Η αποκατάσταση του μαστού μετά από μαστεκτομή

Η μάχη της Ιατρικής Επιστήμης εναντίον του καρκίνου κερδίζει καθημερινά έδαφος. Ειδικά για την επάρατο νόσο στον Μαστό, η έντονη προσπάθεια των ερευνητών, η ευρεία πληροφόρηση του κοινού και η χρησιμοποίηση όλο και πιο αποτελεσματικών θεραπευτικών σχημάτων έκανε την πρόληψη πολύ πιο αποτελεσματική και την ανάγκη για εκτεταμένες επεμβάσεις ολοένα μικρότερη.

Παρόλα ταύτα, την βάση οποιουδήποτε θεραπευτικού σχήματος αποτελεί η κάποιου είδους χειρουργική εκτομή του μαστού ή και των αδένων που ασθενούν. Αξίζει να εξετάσουμε συνοπτικά και επισταμένα την σοβαρή βοήθεια που μπορεί να προσφέρει η Πλαστική Χειρουργική.

Προβλήματα μετά την μαστεκτομή

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις του ακρωτηριασμού του Μαστού και τα κοινωνικά φαινόμενα που επισωρεύονται είναι πια γνωστά σε όλους. Η γυναίκα αισθάνεται ακρωτηριασμένη σε ένα τόσο τρυφερό σημείο, άμεσα συνδεδεμένο με την θηλυκότητα της, την μορφή του σώματός της τόσο ριζικά αλλαγμένη.  Δεν μπορεί να ντύνεται πια το ίδιο εύκολα, ιδιαίτερα ο ελαφρός ρουχισμός και η συμμετοχή στα σπορ γίνονται ιδιαίτερα προβληματικά.

Η χρήση των ειδικών προσθηκών, βοηθά μεν, συνεπάγεται όμως και ειδικά προβλήματα.  Ντρέπεται και τις άλλες γυναίκες και τον σύντροφό της και ο ρόλος της ως γυναίκα διαταράσσεται ριζικά.

Οι νεώτερες απόψεις για την αποκατάσταση της μαστεκτομής

Μία δεκαετία νωρίτερα, η αξία της αποκατάστασης μετά από μαστεκτομή ήταν αμφισβητούμενη και δεν γινόταν συχνά. Σήμερα είναι μία απολύτως παραδεκτή μορφή θεραπείας και την επιζητούν όλο και περισσότερες γυναίκες και συχνά η όλη αντιμετώπιση γίνεται από μία ομάδα ιατρών όλων των ειδικοτήτων που έχουν σχέση με την θεραπευτική αγωγή.

Έτσι πλέον και η αποκατάσταση γίνεται βάση συνδυασμένου προγραμματισμού που διαμορφώνεται πριν ακόμη και από την εκτομή. Οι λόγοι που κάνουν την επέμβαση αυτή να ζητιέται ολοένα και περισσότερο είναι:

• Η ανάπτυξη καλυτέρων και ασφαλέστερων τεχνικών
• Η κατανόηση από τον ιατρικό κόσμο, ότι η επέμβαση για την αποκατάσταση δεν προκαλεί μεταστάσεις ούτε αποκρύπτει τυχόν τοπική υποτροπή
• Η πληθώρα, πλέον, των πολλών καλών αποτελεσμάτων
• Η επιμονή των ιδίων των γυναικών για κάποια μορφή αποκατάστασης.

Παλαιότερα γινόταν μόνο σε γυναίκες με πολύ καλή πρόγνωση (κακοήθεια στο 1ο στάδιο). Η επέμβαση που γινόταν για να τους σώσει την ζωή, εθεωρείτο ότι ήταν αρκετή! Σήμερα όμως πιστεύεται, ότι κάθε γυναίκα που πρόκειται να ή έχει ήδη υποβληθεί σε μαστεκτομή, θεωρητικά είναι υποψήφια για την επέμβαση.

Πότε μπορεί να γίνει η επέμβαση της αποκατάστασης

• Παλαιότερα υπήρχε η αντίληψη, ότι έπρεπε να περάσουν 1-2 χρόνια μετά την επέμβαση. Αυτό γινόταν, αφ’ενός για να δοθεί καιρός για την ταξινόμηση της νόσου βάσει του ιστολογικού παρασκευάσματος και των λεμφαδένων, να γίνουν οι ειδικές θεραπείες και να δουν τα αποτελέσματά τους, αφ’ετέρου για να ζητηθεί συνειδητά από την ίδια την γυναίκα
• Σήμερα, που έχει συσσωρευθεί πλέον μεγαλύτερη πείρα, οι περισσότερες επεμβάσεις για την αποκατάσταση γίνονται μόλις συμπληρωθούν οι ειδικές βοηθητικές θεραπείες, δηλαδή σε διάστημα 6-8 μηνών μετά την επέμβαση
• Τα τελευταία χρόνια, με βάση ειδικές νεώτερες στατιστικές, υπάρχει διογκούμενη τάση για την άμεση αποκατάσταση, δηλαδή να γίνεται στην ίδια επέμβαση, αμέσως μετά την μαστεκτομή, ταξινομώντας την νόσο κατά την επέμβαση και με το αποτέλεσμα της βιοψίας.

Επίσημα στατιστικά δεδομένα

Έχει ευρεθεί, ότι σε γυναίκες με αποκατεστημένο μαστό, με οποιαδήποτε μέθοδο και εάν έχει γίνει η αποκατάσταση (προσθήκη σιλικόνης, κρημνό ή συνδυασμό και των δύο), οι ειδικές βοηθητικές θεραπείες δεν έχουν μεταβάλλει καθόλου την αποτελεσματικότητά τους.

Η συχνότητα επιβίωσης είναι η ίδια σε γυναίκες μετά από μαστεκτομή, είτε έχουν κάνει αποκατάσταση είτε όχι.

Η προγνωστική σημασία της τοπικής υποτροπής είναι η ίδια με των μεταστάσεων και οι περισσότερες γυναίκες με τοπική υποτροπή έχουν και άλλες μεταστάσεις. Δεδομένου ότι η συχνότητα τοπικής υποτροπής μετά από μαστεκτομή είναι λιγότερο από 10 %, οι 9 στις 10 γυναίκες δεν θα αντιμετωπίσουν ποτέ πρόβλημα τοπικών υποτροπών.

Και στις πιο δυσάρεστες περιπτώσεις, η ποιότητα της ζωής των γυναικών με αποκατάσταση είναι στατιστικά πολύ καλύτερη από αυτών χωρίς.

Πηγές:
Σπύρος Ιωαννίδης, Πλαστικός και Επανορθωτικός Χειρουργός, F.R.C.S., Glasgow.