Το κόστος του διαβήτη στον κόσμο και στη χώρα μας

O σύγχρονος τρόπος ζωής με την παχυσαρκία, η έλλειψη άσκησης και το stress αναμένεται να αυξήσουν γεωμετρικά τον αριθμό των ατόμων που πάσχουν από σσακχαρώδη διαβήτη τα επόμενα χρόνια. Εκτιμάται ότι την προσεχή 15ετία ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη θα υπερβεί παγκοσμίως τα 500 εκατομμύρια, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες μάστιγες της εποχής μας.

Είναι πλέον σαφές ότι ο σακχαρώδης διαβήτης είναι πολύπλοκο συστηματικό νόσημα και δεν αφορά μόνο τη διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης αλλά όλες ανεξαιρέτως τις παραμέτρους του κυτταρικού μεταβολισμού. Στην πορεία εξέλιξης της νόσου δημιουργούνται συννοσηρότητες από όλα τα συστήματα (καρδιαγγειακό, νευρικό, πεπτικό, νεφρούς, δέρμα, ακόμα και από την ψυχική σφαίρα) ως αποτέλεσμα της χρόνιας υπεργλυκαιμίας-δυσλιπιδαιμίας και των χρόνιων επιπλοκών, γεγονός το οποίο καθιστά επιβεβλημένη την άριστη μεταβολική ρύθμιση.

Στην επίτευξη αυτού του στόχου έχει συμβάλει αποφασιστικά η κυκλοφορία πρωτοπόρων φαρμάκων (βασικές ινσουλίνες, αναστολείς DPP4, αναστολείς SGLT2, ανάλογα GLP1), οι συνδυασμοί των οποίων προσφέρουν ευελιξία και αποτελεσματικότητα στις θεραπευτικές επιλογές.

Από την άλλη μεριά, η έκρηξη στον τομέα της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια και η εφαρμογή της στο πεδίο του σακχαρώδους διαβήτη (αντλίες ινσουλίνης νέας γενιάς, τεχνητό πάγκρεας, σύγχρονες συσκευές αυτομέτρησης της γλυκόζης στο αίμα, συσκευές συνεχούς καταγραφής) έχει αυξήσει τις δυνατότητες εντατικοποίησης της ρύθμισης.

Ο συνδυασμός των νεότερων αυτών επιστημονικών δεδομένων με την κλινική πρακτική σε μια προσπάθεια να καλυφθεί όλο το φάσμα της παθοφυσιολογίας, της πρόληψης, της θεραπείας και της παρακολούθησης του σακχαρώδους διαβήτη και των επιπλοκών του θα αποτελέσει και το θέμα του 16ου Πανελλήνιου συνεδρίου της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, όπως αναφέρει και σχετική ανακοίνωση της τελευταίας. Το οποίο Συνέδριο πρόκειται να διεξαχθεί στην Αθήνα μεταξύ 14-17 Μαρτίου 2018.

Το κόστος του διαβήτη στον κόσμο

Την ίδια στιγμή, σημαντικό είναι και το παγκόσμιο κόστος του διαβήτη, που σήμερα εκτιμάται στα 825 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Στην έρευνα, την οποία διεξήγαγαν επιστήμονες από το Imperial College του Λονδίνου, με τη συμμετοχή του Harvard T.H., του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και σχεδόν 500 ερευνητών ανά τον κόσμο, ενσωματώθηκαν στοιχεία από 4,4 εκατομμύρια ενήλικες στις περισσότερες χώρες του κόσμου.

Χρησιμοποιώντας στοιχεία με βάση την ηλικία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα τελευταία 35 χρόνια, ο διαβήτης στους άνδρες έχει παγκοσίως έχει υπερδιπλασιαστεί - από 4,3% το 1980 σε 9% το 2014 . Στο μεταξύ, ο διαβήτης μεταξύ των γυναικών αυξήθηκε από 5% το 1980 σε 7,9% το 2014. Αυτή η άνοδος μεταφράζεται σε 422 εκατομμύρια ενήλικες στον κόσμο με διαβήτη το 2014 - το οποίο έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί από το 1980 (108 εκατομμύρια).

Τα στοιχεία αποκάλυψαν επίσης ότι τα προσαρμοσμένα σε ηλικία επίπεδα σακχαρώδη διαβήτη το 2014 ήταν χαμηλότερα σε ορισμένες χώρες της βορειοδυτικής Ευρώπης, όπου περίπου το 4% των γυναικών και το 6% των ανδρών έχουν διαβήτη. Ο επιπολασμός του διαβήτη ήταν υψηλότερος στην Πολυνησία και τη Μικρονησία. Συνολικά, οι χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα είχαν τη μεγαλύτερη αύξηση των επιπέδων σακχαρώδη διαβήτη κατά τη διάρκεια των 35 ετών.

