Alzheimer: Η επιδηµία του 21ου αιώνα

Η νόσος Alzheimer, η πιο συχνή µορφή άνοιας, είναι µία χρόνια νευροεκφυλιστική νόσος που πλήττει 27 εκατοµµύρια ανθρώπους παγκοσµίως. Το 8% των ανθρώπων άνω των 65 ετών πάσχει από τη νόσο και το ποσοστό σκαρφαλώνει στο 35% για άτοµα άνω των 85 ετών.

Μέχρι το 2050 ο αριθµός των ανοϊκών ασθενών αναµένεται να υπερτετραπλασιαστεί και η νόσος Alzheimer θα λάβει διαστάσεις επιδηµίας. Εύλογα, λοιπόν, ο σύγχρονος άνθρωπος βρίσκεται αντιµέτωπος µε το ερώτηµα: µπορεί να κάνει κάτι για να προλάβει την εµφάνιση της άνοιας;

Πρέπει να είµαστε σαφείς: αυτήν τη στιγµή, ριζική θεραπεία για τη νόσο Alzheimer δεν υπάρχει, ούτε προγνωστική δοκιµασία που να επιβεβαιώνει ή να αποκλείει µε ακρίβεια τη µελλοντική εµφάνισή της.

Τα φάρµακα που έχουµε στη διάθεσή µας (αναστολείς χολινεστερασών και µεµαντίνη) στα αρχικά στάδια βελτιώνουν και στη συνέχεια ελέγχουν τα συµπτώµατα της νόσου, όπως είναι η απώλεια µνήµης, οι διαταραχές συµπεριφοράς και η έκπτωση της καθηµερινής λειτουργικότητας.

Έτσι επιτυγχάνεται καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους.

Στο τελευταίο Παγκόσµιο Συνέδριο για τη νόσο Alzheimer (Σικάγο 27-31/7/2008) ανακοινώθηκαν πολλές σηµαντικές εξελίξεις:

• Μπορούµε πλέον να µιλάµε για πρόληψη της νόσου Alzheimer αφού αναγνωρίζουµε πολλούς τροποποιήσιµους παράγοντες κινδύνου.
• Βιολογικοί δείκτες όπως είναι οι παθολογικές πρωτεΐνες στο ΕΝΥ και εξελιγµένες νευροαπεικονιστικές τεχνικές (PET) επιτρέπουν τη διάγνωση στα πολύ πρώιµα στάδια, ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη εφαρµογή φαρµακευτικών ή µη στρατηγικών.
• Εντατικές έρευνες διεξάγονται και πολλά νέα φάρµακα βρίσκονται σε διάφορα στάδια κλινικών δοκιµών προκειµένου να βρεθεί αποτελεσµατική θεραπεία. Τα µηνύµατα από τη διεθνή επιστηµονική κοινότητα είναι ενθαρρυντικά.
• Τα τελευταία χρόνια, ο τρόπος µε τον οποίο αντιµετωπίζονται τα ανοϊκά σύνδροµα έχει αλλάξει δραστικά. Έµφαση πλέον δίνεται στο να βοηθήσουµε τους ανοϊκούς ασθενείς και τις οικογένειές τους να µάθουν να ζουν µε την Άνοια και να αντιµετωπίζουν αποτελεσµατικά τις συνέπειές της, ώστε να διατηρήσουν καλή ποιότητα ζωής και -όσο το δυνατόν- φυσιολογική καθηµερινότητα. Ο ολοένα αυξανόµενος αριθµός ασθενών µε νόσο Alzheimer χρειάζεται εξειδικευµένες υπηρεσίες και δοµές, όπως για παράδειγµα Ιατρεία Μνήµης, Κέντρα Ηµέρας, Ξενώνες για µακροχρόνια παραµονή και προγράµµατα 'Βοήθειας στο Σπίτι'.

Τα κράτη, οι ασφαλιστικοί οργανισµοί, καθένας µας προσωπικά πρέπει να δραστηριοποιηθούµε ώστε να αντιµετωπίσουµε την επερχόµενη επιδηµία της άνοιας.

Πηγές:
Παρασκευή Σακκά, Νευρολόγος - Ψυχίατρος, Διευθύντρια Ιατρείου Μνήµης.