Όταν ο γονέας πάσχει από διπολική διαταραχή

Η ασθένεια ενός γονέα μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη την οικογένεια, ειδικά αν μιλάμε για μια ασθένεια όπως η διπολική διαταραχή—και ακόμα περισσότερο αν ο ασθενής δυσκολεύεται να τη διαχειριστεί. Είναι ανάγκη και οι γονείς, αλλά και τα παιδιά να λαμβάνουν υποστήριξη αυτή την περίοδο. Τα παιδιά, ειδικότερα, μπορεί να έχουν απορίες σχετικά με τη φύση της ασθένειας, ενώ η επικοινωνία είναι εξαιρετικά σημαντική.

Η διπολική διαταραχή είναι μια ασθένεια που επηρεάζει τον τρόπο που ο ασθενής σκέφτεται και φέρεται. Τις περισσότερες φορές συμπεριλαμβάνει επεισόδια πολύ έντονων αλλαγών στη διάθεση, ανά πάσα στιγμή—από εβδομαδιαία βάση, μέχρι λίγες φορές τον χρόνο.

Δεν είμαστε ακόμα σίγουροι τι ακριβώς προκαλεί τη διπολική διαταραχή. Οι πιο πιθανές θεωρίες είναι πως υπάρχουν χημικές ανισορροπίες στον εγκέφαλο, ή πως είναι θέμα γονιδίων. Είναι, πάντως, αρκετά σίγουρο πως η κληρονομικότητα παίζει ρόλο, χωρίς όμως αυτό να είναι και απόλυτο.

Αν ο γονέας δεν μπορεί να διαχειριστεί σωστά την ασθένειά του, η ζωή στο σπίτι μπορεί να γίνει χαώδης. Το παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που προκύπτουν στο σπίτι, στο σχολείο και – μελλοντικά – στη δουλειά. Κάποια από τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί που ο γονέας του πάσχει από διπολική διαταραχή είναι τα εξής:

• Δυσκολία διατήρησης σχέσεων εκτός της οικογένειας
• Τεράστιο αίσθημα ευθύνης για τους άλλους από μικρή ηλικία
• Αυξημένο στρες για τα οικονομικά
• Προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το συναισθηματικό στρες

Είναι, επίσης, πολύ συνηθισμένο τα παιδιά να ζουν με τον φόβο ότι θα αναπτύξουν και αυτά την ασθένεια ή πως θα είναι αναγκασμένα να φροντίζουν τους γονείς τους για την υπόλοιπη ζωή τους.

Καθώς η διπολική διαταραχή μπορεί να προκαλέσει τόσο δραματικές αλλαγές στην προσωπικότητα ενός ατόμου, είναι πολύ φυσιολογικό να έχετε απορίες. Μερικές από τις πιο συχνές είναι οι εξής:

Θα το πάθω και εγώ;

Η κληρονομικότητα παίζει ρόλο, αλλά και πάλι οι πιθανότητες είναι χαμηλές. Αν νιώθετε αυξημένο στρες και δυσκολία να διαχειριστείτε τα αισθήματά σας, μιλήστε με έναν ειδικό.

Έχω φταίξει εγώ σε κάτι;

Όχι. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν αν ένα άτομο θα αναπτύξει διπολική διαταραχή, αλλά οι πράξεις των άλλων δεν είναι ένας από αυτούς. Οι γονείς με διπολική διαταραχή, λογικά αντιμετώπιζαν την ασθένεια προτού γεννηθούν τα παιδιά τους.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μανίας και κατάθλιψης;

Τα πιο κοινά χαρακτηριστικά ενός μανιακού επεισοδίου είναι: δυσκολία στον ύπνο, πολύ γρήγορη ομιλία, αλόγιστο ξόδεμα χρημάτων, δυσκολία στη συγκέντρωση, τεράστια αποθέματα ενέργειας.
Τα πιο κοινά χαρακτηριστικά ενός καταθλιπτικού επεισοδίου είναι: περισσότερες ώρες ύπνου, λιγότερη όρεξη να βγει ο ασθενής από το σπίτι ή να πάει στη δουλειά και κακή διάθεση.

Θα γίνει ποτέ καλά;

Η διπολική διαταραχή δεν θεραπεύεται—τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που θεραπεύονται άλλες ασθένειες. Αλλά είναι διαχειρίσιμη και αν ο ασθενής λαμβάνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και βλέπει συχνά τον γιατρό του, τα συμπτώματα θα βρίσκονται υπό έλεγχο.

Τι πρέπει να κάνω αν ανησυχώ;

Είναι σημαντικό να θυμάστε πως όλοι οι άνθρωποι λειτουργούν διαφορετικά. Κάποιοι ασθενείς δεν θέλουν να μιλούν για την ασθένειά τους, ενώ άλλοι είναι πολύ ανοιχτοί στη συζήτηση. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό για το παιδί να μιλήσει με τον γονέα και με έναν ειδικό, ώστε να ξέρει τι να περιμένει στην περίπτωση κάποιου επεισοδίου και πώς να το διαχειριστεί.