Κατάθλιψη παιδιών και εφήβων: Πώς εντοπίζεται και πώς αντιμετωπίζεται

Στον επιστημονικό χώρο είναι πλέον κοινά αποδεκτό ότι η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Τα παιδιά παθαίνουν κατάθλιψη για διάφορους λόγους. Οι γενετικοί παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο, αλλά αν το παιδί έχει ένα γονέα που είναι καταθλιπτικός, αυτός είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για να γίνει ένα παιδί καταθλιπτικό.

Η καταθλιπτική συμπεριφορά των γονέων μπορεί να είναι ένας παράγοντας για την κατάθλιψη των παιδιών, καθώς αυτοί (οι γονείς) ενδέχεται να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους.

Επίσης άλλα εξαιρετικά στρεσογόνα γεγονότα, όπως η σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση ή η απώλεια ενός μέλους της οικογένειας ή στενού φίλου, μπορεί να συμβάλλουν ώστε να προκληθεί στα παιδιά κατάθλιψη.

Λιγότερο αγχώδη, αλλά εξίσου σημαντικά γεγονότα, όπως η διχόνοια στην οικογένεια, η σχολική αποτυχία, ή η δυσκολία με τους συμμαθητές, μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα κατάθλιψης.

Μερικές φορές δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί η ακριβή αιτία της κατάθλιψης.

Η κατάθλιψη κάθε παιδιού είναι ατομική, και οι αιτίες είναι διαφορετικές για το καθένα. Η κατάθλιψη μπορεί να είναι εξ ολοκλήρου χημική, ή εξ ολοκλήρου να οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες, ή ακόμα και σε συνδυασμό των δύο. Πιο σημαντικό από την αιτία είναι η αναγνώριση της ασθένειας και η θεραπεία της.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης στα παιδιά:

• Επίμονη θλίψη ή / και ευερεθιστότητα.
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αίσθημα αναξιότητας. Ένα παιδί μπορεί να κάνει δηλώσεις όπως, «Είμαι κακός. Είμαι ηλίθια. Κανείς δεν μου αρέσει. "
• Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που ίσχυαν προηγουμένως.
• Αλλαγή στην όρεξη (είτε αύξηση ή μείωση).
• Αλλαγή στις συνήθειες του ύπνου (είτε αύξηση ή μείωση).
• Δυσκολία στη συγκέντρωση.
• Ο θυμός και η οργή.
• Πονοκέφαλοι, στομαχόπονοι ή άλλοι σωματικοί πόνοι που δεν φαίνεται να έχουν καμία αιτία.
• Αλλαγές σε επίπεδο δραστηριότητας. Το παιδί είτε γίνεται πιο ληθαργικό είτε πιο υπερκινητικό.
• Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας.

Συχνά, τα συμπτώματα του παιδιού με κατάθλιψη είναι πιο λεπτά από ό,τι μπορείτε να φανταστείτε. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη μπορεί να καταστήσει λιγότερη την οπτική επαφή από ό,τι στο παρελθόν. Η διάθεση και η συμπεριφορά του παιδιού μπορεί να μετατραπούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Δηλαδή εκεί που είναι πολύ εγκάρδιο, γίνεται οξύθυμο και θυμωμένο. Οποιαδήποτε αλλαγή στη συμπεριφορά ενός παιδιού που φαίνεται να μην έχει καμία εξωτερική ή φυσική αιτία θα πρέπει να εξεταστεί. Μια χαμηλή διάθεση που προκύπτει από την απώλεια (θάνατος) ενός αγαπημένου προσώπου, τη μετακίνηση, την αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος, η οποία διαρκεί περισσότερο από μερικές εβδομάδες θα πρέπει να θεωρείται πιθανή κατάθλιψη και πρέπει να ελεγχθεί.

Στην περίπτωση που το παιδί έχει διπολική διαταραχή, επίσης γνωστή ως μανιακή κατάθλιψη, τα συμπτώματα που είναι παρόντα στο παιδί είναι τα εξής:

• απότομες, γρήγορες εναλλαγές της διάθεσης
• περίοδοι ακραίων κινήσεων-υπερκινητικότητα
• παρατεταμένα και εκρηκτικά ξεσπάσματα συμπεριφοράς
• υπερβολικές ιδέες για τον εαυτό του ή τις ικανότητές του.

Η διπολική διαταραχή μπορεί συχνά να διαγνωστεί λανθασμένα ως διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με υπερκινητικότητα, ψυχαναγκαστική-καταναγκαστική διαταραχή, αντιθετική προκλητική διαταραχή ή διαταραχή διαγωγής.

Η κατάθλιψη πηγαίνει συχνά χέρι-χέρι με άλλες ψυχικές ασθένειες ή διαταραχές, όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και, ειδικά σε έφηβες, οι διατροφικές διαταραχές και ο αυτοτραυματισμός. Εάν οποιαδήποτε από αυτές τις συνθήκες είναι παρούσες, πρέπει να αντιμετωπίζονται μαζί με την κατάθλιψη, με ψυχανάλυση ή με την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία. Τα παιδιά που υποφέρουν από κατάθλιψη, μπορούν να βοηθηθούν, και εν συνεχεία να θεραπευθούν, με την ψυχανάλυση ή την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, αλλά το πιο σημαντικό όμως βήμα, ίσως και το δυσκολότερο, είναι οι γονείς να ζητήσουν βοήθεια.

Η κατάθλιψη που δεν αντιμετωπίζεται θεραπευτικά μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την έλλειψη συγκέντρωσης στο μάθημα, την έλλειψη ενδιαφέροντος για οποιαδήποτε δραστηριότητα, τη σχολική αποτυχία, τη χρήση αλκοόλ και ουσιών, ακόμα και την αυτοκτονία. Γι' αυτό εάν έχετε κάποιο λόγο να υποπτεύεστε ότι το παιδί σας έχει κατάθλιψη, θα πρέπει να κάνετε πολύ περισσότερα από ό, τι να του κάνετε κάτι για να "φτιάξει το κέφι» του ή ‘’να το ξεπεράσει.’Αντ' αυτού, το παιδί θα πρέπει να πάρει κάποια επαγγελματική προσοχή όσο το δυνατόν νωρίτερα. Εάν η θεραπεία καθυστερήσει ή αποφευχθεί, η κατάθλιψη θα συνεχίσει να διαβρώνει την ψυχική λειτουργία του παιδιού στην καθημερινή του ζωή, όπως και τον αυτοσεβασμό του, τα μαθήματά του και τις σχέσεις του με τους φίλους και την οικογένειά του. Επίσης, οι γονείς θα πρέπει να έχουν υπ’ όψιν τους, ότι όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα κυριαρχεί η κατάθλιψη και μένει χωρίς αντιμετώπιση, τόσο πιο δύσκολη καθίσταται και η θεραπεία της.