισμούς και την άρνηση των ιδιοκτητών καταστημάτων να εφαρμόσουν το μέτρο, δεν απέδωσε…

Η ΕΚΕ χαιρετίζει την ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας για την πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς δημόσιους χώρους. Είναι βέβαιο ότι και πάλι θα ασκηθούν ισχυρές πιέσεις από όσους προσπαθούν να ανοίξουν παράθυρα στο νόμο με στόχο να καταστρατηγηθεί η εφαρμογή του.

Έλεγχος

Απαιτούνται μηχανισμοί ελέγχου που θα κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος να διανύσουμε. Ας δώσουμε μια εικόνα: ο Niegel Humphries εκπρόσωπος των αυτοκινητιστών, εδήλωσε στο BBC ότι το κλειστό αυτοκίνητο είναι κλειστός, μικρός ανάλογος χώρος με το δωμάτιο γι’ αυτό θα πρέπει νομοθετικά να ισχύσουν οι απαγορεύσεις του καπνίσματος που θα νομοθετηθούν για τη ζωή μέσα στο σπίτι.

Η τοποθέτηση του εκπροσώπου των αυτοκινητιστών της Αγγλίας δείχνει την υπευθυνότητα σε επίπεδο κοινωνίας γιατί κάθε νομοθετικό μέτρο δεν έχει καμία τύχη εάν δεν το αποδεχθεί και δεν το στηρίξει η κοινωνία στην οποία απευθύνεται.

Γι’ αυτό η αγωγή υγείας όσον αφορά τον τρόπο συμπεριφοράς του ατόμου αρχίζει από την οικογένεια, επεκτείνεται στο σχολείο, την τοπική κοινωνία, τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα και επισφραγίζεται νομοθετικά από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Η ΕΚΕ θα συνεχίσει την αντικαπνιστική εκστρατεία της.