Επαγγελματικό άσθμα: Ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου

Η καθημερινή απασχόληση στην εργασία σας μπορεί να προκαλέσει αλλεργική νόσο. Το επαγγελματικό άσθμα είναι αναπνευστική νόσος που προκαλείται από εισπνεόμενα καυσαέρια, σκόνη ή άλλες δυνητικά επικίνδυνες ουσίες όταν βρίσκεστε στο χώρο εργασίας σας.

Είναι η πιο συχνή ασθένεια που σχετίζεται με το επαγγελματικό περιβάλλον στις ανεπτυγμένες χώρες. Υπολογίζεται ότι μέχρι και το 15% των περιπτώσεων άσθματος σε ενηλίκους σχετίζεται με παράγοντες στο χώρο εργασίας. Το επαγγελματικό άσθμα, επίσης, ευθύνεται για περίπου 24,5 εκατομμύρια χαμένες μέρες εργασίας ετησίως στους ενηλίκους στις ΗΠΑ.

Τα συμπτώματα του επαγγελματικού άσθματος είναι:

• Αναπνευστικός συριγμός
• Αίσθημα ασφυξίας
• Δύσπνοια
• Επίμονος βήχας
• Ρινόρροια ή ρινική συμφόρηση
• Οφθαλμικός ερεθισμός

Η νόσος μπορεί να διαρκέσει μακρύ χρονικό διάστημα, ακόμα κι αν οι εργαζόμενοι δεν εκτίθενται πλέον στις ενοχοποιητικές ουσίες. Τα συμπτώματα συνήθως χειροτερεύουν κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, βελτιώνονται το σαββατοκύριακο και επανεμφανίζονται όταν ο εργαζόμενος επιστρέφει στο χώρο εργασίας του.

Η χρονική διάρκεια της επαγγελματικής έκθεσης που προκαλεί άσθμα μπορεί να κυμαίνεται από μήνες μέχρι χρόνια, πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Περιστασιακά, ένα ατύχημα στη δουλειά, το οποίο περιλαμβάνει έκθεση στις ερεθιστικές ουσίες σε υψηλές συγκεντρώσεις, μπορεί να προκαλέσει άσθμα μέσα σε 24 ώρες.

Η έγκαιρη αναγνώριση και ο έλεγχος των αιτιών έχουν μεγάλη σημασία για το επαγγελματικό άσθμα. Γιατί όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα οι εργαζόμενοι εκτίθενται στο αλλεργιογόνο περιβάλλον, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να αναρρώσουν πλήρως.

Οι ομάδες υψηλού κινδύνου

Στην περίπτωση του επαγγελματικού άσθματος, τα συμπτώματα εμφανίζονται για πρώτη φορά σε έναν προηγουμένως υγιή εργαζόμενο ή σε έναν εργαζόμενο που είχε παιδικό άσθμα στο παρελθόν και είχε ιαθεί. Σε πολλές περιπτώσεις, το ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών ευαισθητοποιεί κάποιον περισσότερο στην ανάπτυξη επαγγελματικού άσθματος.

Πάντως, πολλοί ασθενείς χωρίς ιστορικό μπορεί να εμφανίσουν άσθμα, εάν εκτεθούν σε παράγοντες που το προκαλούν.

Η επίπτωση του επαγγελματικού άσθματος ποικίλλει ανάλογα με τη βιομηχανία. Για παράδειγμα, στη βιομηχανία παραγωγής απορρυπαντικών, η εισπνοή ενός συγκεκριμένου ενζύμου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή πούδρας καθαρισμού έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη αναπνευστικών συμπτωμάτων στο 25% των εκτεθειμένων υπαλλήλων.

Ποσοστό περίπου 5% των εργαζομένων σε εργαστήρια με πειραματόζωα ή με γάντια φυσικού λάστιχου (λάτεξ) έχει εμφανίσει επαγγελματικό άσθμα. Χημικά ευρέως χρησιμοποιούμενα σε πολλές βιομηχανίες, περιλαμβανομένων χρωμάτων, υλικών μονωτικών και στην παραγωγή πλαστικών αφρού και ελαστικού, μπορούν να προκαλέσουν άσθμα μέχρι και στο 10% των εκτεθειμένων εργατών.

Άλλοι εργαζόμενοι που βρίσκονται σε κίνδυνο είναι:

• Αυτοί που χειρίζονται συγκολλητικές ουσίες
• Κομμωτές και υπάλληλοι οίκων ομορφιάς
• Καθαριστές
• Εργάτες υφαντουργείων
• Κατασκευαστές χαλιών
• Επαγγελματίες υγείας

Η πρόληψη

Από τη στιγμή που η αιτία του άσθματος εντοπιστεί, η έκθεση στους ερεθιστικούς παράγοντες θα πρέπει να μειωθεί. Οι χώροι εργασίας θα πρέπει να παρακολουθούνται συχνά για την ανεύρεση ερεθιστικών ουσιών, έτσι ώστε η έκθεση στους παράγοντες πρόκλησης να μειωθεί στο ελάχιστο.

Σε μερικές περιπτώσεις, η προφυλακτική θεραπεία με ειδικά φάρμακα μπορεί να είναι χρήσιμη. Σε άλλες καταστάσεις, πάντως, είναι αναγκαία η πλήρης αποφυγή της έκθεσης στις ερεθιστικές ουσίες. Μέτρα για τη μείωση της έκθεσης, την κατάλληλη θεραπεία και την προσεκτική αποφυγή θα βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής σας και θα σας βοηθήσουν να αισθανθείτε ανακούφιση από τα συμπτώματά σας.

Πηγές:
Ιωάννης Α. Μωυσίδης, MD, Αλλεργιολόγος – Ανοσολόγος