Γιατί δεν ακούω; Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω

Γράφει ο  Ελ.Φερεκύδης καθ. Ωτορινολαρυγγολογίας Παν/μιου Αθηνών

Βαρηκοΐα ονομάζουμε τη μείωση της ακουστικής ικανότητάς μας. Αυτό οφείλεται στο ότι ο ήχος, τα ηχητικά κύματα και η ομιλία δεν φθάνουν στον κοχλία και με το ακουστικό νεύρο στα ανώτερα κέντρα του εγκεφάλου. Αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους.

Πρώτα μπορεί να οφείλεται στην απόφραξη του έξω ακουστικού πόρου με βύσμα κυψελίδας, δηλαδή το κερί που παράγεται στο αυτί, το οποίο όταν είναι σε μεγάλη ποσότητα επειδή δεν μπορεί να απομακρυνθεί δημιουργεί ένα βύσμα που μειώνει την ακοή. Ο ειδικός γιατρός, ο ωτορινολαρυγγολόγος, έχει τη δυνατότητα να το διαπιστώσει κατά την ωτοσκόπηση δηλαδή όταν εξετάζει το αυτί με ένα μικρό χωνάκι. Αυτό αφαιρείται κατά την εξέταση του αυτιού με μικροσκόπιο, με ειδικά εργαλεία. Παλαιότερα γινόταν πλύση του έξω ακουστικού πόρου για τη απομάκρυνση του βύσματος αφού προηγείτο και μια προετοιμασία με μαλακτικές ενσταλάξεις στο αυτί, πράγμα το όποιο στα χρόνια μας γίνεται όλο και πιο σπάνια.

Μια άλλη αιτία που δημιουργεί πρόβλημα ακοής είναι η εκκριτική ωτίτιδα δηλαδή η δημιουργία υγρού στο μέσο αυτί πίσω από το τύμπανο. Αυτό γίνεται επειδή αποφράσσεται η Ευσταχιανή σάλπιγγα συχνότερα μετά από ένα συνάχι ή και σπάνια όταν υπάρχει μικρός όγκος στο ρινοφάρυγγα πίσω από τη μύτη στο στόμιο της Ευσταχιανής σάλπιγγος. Ο γιατρός κατά την εξέταση με το μικροσκόπιο υποπτεύεται το υγρό και το επιβεβαιώνει με την τυμπανομετρία. Θα πρέπει στη συνέχεια να γίνει προσπάθεια να απομακρυνθεί το υγρό με φάρμακα και εάν δεν υπάρχει επιτυχία να εκτελείται παρακέντηση τυμπάνου και να αφαιρείται το υγρό.
Βαρηκοΐα υπάρχει και λόγω χρόνιας ωτίτιδας που εντοπίζεται στο μέσο αυτί σε συνδυασμό ακόμη περιστασιακά και με ωτόρροια, δηλαδή έξοδο πύου από το αυτί.

Υπάρχει διάτρηση τυμπάνου και το μέσο αυτί είναι γεμάτο με προϊόντα φλεγμονής. Η διάγνωση γίνεται με την μικροσκοπική εξέταση και τη μέτρηση της ακοής με το ακοογράφημα. Η θεραπεία είναι χειρουργική. Εκτελείται η Χονδροτυμπανοπλαστική η οποία αναπτύχθηκε την τελευταία δεκαπενταετία από τον Ελ.Φερεκύδη στο Παν/μιο Αθηνών. Το πλεονέκτημα της μεθόδου στηρίζεται στις άριστες βιολογικές ιδιότητες του ελαστικού χόνδρου κατά τη λειτουργία του αυτιού.

Μείωση της ακουστικής ικανότητας παρατηρούμε και στην ωτοσκλήρυνση. Είναι μια αρρώστια αγνώστου αιτιολογίας που προσβάλλει τον κοχλία και εμφανίζεται με προοδευτική μείωση της ακοής και βουητά. Η διάγνωση θα γίνει με τη μέτρηση ακοής δηλαδή το ακοόγραμμα και ακόμη με την τυμπανομετρία και την εξέταση του ακουστικού αντανακλαστικού. Στις περιπτώσεις αυτές η βαρηκοΐα αντιμετωπίζεται χειρουργικά με την Μικροτραυματική Αναβολοτομή ή και με ακουστικά βαρηκοΐας. Η Μικροτραυματική Αναβολοτομή είναι μέθοδος που αναπτυχθηκε από τον Ελ.Φερεκύδη στο Παν/μιο Αθηνών πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια και συμβάλλει στη φυσιολογικότερη λειτουργία του αυτιού μετά την εγχείρηση σε σχέση με άλλες τεχνικές.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η προοδευτική μείωση της ακοής με την πάροδο της ηλικίας. Ονομάζεται Πρεσβυακουσία και η διάγνωσή της γίνεται με την ακουομέτρηση. Θεραπευτικά δεν υπάρχει δυνατότητα χειρουργικής αποκατάστασης και για αυτό βοηθιέται ο άρρωστος με ακουστικό βαρηκοΐας.

Μεγάλου βαθμού μείωση ακοής στα όρια της κώφωσης ή και τέλεια κώφωση παρατηρείται όταν και στα δυο αυτιά ο κοχλίας είναι κατεστραμμένος. Είναι οι περιπτώσεις όπου ο άρρωστος δεν ακούει τίποτα και δεν έχει τη δυνατότητα επικοινωνίας ούτε με τα ακουστικά βαρηκοΐας, επειδή ο κοχλίας δεν λειτουργεί σε κανένα αυτί. Στην περίπτωση αυτή μετά από εξειδικευμένες ηλεκροφυσιολογικές εξετάσεις και αφού εξετάζουμε τη ζωτικότητα του ακουστικού νεύρο , στη συνέχεια εκτελούμε την εμφύτευση του ακουστικού εμφυτεύματος στον κοχλία. Με τον τρόπο αυτό μεταφέρονται τα ηχητικά ερεθίσματα απευθείας από τις απολήξεις του ακουστικού νεύρου στο νεύρο και με αυτό στα ανώτερα ακουστικά κέντρα ώστε να ακούσει ο άρρωστος.