Η ομάδα υπολόγισε επίσης το ετήσιο κόστος του διαβήτη - το οποίο περιλάμβανε το κόστος θεραπείας και διαχείρισης της νόσου και των επιπλοκών της, όπως ακρωτηριασμοί των άκρων. Το παγκόσμιο κόστος ήταν 825 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, με το μεγαλύτερο κόστος για τις μεμονωμένες χώρες να είναι στην Κίνα (170 δισεκατομμύρια δολάρια), στις  ΗΠΑ (105 δισεκατομμύρια δολάρια) και στην  Ινδία (73 δισεκατομμύρια δολάρια). Οι συγγραφείς πρόσθεσαν ότι ο υπολογισμός δεν περιλάμβανε τις εργάσιμες ημέρες που χάθηκαν εξαιτίας του διαβήτη, γεγονός που θα καθιστούσε το κόστος πολύ μεγαλύτερο εάν ενσωματωνόταν.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι:

• Ο διαβήτης αυξήθηκε δραματικά στις χώρες των νησιών του Ειρηνικού και στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, οι οποίες έχουν τώρα τα υψηλότερα επίπεδα διαβήτη στον κόσμο. Στην Πολυνησία και στη Μικρονησία, όπου ο επιπολασμός είναι υψηλότερος, περισσότεροι από ένας στους πέντε ενήλικες έχουν διαβήτη.

• Στις ΗΠΑ το 2014, το 8,2% των ανδρών και το 6,4% των γυναικών είχαν διαβήτη, κατατάσσοντας την Αμερική στην 114η θέση για τους άνδρες και στην 146η για τις γυναίκες στον κόσμο.

• Μεταξύ των χωρών υψηλού εισοδήματος, η αύξηση του διαβήτη ήταν σχετικά μικρή στη Δυτική Ευρώπη, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Ο διαβήτης ήταν χαμηλότερος στην Ελβετία, την Αυστρία, τη Δανία, το Βέλγιο και τις Κάτω Χώρες.

• Το ήμισυ των 422 εκατομμυρίων ενηλίκων με διαβήτη το 2014 ζούσε σε πέντε χώρες: την Κίνα, την Ινδία, τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία και την Ινδονησία.

• Αν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις, πάνω από 700 εκατομμύρια ενήλικες σε όλο τον κόσμο θα έχουν προσβληθεί από διαβήτη έως το 2025.

Σύμφωνα με άτομα που συμμετείχαν στην ομάδα έρευνας, «Αυτή είναι η πρώτη φορά που είχαμε μια τόσο ολοκληρωμένη παγκόσμια εικόνα για τον διαβήτη -και τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι η ασθένεια έχει φτάσει σε επίπεδα που μπορούν να χρεοκοπήσουν ακόμη και τα συστήματα υγείας ορισμένων χωρών. Το τεράστιο κόστος αυτής της ασθένειας - τόσο στις κυβερνήσεις όσο και στα άτομα - θα μπορούσε διαφορετικά να στραφεί προς τα απαραίτητα για τη ζωή, όπως τα τρόφιμα και η εκπαίδευση ».

Το κόστος στην Ελλάδα

Η πιο πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το κόστος αντιμετώπισης ανεπαρκώς ελεγχόμενων ασθενών ήταν στατιστικά σημαντικά υψηλότερο ( 7.783 ευρώ) από το κόστος που συνδέεται με τη θεραπεία ασθενών με επαρκώς ελεγχόμενες τιμές ( 6.366 ευρώ).
Ωστόσο, η τελευταία μελέτη περιελάμβανε μόνο το κόστος θεραπείας και όχι το κόστος των διαβητικών επιπλοκών και των συνυπολογισμών, οι οποίες, σε συνδυασμό, αποτελούν το μεγαλύτερο συστατικό του συνολικού κόστους (56%).

Τα τρέχοντα ευρήματα είναι σύμφωνα με εκτιμήσεις άλλων διεθνών μελετών, οι οποίες δείχνουν επίσης υψηλό κόστος ανά ασθενή για τη διαχείριση του διαβήτη. Συγκεκριμένα, η μελέτη της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας εκτιμά ότι τα άτομα με διαβήτη που έχουν διαγνωστεί έχουν μέσες ιατρικές δαπάνες ύψους περίπου 13.700 δολαρίων ετησίως, εκ των οποίων περίπου 7.900 δολάρια αποδίδονται στον διαβήτη. Επιπλέον, το 23% των ιατρικών δαπανών χρησιμοποιείται για την άμεση θεραπεία του διαβήτη, ενώ το 50% του κόστους χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του μέρους των χρόνιων επιπλοκών που αποδίδονται στον διαβήτη . Αυτό είναι συγκρίσιμο με το συμπέρασμά της ελληνικής μελέτης ότι η αντιμετώπιση των συνυπολογισμών αντιστοιχεί στο 48% του συνολικού κόστους.