Στο νοσοκομείο "Αφροδίσιων και Δερματικών Νόσων Θεσσαλονίκης", αποκεντρωμένη μονάδα του Ιπποκράτειου νοσοκομείου, λειτουργεί από τον περασμένο Μάρτιο το Κέντρο Μελανώματος και Καρκίνου του Δέρματος Βορείου Ελλάδος. Είναι το πρώτο στην Ελλάδα εξειδικευμένο κέντρο διεπιστημονικής αντιμετώπισης δερματικών καρκίνων, το οποίο εκτός από δερματολόγους ενσωματώνει και άλλες ειδικότητες, όπως χειρουργικής, πλαστικής χειρουργικής, ογκολογίας, ακτινοθεραπείας και παθολογικής ανατομίας.

Στο Κέντρο παραπέμπονται κυρίως περιστατικά που χρήζουν ολοκληρωτικής διαχείρισης, λόγω πολυπλοκότητας, μεγέθους, σταδίου, καθυστερημένης διάγνωσης ή άλλης αιτίας, αποφεύγοντας άσκοπες μετακινήσεις ασθενών και υλικών, αλλά και τυχόν αποσπασματικές ιατρικές αποφάσεις στα διάφορα στάδια της θεραπείας.

Καινοτόμες μέθοδοι διάγνωσης

Το Κέντρο διαθέτει το σύνολο του σύγχρονου εξοπλισμού, τόσο σε θεραπευτικό, όσο κυρίως σε θεραπευτικό επίπεδο. "Εκτός από την κλασική δερματοσκόπηση, υπάρχουν πολύ καινοτόμες διαγνωστικές μέθοδοι, όπως η συνεστιακή μικροσκοπία, με την οποία κάνουμε ουσιαστικά in vivo ιστολογική εξέταση πριν γίνει η αφαίρεση. Επίσης, η οπτική τομογραφία συνοχής, που μοιάζει με έναν πολύ προηγμένο υπερηχογράφημα, μαζί με το κλασικό υπερηχογράφημα δέρματος και την χαρτογράφηση", λέει στο iatronet.gr ο καθηγητής Δερματολογίας στο ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου, Αιμίλιος Λάλλας (φωτογραφία) και συμπληρώνει: "Μια ακόμη πολύ καινοτόμος μέθοδος, που δεν εφαρμόζεται πουθενά αλλού στη χώρα μας προς το παρόν, είναι η χειρουργική μέθοδος MOHS η οποία επιτρέπει να πραγματοποιείται την ώρα του χειρουργείου μια αξιολόγηση του συνόλου της περιφέρειας του όγκου. Με τον τρόπο αυτόν σχεδόν μηδενίζεται η πιθανότητα να έχουν παραμείνει καρκινικά κύτταρα έτσι ώστε όταν κάνουμε την αποκατάσταση είναι πλέον σχεδόν σίγουρο ότι δεν θα έχουμε υποτροπές και υπολειπόμενη νόσο".

Με την x400 ψηφιακή δερματοσκόπηση, που είναι επίσης διαθέσιμη, ο δερματολόγος μπορεί να κάνει διάγνωση σε κυτταρικό επίπεδο, χωρίς να χρειάζεται βιοψία, ενώ αναμένονται και νέες εντυπωσιακές μέθοδοι που βρίσκονται σε στάδιο έρευνας.

Οι νέες θεραπείες και το εμβόλιο

Σε επίπεδο θεραπευτικής του μελανώματος, οι εξελίξεις είναι "πολύ σημαντικές, συνεχείς και αδιάκοπες", όπως λέει ο κ. Λάλλας, με σημαντικότερες την ανοσοθεραπεία, αλλά και το αναμενόμενο εμβόλιο κατά του μελανώματος, που βρίσκεται σε στάδιο κλινικής μελέτης.

"Η χορήγηση ανοσοθεραπείας και εμβολίου, δηλαδή mRNA μορίου, δεν γίνεται μόνο στο πολύ προχωρημένο στάδιο 4, δηλαδή όταν υπάρχουν ήδη μεταστάσεις απομακρυσμένες, αλλά εφαρμόζονται και επικουρικά ή προληπτικά. Σε νωρίτερα στάδια, που δεν έχουν ακόμα εμφανιστεί μεταστάσεις, αλλά ξέρουμε ότι ο πρωτοπαθής όγκος ήταν ένας όγκος πολύ υψηλού κινδύνου για να μετασταθεί", τονίζει ο καθηγητής, προσθέτοντας πως το εμβόλιο είναι θεραπευτικό, με την έννοια ότι γίνεται εφόσον έχει υπάρξει μελάνωμα, αλλά με προληπτική δράση ως προς την εμφάνιση των μεταστάσεων.

