Φτωχοποίηση Ελλήνων από δαπάνες Υγείας

Σκληρή μοίρα για εκατομμύρια ανθρώπους που θα νοσήσουν, επιφυλάσσει το σύστημα Υγείας.

Η κάλυψη των αναγκών περίθαλψης καθίσταται όλο και πιο δύσκολη, για το σύνολο σχεδόν των πολιτών, οι οποίοι υφίστανται τις επιπτώσεις της κρίσης.

Η μη ικανοποιούμενη ανάγκη αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια και οι ομάδες χαμηλότερου εισοδήματος αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες πρόσβασης στην περίθαλψη.

Τα παραπάνω επισημαίνονται στο προφίλ των υπηρεσιών Υγείας στην Ελλάδα, που εξέδωσε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, η αυτοαναφερόμενη μη ικανοποιούμενη ανάγκη για ιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα λόγω κόστους, απόστασης ή χρόνου αναμονής τριπλασιάστηκε κατά την τελευταία δεκαετία και είναι πλέον η δεύτερη υψηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (12,3% έναντι 3,3% του μέσου όρου).

Η διαφοροποίηση μεταξύ του υψηλότερου πεμπτημορίου εισοδήματος (3,9%) και του χαμηλότερου (18,7%) είναι τεράστια, στοιχείο που υπογραμμίζει την άνιση πρόσβαση σε υπηρεσίες που βιώνουν οι διάφορες εισοδηματικές ομάδες.

Το κόστος αναφέρεται ως η συχνότερη αιτία μη ικανοποιούμενης ανάγκης στην Ελλάδα και αφορά ενδεχομένως όχι μόνο οικονομικές δυσκολίες στην προσιτότητα των υπηρεσιών αλλά και μεταβολές στο εισόδημα των νοικοκυριών και στα μοντέλα κατανάλωσης, όπως επίσης και στις προτιμήσεις των χρηστών.

Το ποσοστό του πληθυσμού που αναφέρει μη ικανοποιούμενες ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης λόγω υψηλού κόστους υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ 2010 και 2015 (από 4,2% σε 10,9%), ενώ ιδιαίτερα μεγάλες είναι οι ανισότητες ανάλογα με την εισοδηματική ομάδα.

Στο φτωχότερο πεμπτημόριο έφτασε στο 17,4%, το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου ο μέσος όρος είναι μόλις 4,1%.

Οι άμεσες δαπάνες από τους ασθενείς μπορεί να απειλήσουν την οικονομική προσιτότητα της περίθαλψης.

Ιδιωτικές

Η Ελλάδα εμφανίζει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα ιδιωτικών δαπανών για την Υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η συμμετοχή του ασφαλισμένου επιβάλλεται στις (ιδιωτικά παρεχόμενες) διαγνωστικές και εργαστηριακές εξετάσεις, στα φάρμακα που χορηγούνται εκτός νοσοκομείου και στις επισκέψεις σε ιδιωτικούς παρόχους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ.

Ωστόσο, ισχύουν διάφορες εξαιρέσεις για ορισμένες παθήσεις και ευάλωτες ομάδες, όπως γι’ αυτές με χαμηλό εισόδημα ή για όσους πάσχουν από χρόνιες ασθένειες, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία της πρόσβασης.

Επιπλέον, το 2015 ανακλήθηκε η συμμετοχή του ασφαλισμένου για επισκέψεις στα εξωτερικά ιατρεία και τα κέντρα υγείας (5 ευρώ), έπειτα από ανησυχίες για τον αντίκτυπό της στην πρόσβαση.

Στην πραγματικότητα, το υψηλότερο μερίδιο των ιδιωτικών δαπανών για την υγεία συνιστούν οι άμεσες πληρωμές των ασθενών και όχι η συμμετοχή των ασφαλισμένων στο κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Φτωχοποίηση

Το 2015, οι άμεσες ιατρικές δαπάνες στην Ελλάδα ως ποσοστό της τελικής κατανάλωσης των νοικοκυριών έφτασαν στο 4,4%, το τρίτο μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των κρατών μελών, μετά τη Βουλγαρία και τη Μάλτα, και σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο όρο (2,3%) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το ποσοστό φτωχοποίησης λόγω άμεσων πληρωμών από τους ασθενείς (καταστροφικές δαπάνες Υγείας) αυξάνεται σταθερά από το 2004 και έπληξε το 3% των νοικοκυριών το 2014.

Ως καταστροφική δαπάνη ορίζεται η άμεση δαπάνη του νοικοκυριού για υγεία που υπερβαίνει το 40% των συνολικών του δαπανών, εξαιρουμένων των βασικών δαπανών διαβίωσης, δηλαδή τροφή, στέγαση και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας.