Παρά τα άλματα στην έρευνα, ο δρόμος παραμένει μακρύς για την Ελλάδα

Την 16η θέση στην ΕΕ των 27 κρατών καταλαμβάνει η Ελλάδα με βάση τις δαπάνες που πραγματοποιούνται για έρευνα και ανάπτυξη, ενώ όσον αφορά το επιστημονικό προσωπικό που απασχολείται στην 14η θέση. Μολονότι το 2020, οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για Ε&Α στην Ελλάδα ήταν 2.473,45 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 135,8 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2019 ( ποσοστό αύξησης 5,8%), ωστόσο ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί για να φανεί στην κορυφή μεταξύ των κρατών που δαπανούν περισσότερα κονδύλια για έρευνες είναι μακρύς.

Μια σύγκριση με το Βέλγιο

Πολλές φορές, όταν μιλάμε για έρευνα και ανάπτυξη γίνεται η σύγκριση με το Βέλγιο, καθώς και πληθυσμιακά τα δύο κράτη ταυτίζονται.
Σύμφωνα λοιπόν με τα διαθέσιμα στοιχεία, με βάση τις δαπάνες που σχεδιάζουν το Βέλγιο για Ε&Α, καταλαμβάνει την 8η θέση (15.109 εκατ. ευρώ). θέση την οποία καταλαμβάνει και με βάση τον αριθμό των επιστημόνων που απασχολεί. Το σύνολο του προσωπικού που απασχολείται στην Ε&Α ανέρχεται σε 93.524 άτομα, ενώ ειδικότερα οι επιστήμονες είναι 60.619 άτομα.

Τι ισχύει στην Ελλάδα -Προσωπικό Ε&Α

Το συνολικό προσωπικό που απασχολείται με την έρευνα και την ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2020 ήταν 57.059 άτομα παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5,8% σε σχέση με το 2019. Αύξηση επίσης παρουσιάζεται και στην κατηγορία των ερευνητών ειδικότερα, οι οποίοι το 2020 ανέρχονταν σε 41.800, αυξημένοι κατά 7,0% σε σχέση με το 2019.

Τι ποσοστό αντιπροσωπεύουν οι δαπάνες στο ΑΕΠ

Στο 1,50% διαμορφώθηκε το 2020 το ποσοστό των δαπανών Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α) επί του ΑΕΠ, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), ως η αρμόδια Εθνική Αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος για τις ευρωπαϊκές στατιστικές Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας. Με βάση την, κατά 5,8%, αύξηση των δαπανών Ε&Α και τη μείωση, κατά 9,8%, του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2020, ο δείκτης "Ένταση Ε&Α", που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό τπυ ΑΕΠ, διαμορφώθηκε σε 1,50% από 1,28% το 2019, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 0,22 ποσοστιαίες μονάδες, ξεπερνώντας τον στόχο του 1,30% του Εθνικού Προγράμματος Μεταρρυθμίσεων για το 2020.

Αναλυτικότερα, η εξέλιξη των δαπανών Ε&Α ανά τομέα έχει ως ακολούθως:

στον τομέα των προϊόντων (τομέας BES) το 2020 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α ανέρχονταν σε 1.147,52 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 6,5% σε σχέση με το 2019.
στον κρατικό τομέα (τομέας GOV), το 2020 οι συνολικές δαπάνες σε Ε&Α ανέρχονταν σε 537,21 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 2,5% σε σχέση με το 2019.
στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (τομέας HES) το 2020 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α διαμορφώθηκαν σε 774,39 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 8,1% σε σχέση με το 2019.
στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (τομέας PNP) το 2020 οι συνολικές δαπάνες Ε&Α ανήλθαν σε 14,33 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση -27,4% σε σχέση με το 2019.

Πηγές χρηματοδότησης δαπανών Ε&Α

Η χρηματοδότηση από τις επιχειρήσεις που διατέθηκε για δαπάνες Ε&Α ανεξαρτήτως τομέα εκτέλεσης το 2020 διαμορφώθηκε στα 993,20 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,5% σε σχέση με το 2019, ενώ αντιστοίχως η χρηματοδότηση από το κράτος την ίδια χρονιά ανήλθε σε 1.050,27 εκατ. Ευρώ, σημειώνοντας άνοδο της τάξεως του 9,2% σε σχέση με το 2019.

Σε σχέση με τις κυριότερες επιμέρους πηγές που συγκροτούν την κρατική χρηματοδότηση, τα στοιχεία έχουν ως εξής:

ο τακτικός προϋπολογισμός χρηματοδότησε δαπάνες Ε&Α ύψος 675,55 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,2% σε σχέση με το 2019.
το ΕΣΠΑ χρηματοδότησε δαπάνες ύψους 240,49 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 18,8% σε σχέση με το 2019.
οι λοιπές πηγές, κυρίως το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, χρηματοδότησαν δαπάνες ύψους 134,23 εκατ. Ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 36,4% σε σχέση με το 2019.