Ραγδαία αύξηση κρουσμάτων

Τα νέα περιστατικά μελανώματος εξακολουθούν να αυξάνονται ραγδαία, με την κλιματική αλλαγή να παίζει ρόλο, καθιστώντας ακόμη πιο επικίνδυνη την ηλιακή ακτινοβολία, μαζί με την αλλαγή στον τρόπο ζωής, που έχει καταστήσει μόδα - εδώ και δεκαετίες - την οικειοθελή έκθεση στον ήλιο.

"Η τάση αύξησης συνεχίζεται και νομίζω ότι θα περάσουν ακόμα κάποια χρόνια, μέχρι με το καλό να δούμε μια σταθεροποίηση", σημειώνει ο κ. Λάλλας, προβλέποντας πως αυτό θα αρχίσει να συμβαίνει μόνο όταν θα μεγαλώσουν γενιές ανθρώπων που από παιδιά θα έχουν εκπαιδευτεί στην κουλτούρα της ηλιοπροστασίας. Κάτι ανάλογο έχει συμβεί στην Αυστραλία, η οποία τα πολύ τελευταία χρόνια καταγράφει μια σταθεροποίηση.

"Η οδηγία για λελογισμένη έκθεση στον έχει ιδιαίτερη αξία, ειδικά την στιγμή που το σώμα μας διαμαρτύρεται, χωρίς φυσικά να φτάσουμε στο άλλο άκρο, καθώς ο ήλιος αποτελεί πηγή σωματικής και ψυχικής ευεξίας", επισημαίνει ο καθηγητής, συνδυάζοντας την οδηγία με την χρήση όλων των ενδεδειγμένων μέσων ηλιοπροστασίας. "Εδώ, θα κάνω μια ιδιαίτερη σημείωση στα ρούχα, επειδή είναι με διαφορά η αποτελεσματικότερη μέθοδος και επειδή υπάρχουν πλέον πάρα πολλά και πάρα πολύ ωραία αισθητικά ρούχα προστασίας, που βασίστηκε στην ενδυματολογία των σέρφερς".

 

Προσοχή σε οποιαδήποτε αλλαγή

Οποιαδήποτε ανιχνεύσιμη μεταβολή σε κάποια ελιά που γνωρίζουμε ότι υπάρχει, αλλά παρατηρούμε ότι μεγαλώνει ή αλλάζει σχήμα ή χρώμα, πρέπει να μας οδηγήσει στον δερματολόγο. "Ασχέτως αν το χρώμα της ελιάς είναι το συνηθισμένο καφέ ή μαύρο ή αν είναι κόκκινο, καθώς υπάρχει και το αμελανωτικό μελάνωμα και άλλοι καρκίνοι του δέρματος που δεν είναι μαύροι ή καφέ", σημειώνει, συνιστώντας ιδιαίτερη προσοχή σε ανθρώπους μεγάλης ηλικίας και σε μέρη του σώματος που είναι δύσκολο να αυτοεξεταστούν, όπως η πλάτη και χρειάζονται τη συνδρομή άλλου ατόμου.

Ο καθηγητής προτείνει ετήσια επίσκεψη σε δερματολόγο για προληπτικό έλεγχο, ακόμη και χωρίς να έχει παρατηρηθεί κάτι. "Είναι μια διαδικασία τελείως απλή, γρήγορη, χωρίς κόστος, χωρίς καμία αρνητική συνέπεια και με τα εργαλεία αυτά που έχουμε σήμερα, πραγματικά μπορούν να διαγνωστούν στη συντριπτική πλειοψηφία τους όλοι οι όγκοι του δέρματος σε ένα στάδιο όπου είναι πρακτικά ακίνδυνοι", καταλήγει.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
ΟΟΣΑ: Πόσοι Έλληνες έχουν long CoViD - Συμπτώματα, διάρκεια και κόστος [πίνακας]
Με μειωμένο κίνδυνο άνοιας συνδέεται το ανασυνδυασμένο εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα [μελέτη]
Η Βιοστατιστική στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης