Ακράτεια ούρων: Είδη και αντιμετώπιση

Η ακράτεια ούρων ορίζεται ως η ακούσια απώλεια ούρων.

Πόσο συχνή είναι

Η ακράτεια ούρων είναι αρκετά συχνή, ιδίως στις γυναίκες. Εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, αλλά συχνότερα στις μεγαλύτερες. Περίπου 4 στις 100 ενήλικες γυναίκες έχουν ακράτεια. 10 εκατομμύρια γυναίκες στις ΗΠΑ, 3 εκατομμύρια στη Μεγάλη Βρετανία και περίπου 200.000 στην Ελλάδα, αναφέρεται ότι πάσχουν από κάποιας μορφής ακράτεια.

Ο αριθμός αυτός είναι ακόμα μεγαλύτερος, αν αναλογιστεί κανείς ότι πολλές γυναίκες δεν αναφέρουν καν το πρόβλημά τους στον ιατρό, εξαιτίας του φόβου ή της ντροπής. Επίσης αρκετές γυναίκες έχουν τη λανθασμένη εντύπωση ότι η ακράτεια είναι φυσιολογική στη μεγάλη ηλικία και ότι είναι αθεράπευτη, κάτι που είναι λάθος.

Αιτίες που προκαλούν ακράτεια

Μια πολύ μεγάλη γκάμα καταστάσεων και διαταραχών μπορεί να δημιουργήσει ακράτεια ούρων, όπως γενετικές ανωμαλίες, χειρουργικές επεμβάσεις, κακώσεις και τραυματισμοί στη πύελο και την σπονδυλική στήλη, νευρολογικές παθήσεις, φλεγμονές και ουρολοιμώξεις, καθώς επίσης και σαν αποτέλεσμα γήρανσης. Ακόμα η ακράτεια μπορεί να προκληθεί μετά από έναν τοκετό.

Υπάρχουν τέσσερις γνωστές μορφές ακράτειας ούρων που συνήθως παρουσιάζονται στις γυναίκες:

Ακράτεια ούρων από προσπάθεια

Είναι η ακούσια απώλεια ούρων όταν περπατάτε, ασκείστε ή σηκώνετε κάτι βαρύ, όταν σηκώνεστε όρθια από καθιστή η οριζόντια θέση, όταν βήχετε, φταρνίζεστε ή γελάτε. Είναι η συχνότερη μορφή ακράτειας.

Ακράτεια ούρων επιτακτικού τύπου

Είναι η αιφνίδια και έντονη ανάγκη για ούρηση που ακολουθείται από απώλεια ούρων. Μπορεί να αισθάνεστε ότι δεν θα προλάβετε να φτάσετε στην τουαλέτα ή μπορεί να ξυπνάτε πολλές φορές στη διάρκεια της νύχτας με έντονη ανάγκη για ούρηση.

Ακράτεια ούρων μικτού τύπου

Συμβαίνει όταν οι γυναίκες έχουν συμπτώματα τόσο ακράτειας ούρων από προσπάθεια όσο και επιτακτικού τύπου.

Ακράτεια ούρων από υπερπλήρωση

Συμβαίνει όταν η ουροδόχος κύστη δεν αδειάζει εντελώς. Μπορεί να προκληθεί είτε από δυσλειτουργία των νεύρων που ελέγχουν την ούρηση, είτε από απόφραξη της ουρήθρας που εμποδίζει τη ροή ούρων.

Τι πρέπει να κάνω, αν έχω ακράτεια;

Μιλήστε με τον γιατρό σας. Το να συζητήσετε για το πρόβλημα είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε για να αρχίσετε να αποκτάτε ξανά τον έλεγχο. Για πολλές γυναίκες είναι συχνά το πιο δύσκολο βήμα. Κάντε το. Δεν θα πρέπει να αισθάνεστε ντροπή. Η ακράτεια είναι μια πάθηση που, τώρα, μπορεί να αντιμετωπιστεί. Ο γιατρός θα διαπιστώσει από ποιας μορφής ακράτεια πάσχετε και θα σας συστήσει την ενδεδειγμένη θεραπεία.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ακράτειας;

Η διάγνωση του προβλήματος θα ξεκινήσει με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού.

