Ενδομητρίωση: ένας σημαντικός λόγος υπογονιμότητας

Γράφει ο Ιωάννης Περιστέρης, Μαιευτήρας-Χειρούργος-Γυναικολόγος

Τι είναι η ενδομητρίωση;

Με δύο απλά λόγια είναι η εκτός μήτρας ανάπτυξη λειτουργικού ιστού απ΄ το εσωτερικό της μήτρας.

Αυτός ο ιστός (ενδομήτριο) εντοπίζεται συνήθως στις ωοθήκες, τις σάλπιγγες, τους συνδέσμους της μήτρας αλλά και στο περιτόναιο που καλύπτει σαν υμένας όλο το εσωτερικό της κοιλιάς. Εμφανίζεται στο 8-12% των Ελληνίδων και προσβάλλει κυρίως γυναίκες ηλικίας 27-42 ετών.

Πώς θα καταλάβω ότι μπορεί να έχω ενδομητρίωση;

Κύριο σύμπτωμα είναι ο κοιλιακός πόνος, ιδιαίτερα έντονος τις πρώτες μέρες της περιόδου. Επίσης έντονος πόνος στον κόλπο κατά τη διάρκεια της επαφής.

Πολλές γυναίκες παρουσιάζουν αιμορραγία (μητρορραγία) κατά την περίοδο ή ανεξάρτητα από αυτή.

Σπάνια γυναίκες με ενδομητρίωση παραπονιούνται για σταγονοειδή αιμόρροια ή ακόμα και για πολύ λίγο αίμα στην περίοδο.

Ποιο είναι το επόμενο βήμα;

Η επίσκεψη στον γυναικολόγο. Αναλυτική γυναικολογική και υπερηχογραφική εξέταση σε συνδυασμό με ειδικές αιματολογικές εξετάσεις συνήθως θέτουν τη διάγνωση. Ωστόσο υπάρχουν και περιπτώσεις που πολύ δύσκολα μπορεί να διαγνωσθεί η πάθηση, οπότε απαιτείται η λαπαροσκόπηση.

Είναι λόγος να μην μπορέσω να κάνω παιδί;

Η ενδομητρίωση είναι ένας σημαντικός λόγος υπογονιμότητας, αλλά αντιμετωπίζεται.

Τι ακριβώς προκαλεί η ενδομητρίωση;

Οι μικρές εστίες ενδομητρίωσης που βρίσκονται εντός της κοιλιακής κοιλότητας λειτουργούν σε κάθε κύκλο της γυναίκας σαν μικροσκοπικές μήτρες. Έτσι σε κάθε εμμηνορρυσία αυτές οι εστίες αιμορραγούν και συσσωρεύουν αίμα. Όσο λοιπόν συνεχίζονται οι αλλεπάλληλοι κύκλοι της γυναίκας, συνεχίζεται και η ανάπτυξη των εστιών ενδομητρίωσης προκαλώντας δημιουργία κύστεων ή συμφύσεων και φυσικά πόνο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η επέκταση της νόσου δεν έχει πάντα σχέση με τα συμπτώματα. Είναι δηλαδή δυνατό γυναίκες με εκτεταμένη ενδομητρίωση να παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα, ενώ αντίθετα γυναίκες με ήπια ενδομητρίωση να έχουν έντονους πόνους.

Τι να κάνω για να την αντιμετωπίσω;

Το σημαντικότερο όπλο για την αντιμετώπισή της είναι η λαπαροσκόπηση.

Κατά τη διάρκεια της μπορούν :

• Να καυτηριαστούν με laser ή διαθερμοπληξία οι διάχυτες πολλαπλές εστίες ενδομητριώσεως.
• Να αφαιρεθούν κύστεις ενδομητριώσεως στις ωοθήκες (κύστεις σαν σοκολάτα).
• Να αποκατασταθεί η διαβατότητα των σαλπίγγων.

• Να εξαερωθούν εστίες ενδομητριώσεως στις ωοθήκες και στις σάλπιγγες.

Υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία για την ενδομητρίωση;

Υπάρχει. Η χορήγηση αντισυλληπτικών βοηθά στη βελτίωση των συμπτωμάτων χωρίς να θεραπεύει τη νόσο.

Η χορήγηση υποδορίως GNRH αναλόγων βοηθά σημαντικά στη θεραπεία της νόσου ή ενδομυϊκά.

Ποια είναι η συμβουλή σας;

Η λαπαροσκόπηση είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα για τη διάγνωση αλλά και θεραπεία της ενδομητρίωσης, σε συνδυασμό με τη χορήγηση των GNRH αναλόγων που σταματούν την περίοδο για 3-7 μήνες, είναι η λύση επιλογής.

Αυτό προκαλεί τη διακοπή της περιόδου και την ατροφία (εφόσον δεν υπάρχει περίοδος) των εστιών ενδομητρίωσης.

Τα ποσοστά εγκυμοσύνης μετά από τέτοιο συνδυασμό είναι εξαιρετικά υψηλά.