Ο οικονομικός αντίκτυπος της COVID-19: Θετικά και αρνητικά

Η παγκόσμια πανδημία διέκοψε τις επιχειρηματικές δραστηριότητες παγκοσμίως. Αλλά ο οικονομικός αντίκτυπος της COVID-19 ποικίλλει μεταξύ των περιφερειών και οι συνέπειες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική θέση που καταλαμβάνει η κάθε περιοχή.

Στα δεδομένα  της έρευνας από την 20η Παγκόσμια Έκθεση Ανταγωνιστικότητας που πραγματοποίησε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, την περίοδο μεταξύ Φεβρουαρίου και Ιουλίου 2020 και περιλαμβάνει απαντήσεις από 11.866 στελέχη επιχειρήσεων σε 126 οικονομίες, αποτυπώνεται η αντίθεση των επιπτώσεων της πανδημίας στις αναπτυσσόμενες οικονομίες σε σύγκριση με τις προηγμένες οικονομίες.

Κορυφαίες αρνητικές επιπτώσεις της COVID-19

Συγκρίνοντας τις απαντήσεις των επιχειρηματικών στελεχών το 2020 με τις απαντήσεις τους τα τελευταία τρία χρόνια, έχουν εμφανιστεί ορισμένες σαφείς τάσεις.

Στις προηγμένες οικονομίες, ο κορυφαίος αρνητικός οικονομικός αντίκτυπος της COVID-19 ήταν η μείωση του ανταγωνισμού, ακολουθούμενη από τη μειωμένη συνεργασία μεταξύ των εταιρειών και την αυξανόμενη πρόκληση στην εύρεση και πρόσληψη ειδικευμένων εργαζομένων. Αναλυτικότερα βάσει ποσοστού, ο ανταγωνισμός σε υπηρεσίες δικτύου μειώθηκε κατά 2,9%, η συνεργασία μεταξύ των εταιρειών κατά 2,6%, ο ανταγωνισμός σε επαγγελματικές υπηρεσίες περιορίστηκε κατά 2,3%, ο ανταγωνισμός σε υπηρεσίες λιανικής συρρικνώθηκε κατά 1,8% και η ευκολία εύρεσης εξειδικευμένων υπαλλήλων μειώθηκε κατά 1,5%. 

Πού όμως οφείλεται αυτός, ο μειωμένος ανταγωνισμός στις προηγμένες οικονομίες;

Ένας παράγοντας θα μπορούσε να είναι η αυξημένη χρήση διαδικτυακών πλατφορμών. Το ηλεκτρονικό εμπόριο κυριαρχείται από έναν επιλεγμένο αριθμό λιανοπωλητών. Εξαιτίας αυτού, μεγαλύτεροι λιανοπωλητές όπως η Amazon έχουν σημειώσει τεράστιες αυξήσεις στις διαδικτυακές τους πωλήσεις, ενώ πολλές μικρότερες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα.

Ενώ οι αρνητικές επιπτώσεις στις προηγμένες οικονομίες επικεντρώνονται στη συγκέντρωση της αγοράς και στα κενά των ταλέντων, οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετώπισαν διαφορετικά προβλήματα φέτος, όπως αυξημένα ζητήματα εγκληματικότητας και διακυβέρνησης.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι στις έρευνες του 2018 και του 2019, το οργανωμένο έγκλημα και το επιχειρηματικό κόστος που σχετίζονται με το έγκλημα και τη βία ήταν ανοδικά. Εξαιτίας αυτού, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προτείνει να θεωρήσουμε τη φετινή αύξηση σε αυτούς τους τομείς ως προσωρινή αποτυχία που προκαλείται από την COVID και όχι ως μακροπρόθεσμο ζήτημα.

Κορυφαίες θετικές επιπτώσεις της COVID-19

Την ίδια στιγμή, ηγέτες επιχειρήσεων αντιλήφθηκαν φέτος πιο θετικές εξελίξεις παρά αρνητικές.

Στις προηγμένες οικονομίες , οι κορυφαίες θετικές επιπτώσεις ήταν η ανταπόκριση της κυβέρνησης στις αλλαγές, ακολουθούμενη από την εσωτερική συνεργασία εντός των εταιριών. Είναι ενδιαφέρον ότι η εσωτερική συνεργασία βελτιώθηκε, ενώ η εξωτερική συνεργασία επιδεινώθηκε. Αυτό είναι πιθανό επειδή οι εταιρείες έπρεπε να προσαρμοστούν στο μεταβαλλόμενο εργασιακό περιβάλλον, ενώ μαθαίνουν επίσης πώς να συνεργάζονται μεταξύ τους μέσω της απομακρυσμένης εργασίας.

Η εσωτερική συνεργασία δεν βελτιώθηκε μόνο στις προηγμένες οικονομίες. Στην πραγματικότητα, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες γνώρισαν αρκετές από τις κορυφαίες θετικές επιπτώσεις που είδαν επίσης οι προηγμένες οικονομίες:

Ενώ οι αντιλήψεις για την επίσημη ανταπόκριση στις αλλαγές αυξήθηκαν, η εμπιστοσύνη του κοινού στους πολιτικούς μειώθηκε ελαφρά. 

Πώς οι χώρες παρέμειναν ισχυρές κατά τη διάρκεια της πανδημίας;

Ενώ οι επιπτώσεις της COVID-19 ποικίλλουν μεταξύ των προηγμένων και των αναπτυσσόμενων οικονομιών, οι ηγέτες των επιχειρήσεων εντόπισαν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά που βοήθησαν τις χώρες να παραμείνουν ανθεκτικές:

1. Οικονομική ψηφιοποίηση και ψηφιακές δεξιότητες 
   Η κοινωνική απόσταση υπήρξε βασική απάντηση στην πανδημία. Εξαιτίας αυτού, οι χώρες που ακολούθησαν την μέθοδο της απομακρυσμένης εργασίας έχουν καλύτερη πορεία από άλλες. Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία και Φινλανδία είναι μερικά παραδείγματα.
2. Δίκτυα ασφαλείας και οικονομική ευρωστία 

Οι χώρες με καθιερωμένα συστήματα υποστήριξης για εταιρείες και πολίτες ήταν σε καλύτερη θέση να διατηρήσουν τις οικονομίες τους σε ισχύ. Η Δανία και η Νορβηγία παρείχαν την απαραίτητη υποστήριξη στα νοικοκυριά τους, ενώ η Ταϊβάν και οι ΗΠΑ μπόρεσαν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις χάρη στα ισχυρά χρηματοοικονομικά συστήματ

1. Διακυβέρνηση και προγραμματισμός 
   Την εξισορρόπηση των προτεραιοτήτων υγείας με τις οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές την παρείχαν κράτη, όπως η Σιγκαπούρη, το Λουξεμβούργο, η Αυστρία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
2. Σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και Ε & Α

Ένα ισχυρό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης σήμαινε ευρεία πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας που απαιτούνται κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς και καθιερωμένα πρωτόκολλα δημόσιας υγείας. Η Ιαπωνία, η Ισπανία και η Ταϊβάν ήταν καλά παραδείγματα.