Η Ολική Αρθροπλαστική γόνατος είναι μια εξειδικευμένη ορθοπαιδική χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδος του γόνατος, εξηγεί ο Γρηγόριος Πετρίδης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός με ειδίκευση στην αρθροπλαστική γόνατος και ισχίου, τις αρθροσκοπικές επεμβάσεις γόνατος και τη χειρουργική άκρου ποδός & ποδοκνημικής, κατά την οποία γίνεται αντικατάσταση της φθαρμένης άρθρωσης με ειδικά εμφυτεύματα υψηλών προδιαγραφών με σκοπό την οριστική αντιμετώπιση του αρθριτικού πόνου, τη βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης και την επαναφορά της εμβιομηχανικής της λειτουργίας.
Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα γόνατος;
Πρόκειται για μια νόσο της άρθρωσης του γόνατος κατά την οποία συντελείται σταδιακή καταστροφή-απώλεια του αρθρικού χόνδρου, βλάβη του υποχονδρίου οστού, διαταραχή του αρθρικού θυλάκου και των συνδεσμικών στοιχείων της άρθρωσης και κατά περιπτώσεις διαταραχή του άξονα του γόνατος.
Ποια είναι τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας γόνατος;
Τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας γόνατος μπορεί να είναι ιδιοπαθή και να έχουν κληρονομικό υπόβαθρο. Συγγενείς διαταραχές του άξονα του κάτω άκρου (π.χ GENU VALGUM, GENU VARUS) που διαταράσσουν τον τρόπο που κατανέμονται τα φορτία στην άρθρωση επιταχύνουν τη φθορά της και οδηγούν σε αρθρίτιδα.Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι αποτέλεσμα αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Τέλος, πολύ συχνές είναι οι περιπτώσεις μετατραυματικής αρθρίτιδας (κατάγματα, συνδεσμικές κακώσεις όπως η ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου, μηνισκικές βλάβες ή οστεοχόνδρινες βλάβες που δεν αντιμετωπίσθηκαν σε αρχικό στάδιο ξεκινώντας και επιταχύνοντας τη φθορά της άρθρωσης).
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ανάλογα με την περίπτωση, η νόσος αφορά διαφορετικές ηλικιακές ομάδες και δεν αφορά μόνο την τρίτη ηλικία.
Πώς γίνεται η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας γόνατος;
Η διάγνωση είναι κλινική και απεικονιστική. Αρκεί μια επίσκεψη σε ορθοπαιδικό και ένας απλός ακτινολογικός έλεγχος για να καθοριστεί η διάγνωση αλλά και η σταδιοποίηση της νόσου.
Πότε χρειάζομαι χειρουργείο για την οστεροαρθρίτιδα γόνατος;
Το βασικότερο στοιχείο που πρέπει να τονιστεί απαντώντας αυτό το ερώτημα είναι ότι η επιλογή του χρόνου επέμβασης είναι εξατομικευμένη και πρέπει να γίνεται σε συνεννόηση με τον θεράποντα ορθοπαιδικό, λαμβάνοντας υπόψη και τα αντικειμενικά ευρήματα της ορθοπαιδικής εξέτασης (σταδιοποίηση της νόσου) αλλά και προσωπικά χαρακτηριστικά του κάθε ασθενή (ηλικία, επίπεδο δραστηριότητας, εργασία, ιατρικό ιστορικό).
Είναι σημαντική,επίσης, η επιλογή του είδους της επέμβασης και της τυπολογίας εμφυτευμάτων που θα χρησιμοποιηθούν βάσει όλων των παραπάνω στοιχείων.
Όπως προαναφέρθηκε, η αρθρίτιδα του γόνατος είναι μια εξελισσόμενη εκφυλιστική κατάσταση με σταδιακή φθορά όλων των ανατομικών στοιχείων της άρθρωσης (του οστού και των σταθεροποιητικών μαλακών μορίων- συνδέσμων). Αυτό συνεπάγεται ότι μια πιο καθυστερημένη -στην πορεία της νόσου- παρέμβαση καλείται να αντιμετωπίσει μεγαλύτερο βαθμό φθοράς και έχει σημαντικά μειονεκτήματα σε σύγκριση με πιο πρώιμη παρέμβαση.
