Νόσος Πάρκινσον. Ποιες λύσεις υπάρχουν στις κινητικές διαταραχές

Γράφει η Μαρία Σταμέλου, Νευρολόγος, εξειδικευμένη στη Νόσο Πάρκινσον και άλλες Κινητικές Διαταραχές (UCL, Αγγλία), Υπεύθυνη Τμήματος Πάρκινσον και Κινητικών Διαταραχών ΥΓΕΙΑ

Υπάρχει μια ομάδα νευρολογικών παθήσεων (με πιο γνωστή τη Νόσο του Πάρκινσον) που προκαλούν προβλήματα στην κίνηση του ασθενούς, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής του. Οι συγκεκριμένες παθήσεις χαρακτηρίζονται πολύπλοκες, όμως πλέον η αντιμετώπισή τους είναι πιο αποτελεσματική από ποτέ. 

Οι κινητικές διαταραχές είναι μια ομάδα νευρολογικών παθήσεων που χαρακτηρίζονται από προβλήματα στην κίνηση - είτε ανεπιθύμητες κινήσεις, όπως τρόμος, τραντάγματα ή συσπάσεις, είτε βραδύτητα της κίνησης, όπως στη Νόσο του Πάρκινσον, που είναι και η πιο κοινή από αυτές τις παθήσεις. Η διάγνωσή τους και η θεραπεία τους είναι πολύπλοκη, αλλά αποτελεσματική, ενώ έχουν υπάρξει πολλές πρόσφατες συναρπαστικές εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα.

Συγκεκριμένα, η Νόσος Πάρκινσον (ΝΠ) αφορά περίπου το 1% των ατόμων άνω των 60 ετών, ενώ σπανιότερα εμφανίζεται και σε μικρότερες ηλικίες. Μετά τη Νόσο Alzheimer, είναι η δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική νόσος. Τα άτομα που πάσχουν, εμφανίζουν κινητικά συμπτώματα, όπως τρόμο (τρέμουλο), δυσκολία στις λεπτές κινήσεις, στη βάδιση, και μη κινητικά συμπτώματα, όπως κόπωση, διαταραχές στον ύπνο και στη μνήμη, διαταραχές στην ούρηση κ.ά. Ωστόσο, ο κάθε ασθενής είναι διαφορετικός, καθώς η νόσος χαρακτηρίζεται από μεγάλη ετερογένεια ως προς την αιτιολογία της, αλλά και στα κλινικά συμπτώματα. Επιπλέον, η νόσος εξελίσσεται αργά και έτσι η βαρύτητα και η ποιότητα των συμπτωμάτων μεταβάλλονται όσο εξελίσσεται η νόσος.

Η αντιμετώπιση

Το σημαντικό είναι ότι η Νόσος του Πάρκινσον σήμερα αντιμετωπίζεται καλύτερα από ποτέ. Η φαρμακευτική θεραπεία της νόσου είναι συμπτωματική, με μια πληθώρα αποτελεσματικών φαρμάκων. Το σημαντικό για μια καλή μακροχρόνια ανταπόκριση στην αγωγή, είναι αυτή να έχει καθοριστεί με βάση τις ανάγκες του κάθε ασθενούς ξεχωριστά και εξατομικευμένα, να γίνεται τακτική παρακολούθηση από το νευρολόγο κατά την εξέλιξη της νόσου για αναπροσαρμογή της θεραπείας ανάλογα με την πορεία της και να μη γίνεται κατάχρηση σκευασμάτων στα αρχικά στάδια της νόσου. Εάν κάποια στιγμή η φαρμακευτική θεραπεία από του στόματος δεν είναι επαρκής, οι αντλίες συνεχούς έγχυσης της αγωγής, αλλά και η χειρουργική θεραπεία, μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικές σε επιλεγμένους ασθενείς.

Πρόσφατες έρευνες οδήγησαν στο να κυκλοφορήσουν καινούργια σκευάσματα για τη νόσο, βασισμένα ωστόσο ακόμα στη συμπωματική θεραπεία. Τα σκευάσματα αυτά αναμένεται να βελτιστοποιήσουν τα αποτελέσματα της θεραπείας, μειώνοντας τις ανεπιθύμητες επιπλοκές της. Ωστόσο, η παγκόσμια έρευνα εστιάζει στην εύρεση μιας νευροπροστατευτικής θεραπείας, δηλαδή μιας θεραπείας που να μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξη της νόσου. Πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν τελευταία, χρήζουν όμως περαιτέρω έρευνας.

Ο τρόμος και η δυστονία

Από τις υπόλοιπες κινητικές διαταραχές ο τρόμος (τρέμουλο) και η δυστονία είναι οι πιο συχνές. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς ότι ουσιαστικά ο τρόμος και η δυστονία είναι συμπτώματα και η αιτιολογία τους ποικίλλει. Έτσι, η λύση στην αντιμετώπισή τους εξαρτάται από την υποκείμενη αιτιολογία τους και προϋποθέτει τη σωστή διάγνωσή τους. Έτσι, ένας τρόμος μπορεί να οφείλεται απλώς σε λήψη φαρμάκων ή σε διαταραχές του θυρεοειδούς, οπότε η διόρθωσή τους βελτιώνει τον τρόμο. Μπορεί όμως να οφείλεται σε άλλες παθήσεις ή να είναι ιδιοπαθής ή δυστονικός, οπότε να χρειάζεται διερεύνηση προτού επιλεγεί η κατάλληλη θεραπεία.

Ομοίως η δυστονία, όπως το ραιβόκρανο ή ο βλεφαρόσπασπος, μπορεί να είναι πρωτοπαθής και να βελτιώνεται με ενέσεις αλλαντικής τοξίνης, μπορεί όμως να είναι μία από τις εκδηλώσεις μιας υποκείμενης νόσου, που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά.