Νευρική ανορεξία

Της Αποστολίας Ντέκοβα, Κλινικού Ψυχολόγου

Τα τελευταία χρόνια η νευρική ανορεξία είναι ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό φαινόμενο, το οποίο είναι ευρέως διαδεδομένο στις δυτικές κοινωνίες, όπου κυριαρχεί μια γενική τάση για καλλίγραμμα και λεπτοκαμωμένα κορμιά, τα οποία προβάλλονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Αυτή η τάση της μόδας επηρεάζει κυρίως τα κορίτσια που βρίσκονται στην εφηβεία.

Συχνά οι έφηβες θεωρούν ότι για να είναι αποδεκτές από το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο θα πρέπει να ακολουθήσουν αυτά τα πρότυπα. Σε κάποια κορίτσια όμως, η αύξηση ή μείωση του βάρους τους γίνεται έμμονη ιδέα.

Η νευρική ανορεξία πλήττει ιδιαίτερα τα κορίτσια στην εφηβική ηλικία μεταξύ 14-25 ετών. Σπανίως εμφανίζεται σε αγόρια ή σε παιδιά μικρότερης ηλικίας. Η ακριβής αιτιολογία δεν έχει εξακριβωθεί ακόμη.

Έρευνες έχουν αποδείξει ότι σημαντικό ρόλο για την εμφάνιση της νευρικής ανορεξίας διαδραματίζουν οι στάσεις και απόψεις της οικογένειας απέναντι στο φαγητό και φυσικά η συνύπαρξη άλλων ψυχικών ασθενειών, όπως η κατάθλιψη που συνήθως συνυπάρχει.

Συνήθως το πρόβλημα έρχεται στην επιφάνεια όταν η γυναίκα ακολουθήσει κάποια δίαιτα για να βελτιώσει τη σιλουέτα της.

Τα συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας είναι τα εξής:

• Διαστρεβλωμένη εικόνα του ατόμου για την εξωτερική του εμφάνιση και ιδιαίτερα για το βάρος του. Αισθάνεται ότι είναι υπέρβαρο, παρόλο που το βάρος του μπορεί να είναι κάτω από τα όρια του φυσιολογικού. Το άτομο για να χάσει κάποια κιλά τα οποία θεωρεί παραπανίσια καταφεύγει σε διάφορες εξαντλητικές δίαιτες και έχει την ψευδαίσθηση ότι αυτές θα του επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η επιδίωξη αυτή όμως συνεχίζεται ακόμα και όταν η μείωση του βάρους είναι ιδιαίτερα εμφανής. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας του γεγονότος ότι το άτομο δεν μένει ποτέ ευχαριστημένο από το αποτέλεσμα.
• Το άτομο διακατέχεται από έντονο φόβο για το πάχος του, το οποίο εκφράζεται δια μέσω συνεχούς ενασχόλησης με το φαγητό, αποφεύγοντας το ίδιο να φάει. Επίσης παρουσιάζει εμμονή με την καταμέτρηση των θερμίδων. Για τη μείωση του σωματικού του βάρους συχνά καταφεύγει σε εξαντλητική σωματική άσκηση ώστε να καταναλώσει τις τυχόν θερμίδες που μπορεί να έχει προσλάβει.
• Αμηνόρροια, δηλαδή όταν η γυναίκα δεν έχει παρουσιάσει έμμηνο ρύση τουλάχιστον για τρεις συνεχόμενους εμμηνορροϊκούς κύκλους.
• Η ανορεξία μπορεί κατά διαστήματα να συνοδεύεται με κάποια επεισόδια βουλιμίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις το άτομο αποτυγχάνει να συγκρατήσει τον εαυτό του και υποκύπτει στον πειρασμό να καταναλώσει μεγάλες ποσότητες φαγητού. Η αίσθηση ένοχων για αυτή του την πράξη είναι έντονη. Συχνά, για να αποβάλει αυτές τις ενοχές μπορεί να καταφύγει να προκαλέσει εμετό στον εαυτό του ή να χρησιμοποιήσει διάφορα καθαρτικά ή διουρητικά.

Θεραπεία

Η νευρική ανορεξία είναι μια θανατηφόρα ασθένεια, γι’ αυτό το λόγο κρίνεται αναγκαία η παρέμβαση από ειδικό. Αν διαγνωστεί σε αρχικό στάδιο, τότε η πρόγνωση θα είναι καλή και μπορεί να αντιμετωπιστεί με ψυχοθεραπεία του ίδιου του ατόμου.

Με τη θεραπεία το άτομο θα κατανοήσει τους λόγους για τους οποίους εκδηλώνει την ανορεξία και θα μάθει να χειρίζεται αυτή του την εμμονή. Παράλληλα με τη θεραπεία του ανορεκτικού αρρώστου είναι σημαντικό να παρέχεται και ψυχολογική στήριξη στο οικογενειακό περιβάλλον ώστε και εκείνο να μάθει τη φύση της ανορεξίας, τα συμπτώματά της καθώς και νέους τρόπους διαχείρισης του ασθενούς.

Αν δεν αντιμετωπιστεί πρόωρα αυτή η κατάσταση, τότε δυστυχώς η πρόγνωση θα είναι δυσμενής και το άτομο θα χρειαστεί να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο ώστε να επανέλθει σε φυσιολογικά πλαίσια.