Όσο περισσότερα φάρμακα, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος παρενεργειών και αλληλεπιδράσεων. Μια νέα μελέτη από ειδικούς του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης έδειξε τώρα ότι ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών με την πιο συχνή καρδιακή αρρυθμία (κολπική μαρμαρυγή) διατρέχει αυτόν τον συγκεκριμένο κίνδυνο, ο οποίος αυξάνεται επίσης σημαντικά από την πρόσθετη φαρμακευτική αγωγή όταν χρησιμοποιείται ένα επείγον εξωτερικό ιατρείο.

"Η πολυφαρμακία αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης", γράφει ο Thorsten Bischof από το Τμήμα Κλινικής Φαρμακολογίας του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης και οι συν-συγγραφείς της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό "Frontiers in Pharmacology".

Φυσικά, το πρόβλημα αφορά κυρίως άτομα με σύνθετη, αναγκαία μακροχρόνια φαρμακευτική θεραπεία λόγω πολλαπλών ασθενειών.  Ωστόσο, πρόσθετοι δυνητικοί κίνδυνοι μπορεί να προκύψουν όταν χρησιμοποιούνται επείγοντα εξωτερικά ιατρεία λόγω οξέων προβλημάτων υγείας.

Οι επιστήμονες έγραψαν για αυτό: "Το τμήμα επειγόντων περιστατικών είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό εργασιακό περιβάλλον: οι επαγγελματίες υγείας έρχονται αντιμέτωποι με μια ετερογενή ομάδα ασθενών με σύνθετες ασθένειες που μπορεί να είναι κρίσιμες χρονικά και να απαιτούν γρήγορες αποφάσεις.

Οι ασθενείς συχνά δεν είναι σε θέση να παράσχουν λεπτομερές ιατρικό ιστορικό ή πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα φαρμακευτική τους αγωγή. Σε αυτό το περιβάλλον, η ενδελεχής και συχνά χρονοβόρα ανάλυση των πιθανών αλληλεπιδράσεων φαρμάκων με άλλα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης συστημάτων υποστήριξης κλινικών αποφάσεων μπορεί να είναι δύσκολη".

Ως εκ τούτου, ο Bischof και οι συν-συγγραφείς του ανέλυσαν αναδρομικά τα δεδομένα φαρμακευτικής αγωγής 200 ασθενών με κολπική μαρμαρυγή με μέση ηλικία 71 ετών, οι οποίοι είχαν προσέλθει στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του Γενικού Νοσοκομείου της Βιέννης το χρονικό διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου 2018 και Οκτωβρίου 2019, έπαιρναν μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή και είχαν λάβει φαρμακευτική αγωγή για τον έλεγχο του καρδιακού ρυθμού ή της αρρυθμίας τους στα εξωτερικά ιατρεία.

Με εκτιμώμενη συχνότητα 2-4% στον ευρωπαϊκό πληθυσμό, η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή καρδιακή αρρυθμία με δυνητικά επικίνδυνες επιπλοκές. Υπολογίζεται ότι περίπου το ένα πέμπτο των ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων οφείλονται σε αυτήν.

Μέχρι σήμερα, οι μελέτες σχετικά με τις πιθανές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων στα τμήματα επειγόντων περιστατικών έχουν επικεντρωθεί κυρίως σε ασθενείς με διάφορες ασθένειες. Αυτό θα πρέπει να είναι διαφορετικό στην προκειμένη περίπτωση.

"Θεωρήσαμε ότι οι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή έχουν παρόμοιες πολλαπλές ασθένειες, λαμβάνουν παρόμοια φαρμακευτική αγωγή και έχουν παρόμοιες πιθανές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων".

Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα της ανάλυσης συνηγορούν υπέρ της διασφάλισης της καλύτερης δυνατής θεραπείας, λαμβάνοντας υπόψη τυχόν πιθανές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων, τόσο στη μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή όσο και στην περίπτωση της απαραίτητης οξείας περίθαλψης σε ένα εξωτερικό ιατρείο επειγόντων περιστατικών.

Για τους 200 ασθενείς καταγράφηκαν συνολικά 1.018 δραστικές φαρμακευτικές ουσίες που συνταγογραφήθηκαν για μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή (κατά μέσο όρο πέντε ανά ασθενή). Κατά τη διάρκεια της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, οι ασθενείς έλαβαν 558 δραστικές ουσίες (κατά μέσο όρο τρεις ανά ασθενή).

Σε κάθε περίπτωση, αυτό αντιπροσώπευε σημαντικό κίνδυνο. "Στο πλαίσιο της μακροχρόνιας φαρμακευτικής αγωγής των ασθενών, εντοπίσαμε 664 πιθανές αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων (κατά μέσο όρο δύο ανά ασθενή) σε όλα τα επίπεδα σοβαρότητας.

Ο συνολικός αριθμός των pDDIs αυξήθηκε κατά 1.421 (μέσος όρος έξι ανά ασθενή) σε συνολικά 2.085 pDDIs (μέσος όρος επτά ανά ασθενή) όταν συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση τα φάρμακα που έλαβαν οι ασθενείς κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο τμήμα επειγόντων περιστατικών", δήλωσαν οι ειδικοί.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής θα πρέπει στην πραγματικότητα να εξετάζεται για "σχεδόν κάθε ασθενή με κολπική μαρμαρυγή". "Εξ όσων γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη μελέτη που αναλύει τη συγκεκριμένη ομάδα ασθενών (κολπική μαρμαρυγή.)

Συνολικά, εντοπίσαμε 2.085 πιθανές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων, εκ των οποίων 48 (2%) ταξινομήθηκαν με το υψηλότερο επίπεδο σοβαρότητας (Χ, αποφυγή του συνδυασμού) και 318 (15%) με επίπεδο σοβαρότητας D (εξέταση για  αλλαγή της θεραπείας).

Περίπου ένας στους πέντε ασθενείς είχε τουλάχιστον μία αντένδειξη (δεν πρέπει να χρησιμοποιείται) με συνδυασμό φαρμάκων, ενώ το 70% των ασθενών είχε τουλάχιστον έναν συνδυασμό φαρμάκων για τον οποίο συνιστάται αλλαγή της θεραπείας", έγραψαν οι ειδικοί συζητώντας τα ευρήματά τους.

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί πόσο σημαντική είναι η δυνατότητα αλληλεπίδρασης των νέων συνταγογραφούμενων φαρμάκων στο περιβάλλον του τμήματος επειγόντων περιστατικών.

Πηγές:
Frontiers in Pharmacology, Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Επιστήμονας θεράπευσε τον καρκίνο της με ιούς που καλλιέργησε στο εργαστήριό της
Κόντρα Ανδρουλάκη - Γεωργιάδη στη Βουλή για τα Βαρέα των υγειονομικών
Συνάντηση Ι. Τσίμαρη με το προεδρείο της ΠαΣΟΝοΠ