Το είδος των ενοχλημάτων και της ακράτειας, το πόσο σοβαρά είναι, ο χρόνος εμφάνισής τους και η συχνότητά τους στη διάρκεια του 24ώρου είναι βασικά στοιχεία, για τα οποία θα ερωτηθείτε από τον γιατρό σας. Για την καλύτερη εικόνα του προβλήματος στην καθημερινότητά σας, ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να συμπληρώσετε και ειδικά ερωτηματολόγια, όπως επίσης και ένα ημερολόγιο ούρησης, όπου θα καταγράψετε πόσα υγρά πίνετε και πόσα ούρα αποβάλλετε για 3 συνεχόμενες ημέρες.

Ακολουθεί η κλινική εξέταση που περιλαμβάνει τη γυναικολογική εξέταση στις γυναίκες και τη δακτυλική εξέταση του προστάτη στους άντρες, καθώς και αδρή νευρολογική εκτίμηση.

Μετά την εξέταση, ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει γενική και καλλιέργεια ούρων, και ίσως κάποιες εξετάσεις αίματος.
Συχνά, ο έλεγχος συμπληρώνεται με υπερηχογράφημα των νεφρών, της ουροδόχου κύστης και των γεννητικών οργάνων.
Η πιο εξειδικευμένη εξέταση για την ακράτεια είναι ο ουροδυναμικός έλεγχος. Είναι μία εξέταση που έχει ως στόχο να μελετήσει με ακρίβεια τη λειτουργία της κύστης και της ουρήθρας, πραγματοποιώντας προσομοίωση της διαδικασίας γεμίσματος και αδειάσματος της ουροδόχου κύστης.

Θεραπεία

Με την πρόοδο της ιατρικής, νέες θεραπείες είναι πλέον διαθέσιμες. Συντριπτική πλειονότητα ασθενών αντιμετωπίζεται εύκολα, με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Συντηρητική θεραπεία:

• Ασκήσεις πυελικών μυών (Kegel) για ενδυνάμωση των εσωτερικών μυών που στηρίζουν ουροδόχο κύστη-ουρήθρα.
• Ειδικό πρόγραμμα εκπαίδευσης της κύστης για να "μάθει" να λειτουργεί σωστά, ώστε να μειωθούν η συχνουρία και τα επεισόδια επιτακτικής απώλειας ούρων.
• Ορισμένες μορφές (υπερδραστήρια κύστη) αντιμετωπίζονται. αποτελεσματικά με φαρμακευτική αγωγή που αναστέλλει τις παθολογικές συσπάσεις της κύστης.

Χειρουργική θεραπεία

Η θεραπεία εκλογής σήμερα είναι η τοποθέτηση Κολπικής Ταινίας Ελεύθερης Τάσης. Η μέθοδος αυτή όταν εκτελείται από τον ειδικό δίνει εξαιρετικά αποτελέσματα με τρόπο απλό, γρήγορο, ανώδυνο. Εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που υπάρχει ακράτεια ούρων από προσπάθεια στις οποίες ο ειδικός γιατρός σε συνδυασμό με τον ουροδυναμικό έλεγχο, θα επιβεβαιώσουν την ανεπάρκεια του σφιγκτηριακού μηχανισμού της ουρήθρας.

Η επέμβαση γίνεται μέσω μιας μικρής τομής στον κόλπο διαμέσου της οποίας τοποθετείται ειδική ταινία στήριξης κάτω από την ουρήθρα. Η επέμβαση, διαρκεί περίπου 20 λεπτά και απαιτεί συνήθως μόνο τοπική αναισθησία. Η ασθενής δεν χρειάζεται περισσότερο από μια μέρα νοσηλείας. Τα αποτελέσματα της μεθόδου είναι άμεσα και εφόσον εφαρμοστεί από εξειδικευμένους χειρουργούς έχει ποσοστά επιτυχίας που φτάνουν και το 95%.

Η μέθοδος έχει αρκετές παραλλαγές, ανάλογα με την τεχνική και το είδος των ταινιών που χρησιμοποιούνται, η επιλογή των οποίων εξαρτάται από την εμπειρία και την εκτίμηση του χειρουργού.