Έχοντας πλέον εξασφαλίσει υψηλότατων προδιαγραφών υλικά με άριστη βιολογική, εμβιομηχανική συμπεριφορά και αντοχή στο χρόνο, μπορούμε πλέον να δώσουμε λύση σε αρθριτικά γόνατα με άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα και εξαιρετικό προσδόκιμο επιβίωσης των εμφυτευμάτων. Παρά τη συμμετοχή όλων αυτών των στατιστικά σημαντικών αντικειμενικών κριτηρίων στην απόφασή μας να επέμβουμε χειρουργικά σε ένα αρθριτικό γόνατο με primary αρθροπλαστική, το κυρίαρχο στοιχείο που πρέπει να καθορίσει το χρόνο της επέμβασης είναι ο πόνος, ο βαθμός που αυτός και το λειτουργικό έλλειμμα στην άρθρωση επηρεάζουν το βιοτικό επίπεδο του ασθενή μας, καθώς και η οριστική του απόφαση να ακολουθήσει στενά το ιδιαιτέρως σημαντικό πρόγραμμα αποθεραπείας.
Πόση ώρα διαρκεί η επέμβαση;
O καθαρός διεγχειρητικός χρόνος είναι περίπου 45’-50’. Σε αυτόν τον χρόνο δεν υπολογίζεται η προετοιμασία στην χειρουργική αίθουσα και ο χρόνος για την αναισθησία καθώς και ο χρόνος παραμονής στην ανάνηψη όπου καταμετρούνται σημαντικές παράμετροι και ζωτικά στοιχεία του ασθενούς πριν την επιστροφή του στο θάλαμο.
Υπάρχουν κίνδυνοι από το Χειρουργείο;
Η Αρθροπλαστική γόνατος είναι μια υψηλής βαρύτητας χειρουργική επέμβαση που γίνεται όμως σε απόλυτα ελεγχόμενο περιβάλλον ώστε να ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι. Οι πιο συχνοί είναι η φλεγμονή του τραύματος, που ελαχιστοποιείται με λήψη αντιβιοτικής αγωγής προφύλαξης λίγο πριν, κατά τη διάρκεια και έως και την επόμενη ημέρα από την επέμβαση. Άλλη επιπλοκή είναι η θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή που ελαχιστοποιείται με την προληπτική λήψη αντιθρομβωτικής αγωγής και την χρήση αντιθρομβωτικών καλτσών, καθώς και από την πρώιμη κινητοποίηση. Τα περιπροθετικά κατάγματα (διεγχειρητικά ή μετεγχειρητικά) αποτελούν, επίσης, σοβαρή επιπλοκή που οδηγεί σε επανεπέμβαση και ελαχιστοποιούνται με σωστή χειρουργική τεχνική, και λήψη μέτρων προστασίας των ασθενών με προδιάθεση (πχ λόγω βαριάς οστεοπόρωσης, παθολογική παχυσαρκία). Τέλος, βασική επιπλοκή σε μεταγενέστερη φάση μετά από αρθροπλαστική γόνατος είναι το εμμένον άλγος που μπορεί να οφείλεται σε πολλές παραμέτρους, όπως η άσηπτη χαλάρωση των προθέσεων με μικροκίνηση, η αστάθεια της άρθρωσης, προβλήματα της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης που συχνά σχετίζονται με τεχνικά χαρακτηριστικά της επέμβασης.
Πότε θα πάρω εξιτήριο;
Οι ασθενείς στην πλειοψηφία τους παραμένουν στο νοσοκομείο 2-3 ημέρες (RAPID RECOVERY PROTOCOL). Βασικό κριτήριο για την έξοδο ενός ασθενή από το νοσοκομείο είναι η ασφάλεια του ίδιου του ασθενούς.
Πότε μπορώ να περπατήσω μετά από μια ολική Αρθροπλαστική γόνατος;
H κινητοποίηση μετά από μία αρθροπλαστική γόνατος γίνεται συνήθως την πρώτη ημέρα μετά την επέμβαση, με χρήση περιπατητήρα. Ξεκινά άμεσα εξειδικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης. Η χρήση του “Π” συνιστάται για λόγους αισθήματος ασφάλειας από τον ασθενή και για περίπου 20 ημέρες. Σαφώς υπάρχει δυνατότητα σε ασθενείς με καλό μυοσκελετικό σύστημα να κινητοποιηθούν χωρίς το “Π” μετά την πρώτη εβδομάδα και αφού οι στόχοι της πρώιμης φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης έχουν επιτευχθεί.
