Είστε τύπος Ψυχοσωματικός;

Συνειδητοποιείτε τα συναισθήματα σας; Έχετε την τάση να τα εκφράζετε εύκολα ή τα κρατάτε μέσα σας σαν κρυμμένο θησαυρό; Ανήκετε σε αυτούς που θέλουν να νιώθουν έντονες συγκινήσεις; Ή είστε παντού και πάντα συγκρατημένοι;

Υπέρταση, έλκος, πονοκέφαλοι, ναυτία, γαστρίτιδες, εκζέματα άσθμα κ ά. είναι μηνύματα SOS που στέλνει το σώμα μας. Όταν το σώμα μιλά εσείς τι κάνετε;

Η ύπαρξη ψυχοσωματικών αντιδράσεων δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο το σώμα εκφράζει τα συναισθήματα είναι απόλυτα φυσιολογικός π.χ να κοκκινίζει κανείς όταν ντρέπεται, να χτυπά δυνατά η καρδιά του όταν νιώθει μια δυνατή συγκίνηση, να σφίγγεται το στομάχι του όταν φοβάται.

Όταν όμως αυτές οι ψυχοσωματικές αντιδράσεις διαιωνίζονται ακόμα και όταν δεν υπάρχει το ερέθισμα που τις προκάλεσε αρχικά, τότε μιλάμε για μια μορφή παθολογικής προσαρμογής στις περιστάσεις.

Η αντίληψη ότι η ψυχική και συναισθηματική κατάσταση του ανθρώπου επηρεάζει την σωματική του υγεία ήταν γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη. Στον 20^ο αιώνα οι ανακαλύψεις των ψυχολόγων έδωσαν καινούργιο φως στον τρόπο με τον οποίο συνδέονται το μυαλό δηλαδή ο τρόπος που σκεφτόμαστε και επεξεργαζόμαστε πληροφορίες και το σώμα παράγοντας υγεία ή αρρώστια.

Ο Φρόιντ εισήγαγε την ιδέα ότι οι ασυνείδητες σκέψεις μπορούν να μετατραπούν σε σωματικά συμπτώματα

Η ουσιαστική έρευνα για τις ψυχοσωματικές παθήσεις στην Ευρώπη ξεκινά από το 1920. Ερευνητές της Ψυχοφυσιολογίας αξιολογούν αντιδράσεις όπως η πίεση του αίματος, οι καρδιακοί ρυθμοί, η θερμοκρασία του σώματος με στόχο να προσδιοριστούν οι συνέπειες των ανθρώπινων συμπεριφορών στο σώμα.

Π χ. κάποιος έχει κρίση στομάχου, σαν μια αντίδραση που του προκάλεσε το στρες. Η ψυχοσωματική αυτή αντίδραση γίνεται ένα είδος γλώσσας που εκφράζει αυτό για το οποίο το άτομο δεν μπορεί να πει με διαφορετικό τρόπο. Μετά σταδιακά το ψυχοσωματικό αυτό σύμπτωμα καθιερώνεται και εμφανίζεται ακόμα και όταν δεν υπάρχει κάποιο στρες που να το προκαλεί.

Τα μέρη του σώματος τα οποία πλήττονται περισσότερο είναι:

• το αναπνευστικό: π.χ δυσκολίες στην αναπνοή, άσθμα κ.α,
• το καρδιαγγειακό: π.χ υπέρταση, ταχυκαρδία, αρρυθμίες κ.α,
• το γαστρεντερικό: π.χ έλκος δωδεκαδακτύλου, κολίτιδα,
• το δέρμα: έκζεμα, αλεργίες, νευροδερματίτιδα

Ψυχολογικοί τύποι προσωπικότητας

Έχουν σκιαγραφηθεί ψυχολογικοί τύποι προσωπικότητας οι οποίοι παρουσιάζουν ψυχοσωματικές αντιδράσεις οι οποίες συσχετίζονται ανάλογα με το σωματικό όργανο που παρουσιάζονται Ο κυριότερος είναι ο Τύπος Α. Ο όρος «τύπος προσωπικότητας Α» έχει χρησιμοποιηθεί πάνω από 20 χρόνια για να περιγράψει τον επιθετικό, ανυπόμονο, ανταγωνιστικό, τύπο ατόμου τον οποίο οι ερευνητές βρίσκουν περισσότερο επιρρεπή στις καρδιακές νόσους από ότι άτομα τα οποία είναι πιο χαλαρά στη ζωή τους, λιγότερα εχθρικά με τους άλλους και ήπια στην συμπεριφορά τους.

Το 1981 σε συνέδριο καρδιολογικό ειπώθηκε ότι οι τύποι προσωπικότητας Α αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, έμφραγμα του μυοκαρδίου από ότι το κάπνισμα, η υπέρταση, η ηλικία ή το υψηλό ποσοστό χοληστερίνης.

Πως να το αντιμετωπίσετε

Τα άτομα που πάσχουν από ΨΣ Διαταραχές μπορούν να τις αντιμετωπίσουν με φαρμακευτικές ή ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Όσον αφορά στις ψυχολογικές προσεγγίσεις αυτές περιλαμβάνουν την Ψυχανάλυση, την Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία, τις θεραπείες Συμπεριφοράς.

Τον τελευταίο καιρό για την αντιμετώπιση των ΨΣ αντιδράσεων χρησιμοποιούνται πολύ οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως το Αντι-στρες τεχνικές- Γιόγκα, Διαλογισμός, Αυτογνωσία κ.ά.