Στο επίκεντρο συνάντησης εργασίας το νέο στρατηγικό σχέδιο δράσης για τον ιό HIV

Η ανάγκη για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός νέου εθνικού στρατηγικού σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση του HIV στην Ελλάδα, βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης εργασίας που διοργάνωσε ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», την Τετάρτη 5 Ιουλίου 2017, στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα.

Στη συνάντηση συζητήθηκαν τα κύρια εμπόδια και οι προκλήσεις στις οποίες καλείται να απαντήσει η χώρα στην πορεία της προς την επίτευξη των στόχων 90-90-90 του UNAIDS έως το 2020. Οι στόχοι αυτοί συνίστανται στη διάγνωση του 90% των ατόμων που ζουν με HIV, το 90% αυτών να υποβάλλεται σε θεραπεία και το 90% αυτών να εμφανίζει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο. Βάσει των στοιχείων που έχουν δοθεί από τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, εκτιμάται ότι το 2015 στην Ελλάδα είχε διαγνωστεί το 78% των οροθετικών ατόμων, το 67% αυτών βρισκόταν σε αντιρετροϊκή αγωγή και το 73% αυτών είχε μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο. Σύμφωνα με το μητρώο ασθενών του ΚΕΕΛΠΝΟ, στην Ελλάδα ζουν περίπου 13.500 οροθετικοί άνθρωποι, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2017 καταγράφηκαν 254 νέες διαγνώσεις,  διατηρώντας τον αριθμό των διαγνωσμένων ατόμων στα επίπεδα του 2016. Συνολικά, 9.200 άτομα λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή.

Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος, περιέγραψε τους σκοπούς του νέου εθνικού στρατηγικού σχεδίου δράσης, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να έχει εφικτούς και μετρήσιμους στόχους και να συνοδεύεται από οικονομική αξιολόγηση και προϋπολογισμό.

Ο Πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ, Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, επεσήμανε πως το υψηλό ποσοστό καθυστερημένων διαγνώσεων παραμένει ένα από τα κυρίαρχα εμπόδια στην εξάλειψη του HIV. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως το πρώτο εξάμηνο του 2017, σχεδόν το 40% των νέων περιστατικών διαγνώστηκαν καθυστερημένα.

Ο Προέδρος του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας, Νίκος Δέδες, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο μείζον ζήτημα των ελλείψεων αντιδραστηρίων για τη μέτρηση του ιικού φορτίου και σημείωσε πως η υπομονή των οροθετικών ατόμων έχει εξαντληθεί, θέτοντας προ των ευθυνών τους τόσο το Υπουργείο Υγείας, όσο και το ΚΕΕΛΠΝΟ, για την εξεύρεση μίας μόνιμης και βιώσιμης λύσης που θα αποκαταστήσει το πρόβλημα. Από την πλευρά του, ο Γιάννης Μπασκόζος δεσμεύτηκε για την άμεση επίλυση του θέματος.

O εκπρόσωπος του AIDS Healthcare Foundation Europe, Denis Godlevskiy, παρουσίασε τις δράσεις του Ιδρύματος τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Ελλάδα. Το AHF Europe παρέχει δωρεάν θεραπεία και φροντίδα σε πάνω από 700.000 οροθετικούς ανθρώπους σε 38 χώρες σε όλο τον κόσμο. To 2016 παρείχε υπηρεσίες εξέτασης για HIV σε περίπου 180.000 άτομα παγκοσμίως και διένειμε συνολικά πάνω 38.000.000 δωρεάν προφυλακτικά. Στην Ελλάδα έχει επενδύσει πάνω από 820.000 ευρώ στην προαγωγή της τακτικής εξέτασης και της ευαισθητοποίησης του κοινού για θέματα που σχετίζονται με το HIV/AIDS.

Κοινός τόπος όλων συμμετεχόντων ήταν η ανάγκη επικαιροποίησης του μητρώου ασθενών που τηρεί το ΚΕΕΛΠΝΟ σε συνεργασία με τις μονάδες λοιμώξεων. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι περίπου 4.500 διαγνωσμένα οροθετικά άτομα δε λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή, παρά τις κατευθυντήριες οδηγίες που υποδεικνύουν την άμεση έναρξη θεραπείας από τη στιγμή της διάγνωσης. Ωστόσο, όπως σημείωσε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS Μάριος Λαζανάς, ο αριθμός αυτός αμφισβητείται από τους ίδιους τους γιατρούς των μονάδων και κρίνεται ότι στην πραγματικότητα είναι πολύ μικρότερος. Ο κ. Λαζανάς έθεσε επίσης το θέμα των συνθηκών στις Μονάδες Λοιμώξεων και ανέδειξε την ανάγκη να καταγραφούν και να αξιολογηθούν οι ελλείψεις που υπάρχουν σε υποδομές, ανθρώπινο δυναμικό και αναλώσιμα προκειμένου να αναληφθούν οι αντίστοιχες πρωτοβουλίες.

H προαγωγή της πρόληψης αποτέλεσε έναν ακόμη σημαντικό πυλώνα της συνάντησης εργασίας. Όλες οι πλευρές ανέδειξαν το σημαντικό ρόλο των «Checkpoint» στη διασφάλιση της δημόσιας Υγείας και στη δημιουργία κουλτούρας για την τακτική εξέταση για τον HIV. Από την πλευρά  του, ο κ. Μπασκόζος ιεράρχησε ως προτεραιότητα του Υπουργείου Υγείας τη δυνατότητα χορήγησης προφύλαξης πριν από την έκθεση (PrEP), ως ένα ακόμη εργαλείο αναχαίτισης του ιού, βάσει των διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών.

Η συζήτηση στράφηκε τέλος, στην αξιοποίηση των γενόσημων αντιρετροϊκών φαρμάκων ως μέσου που θα συμβάλει στην καθολική πρόσβαση στη θεραπεία και θα εξοικονομήσει πόρους για τη χρηματοδότηση καινοτόμων φαρμάκων. Ήδη μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται η κυκλοφορία γενόσημου σκευάσματος, το οποίο μπορεί να χορηγείται τόσο σε οροθετικά άτομα, όσο και για χρήση PrEP, θέτοντας νέες βάσεις και οικονομικό πλαίσιο στη συζήτηση για το συγκεκριμένο μέσο πρόληψης.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι όλων των φορέων που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση του HIV στην Ελλάδα όπως η 1η ΥΠΕ, ο ΕΟΦ, ο ΕΟΠΥΥ, η ΗΔΙΚΑ, ο ΙΦΕΤ, η ΠΕΦΝΙ, ο Συνήγορος του Πολίτη, διοικητές νοσοκομείων, διευθυντές μονάδων λοιμώξεων και νοσοκομειακών φαρμακείων, ακαδημαϊκοί, φαρμακευτικές εταιρείες και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Κατά το κλείσιμο της συνάντησης, ο Πρόεδρος της «Θετικής Φωνής», Νίκος Δέδες, δήλωσε: «Συναντήσεις όπως η σημερινή αποτελούν μία μοναδική ευκαιρία να αναζητήσουμε από κοινού και συντονισμένα απαντήσεις στις προκλήσεις και στα εμπόδια που αντιμετωπίζει η χώρα μας  κατά την πορεία της προς την επίτευξη των στόχων 90-90-90 του UNAIDS. Εν όψει όμως και του νέου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης για την αντιμετώπιση του HIV, αναμένουμε από το Υπουργείο Υγείας της θεσμοθέτηση αυτών των συναντήσεων, με συγκεκριμένη ατζέντα, οδικό χάρτη και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των στόχων που θα θέσουμε από κοινού».