Εργασιακές συγκρούσεις: Πώς μας επηρεάζουν

Oι συγκρούσεις αποτελούν ένα πολύ συχνό φαινόμενο το οποίο λαμβάνει χώρα τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική μας ζωή. Εργαζόμαστε στην ίδια εταιρεία με τους συναδέλφους μας, μοιραζόμαστε κοινούς στόχους, αλλά πολλές φορές διαφωνούμε για πολλά ζητήματα. Αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά τα γεγονότα, μαθαίνουμε διαφορετικά και γενικότερα έχουμε προσδοκίες οι οποίες διαφέρουν μεταξύ τους.  Οι συγκρούσεις αποτελούν φυσιολογικό μέρος των ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων. Συνήθως εμφανίζονται όταν προβάλλονται επιθυμίες ή ανάγκες οι οποίες είναι σημαντικές για εμάς αλλά κάποιος άλλος εμποδίζει την πραγμάτωσή τους. Οι συγκρούσεις τόσο στην εργασία όσο και γενικότερα αποτελούν απόρροια δυσλειτουργικής επικοινωνίας αλλά και δυσαρέσκειας η οποία προφανώς και δεν αντιμετωπίζεται άμεσα με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται  μια σειρά ζητημάτων τα οποία καθόλου ευχάριστα δεν μπορούν να χαρακτηριστούν.

Ωστόσο, όταν αναφερόμαστε στις συγκρούσεις στο χώρο της εργασίας, τείνουμε να χρησιμοποιούμε όρους «νικητή» και «νικημένου» γεγονός το οποίο δε βοηθά στην επίλυση μιας σύγκρουσης. Οι περισσότερες συγκρούσεις τείνουν να οφείλονται σε ένα υποβόσκον θέμα μεταξύ των ανθρώπων και το γεγονός ότι αναδύθηκε με τη βοήθεια της εκάστοτε σύγκρουσης  σηματοδοτεί  ότι το θέμα αυτό θα εμφανιστεί ξανά με κάποιον άλλο ασήμαντο λόγο. Είναι προτιμότερο λοιπόν να επιλύουμε μια σύγκρουση από το να βγαίνουμε νικητές. Όταν λαμβάνει χώρα μία σύγκρουση, οι εμπλεκόμενοι τροφοδοτούνται  με δυσάρεστα συναισθήματα και συχνά επιλέγουν να προσποιηθούν πως δεν συνέβη τίποτα. Όμως,  η σύγκρουση η οποία δεν έχει εκφραστεί προκαλεί δυσλειτουργίες τόσο στις σχέσεις μας με τους υπόλοιπους ανθρώπους όσο και στην υγεία μας. Σχετικές μελέτες έχουν αναδείξει τις αρνητικές συνέπειες που προκαλεί  στην υγεία μας, η μη έκφραση μιας σύγκρουσης καθώς και η κακοδιαχείρισή της. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι  ο έντονος θυμός μπορεί να προκαλέσει τριπλάσια αύξηση του κινδύνου καρδιακής προσβολής, προβλήματα ύπνου, εγκεφαλικά επεισόδια. Οι χρόνιες συγκρούσεις δημιουργούν χαμηλή αποδοτικότητα, ανταγωνισμό, αγωνία. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μην είναι ευχαριστημένοι στον χώρο εργασίας τους. Για αυτό θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια επίλυσης των όποιων συγκρούσεων.

Αρχικά,  θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες στην εργασία. Όταν οι άνθρωποι ενδιαφέρονται για την εργασία τους, είναι προφανές ότι θα δημιουργηθούν διαφωνίες και συγκρούσεις ιδιαίτερα όταν  βρισκόμαστε σ’ ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο μεταβάλλεται, αλλάζει, αναπτύσσεται. Είναι δύσκολο να υπάρξει αλλαγή χωρίς σύγκρουση. Στη συνέχεια, σημαντικό ρόλο παίζει η έγκαιρη  προσπάθεια επίλυσης της σύγκρουσης. Κάποιες φορές συνηθίζουμε να προσποιούμαστε ότι δε συνέβη τίποτε και τις περισσότερες φορές η κατάσταση απλά χειροτερεύει. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, οι περισσότερες συγκρούσεις στον χώρο εργασίας οφείλονται σε όσα δεν ειπώθηκαν και όχι σε όσα ειπώθηκαν. Το γεγονός ότι κανένας δεν αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να πραγματοποιήσει την οποιαδήποτε ενέργεια για την επίλυση της σύγκρουσης  και αναμένει ο άλλος να κάνει το πρώτο βήμα και να παραδεχτεί πως έκανε λάθος αποτελεί ένα καθοριστικό παράγοντα στη μη επίλυση της σύγκρουσης. Επιπλέον, είτε ο άλλος έχει κάνει κάτι το οποίο μας προκάλεσε θυμό, είτε αδυνατούμε να αντιληφθούμε την οπτική του γωνία, είτε δεν καταλαβαίνουμε τη σκοπιμότητα των ενεργειών του, όπως και να χει οφείλουμε να τον ρωτήσουμε. Προϋπόθεση ωστόσο για να κατανοήσουμε τις αιτίες για τις οποίες κάποιος αντιδρά με έναν συγκεκριμένο τρόπο, αποτελεί η απομάκρυνση της εντύπωσης πως οι άλλοι κάνουν πράγματα αποκλειστικά και μόνο για να μας εκνευρίσουν ή γενικότερα να μας βάλλουν. Αντί λοιπόν, να εικάζουμε αρνητικές προθέσεις από τη μεριά των άλλων, μπορούμε απλά να τους ρωτήσουμε. Τέλος, , μερικές συγκρούσεις  τυγχάνει να είναι χρόνιες και η επίλυση πλέον δε μπορεί να έρθει από τους εμπλεκόμενους, τότε κρίνεται ως επιτακτική ανάγκη η παρέμβαση ενός τρίτου  ο οποίος θα διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή. Για να είναι αποτελεσματική η μεσολάβηση, είναι σκόπιμο ο μεσολαβητής να είναι  άτομο εμπιστοσύνης και να διακρίνεται για τη διάθεση να βοηθήσει στην εξέρευση λύσης.

Τα παραπάνω δεν αποτελούν εχέγγυα ότι  οι συγκρούσεις στην εργασία  θα επιλυθούν διότι κάθε περίσταση κρίνεται διαφορετικά. Όμως σε κάθε περίπτωση, θα χει γίνει μια πολύ σημαντική προσπάθεια να επιλυθεί το όποιο ζήτημα και να μεταβληθεί  η όποια φορτισμένη κατάσταση λαμβάνει χώρα.