Πότε μπορώ να επιστρέψω στην εργασία μου;
Η απάντηση είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, όπως το είδος εργασίας, η γενική κατάσταση του ασθενούς, τεχνικά χαρακτηριστικά της επέμβασης και η ηλικία. Συνήθως, ο χρόνος επιστροφής στην εργασία είναι 6 με 8 εβδομάδες.
Η δυνατότητα του ασθενή να ανέβει-κατέβει σκάλες, εξαρτάται από τον χρόνο αποκατάστασης του εκτατικού μηχανισμού του γόνατος. Σημαντικό ρόλο στην ταχύτερη αποκατάσταση σε πρώτη φάση μετεγχειρητικά έχει η χρήση προσπέλασης ελάχιστης επεμβατικότητας. Η πλειοψηφία των ασθενών επιτυγχάνει αυτό τον στόχο έως την 2-3η εβδομάδα.
Τι είναι το FAST TRACKP ROTOCOL;
Πρόκειται για εξατομικευμένο συνδυασμό προεγχειρητικών, διεγχειρητικών και μετεγχειρητικών τεχνικών και τη χρήση στατιστικών στοιχείων και evidence-based ιατρικής μελέτης, με σκοπό τη μείωση του χειρουργικού stress και την ταχύτερη και με ασφάλεια έξοδο του ασθενή από το νοσοκομείο με ημερήσια νοσηλεία και κινητοποίηση άμεσα μετά την επέμβαση.
Ποια είναι η χρήση της Ρομποτικής και ποια τα οφέλη της στην ολική Αρθροπλαστική γόνατος;
Γενικά, μιλώντας για ρομποτικά υποβοηθούμενη χειρουργική εννοούμε τη χρήση ρομποτικού συστήματος αυτοματοποιημένων οστικών κοψιμάτων υπό απόλυτο έλεγχο από τον ορθοπαιδικό–χρήστη. Με τη χρήση εξελιγμένου λογισμικού δίνεται η δυνατότητα χρήσης όλων των απαιτούμενων πληροφοριών από τον υπάρχοντα απεικονιστικό έλεγχο και/ είτε από άμεση μελέτη της κινηματικής του γόνατος. Αυτό παρέχει πληροφορίες για τη συνδεσμική συμπεριφορά του κάθε γόνατος και την ξεχωριστή “προσωπικότητα” στην εμβιομηχανική και κινηματική του και βοηθά σημαντικά στη λήψη σημαντικών αποφάσεων για τη σωστή τοποθέτηση των προθέσεων τρισδιάστατα στο χώρο και εγγυάται απόλυτη ακρίβεια στην εκτέλεση του προτεινόμενου πλάνου.
Σε κάποια συστήματα δίνεται η δυνατότητα προσομοίωσης προεπεμβατικά.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς αν όλες αυτές οι πληροφορίες που μας δίνει η τεχνολογία δεν υπήρχαν πριν τη χρήση αυτών των σύγχρονων μεθόδων. Η απάντηση είναι ότι όλες αυτές οι παράμετροι υπήρχαν και υπάρχουν στην κλασική αρθροπλαστική γόνατος και αφορούν σε μετρήσεις και στον καθορισμό και τη χρήση ανατομικών landmarks (οδηγών) που πάντοτε χρησιμοποιούσαμε στις αποφάσεις μας που οδηγούν στον τελικό προσανατολισμό της πρόθεσής μας. Η διαφοροποίηση σε αυτό το κομμάτι είναι η δυνατότητα μεγιστοποίησης της ακρίβειας στις διορθώσεις.
Οφείλω βεβαίως να τονίσω, ότι σε μια συνθέτη επέμβαση που το οστικό κομμάτι είναι εξίσου σημαντικό με το συνδεσμικό, η εμπειρία του χειρουργού στο να επαναφέρει την ισορροπία στο γόνατο είναι καθοριστική.
More info
www.grpetridis-orthopedikos.com
216 07 07 071|Διονύσου 9, Μαρούσι | [email protected]
Follow: www.facebook.com/g.petridismd/
www.instagram.com/grpetridis_orthopedikos
Ειδήσεις υγείας σήμερα
Αμερικανικός Ιατρικός Σύλλογος: Ποιους ρεαλιστικούς στόχους υγείας προτείνει για το 2025
Σε τι βοηθά η σωματική άσκηση μετά τη διάγνωση καρκίνου [μελέτη]
Στο 1,47 δισ. ευρώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της Υγείας - Τι χρωστούν νοσοκομεία, ΕΟΠΥΥ [πίνακας]