Αρτηριακή πίεση

Ορισμός

Η αρτηριακή πίεση είναι μια μέτρηση της δύναμης που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών καθώς η καρδιά αντλεί αίμα από το σώμα. Η πίεση καθορίζεται από τη δύναμη και την ποσότητα του αίματος που αντλείται, καθώς και το μέγεθος και την ευκαμψία των αρτηριών.

Η αρτηριακή πίεση αλλάζει διαρκώς ανάλογα με τη δραστηριότητα, τη θερμοκρασία, τη διατροφή, τη συναισθηματική κατάσταση, τη στάση του σώματος, τη φυσική κατάσταση και τη χρήση φαρμάκων.

Εναλλακτικές ονομασίες

Διαστολική αρτηριακή πίεση, συστολική αρτηριακή πίεση

Πώς γίνεται η εξέταση

Για να μετρήσουμε σωστά την αρτηριακή πίεση προτιμότερη είναι η καθιστή θέση με ακουμπισμένο χαλαρά το χέρι σε ένα τραπέζι. Το χέρι πρέπει να είναι ελαφρώς λυγισμένο έτσι ώστε να βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με την καρδιά. Ο βραχίονας πρέπει να είναι γυμνός, με το μανίκι τυλιγμένο χαλαρά πάνω.

Οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης γίνονται σε χιλιοστά του υδραργύρου (mmHg) και αποτυπώνονται σε δύο αριθμούς. Για παράδειγμα, 110 στα 70 (γραμμένο ως 110/70).

• Ο πρώτος αριθμός είναι η ένδειξη συστολικής αρτηριακής πίεσης. Αντιπροσωπεύει τη μέγιστη πίεση που ασκείται όταν συστέλλεται η καρδιά.
• Ο δεύτερος αριθμός είναι η ένδειξη της διαστολικής αρτηριακής πίεσης. Αντιπροσωπεύει την ελάχιστη πίεση στις αρτηρίες όταν η καρδιά βρίσκεται σε ηρεμία.

Για να μετρήσει την πίεσή σας, ο γιατρός θα τυλίξει σφιχτά την περιχειρίδα (αεροθάλαμο) του πιεσόμετρου γύρω από τον βραχίονά σας, τοποθετώντας την έτσι ώστε το κάτω άκρο της να είναι 2-3 πόντους πάνω από τον αγκώνα.

Ο γιατρός θα εντοπίσει την μεγάλη αρτηρία στο εσωτερικό του αγκώνα με ψηλάφηση του σφυγμού και θα τοποθετήσει την κεφαλή του στηθοσκοπίου πάνω από αυτή την αρτηρία και κάτω από την περιχειρίδα. Δεν πρέπει να υπάρχει τριβή της περιχειρίδας ή των ρούχων, επειδή αυτοί οι θόρυβοι μπορεί να μπλοκάρουν τους ήχους των παλμών. Η σωστή τοποθέτηση του στηθοσκοπίου είναι σημαντική για την ακριβή μέτρηση.

Ο γιατρός θα κλείσει την βαλβίδα στον αεροθάλαμο του πιεσόμετρου και στη συνέχεια θα την τραβήξει απότομα για να φουσκώσει η περιχειρίδα έως ότου ο πίνακας ή η στήλη του υδραργύρου δείξει 30 mmHg υψηλότερα από τη συνηθισμένη συστολική πίεση. Εάν η συνηθισμένη πίεση δεν είναι γνωστή, η περιχειρίδα φουσκώνεται σε περίπου 210 mmHg.

Στη συνέχεια, η βαλβίδα ανοίγει ελαφρά, επιτρέποντας την πτώση της πίεσης σταδιακά (2 έως 3 mmHg ανά δευτερόλεπτο). Καθώς πέφτει η πίεση, καταγράφεται η στάθμη του σωλήνα υδραργύρου στην οποία ακούγεται για πρώτη φορά ο ήχος του σφυγμού. Αυτή είναι η συστολική πίεση. Καθώς εξακολουθεί να απελευθερώνεται ο αέρας, οι ήχοι θα εξαφανιστούν. Το σημείο στο οποίο εξαφανίζεται ο ήχος, καταγράφεται. Αυτή είναι η διαστολική πίεση (η χαμηλότερη πίεση στις αρτηρίες καθώς η καρδιά χαλαρώνει).

Η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί άλλη μία ή δύο φορές.

Πως να προετοιμαστείτε για την εξέταση

Η εξέταση μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή με τον βραχίονα σας να στηρίζεται πάνω σε ένα τραπέζι στο ύψος της καρδιάς. Όταν ο γιατρός ή ο φαρμακοποιός θέλει να συγκρίνει τις τρέχουσες τιμές με προηγούμενες μετρήσεις, η εξέταση γίνεται συνήθως μετά από ξεκούραση τουλάχιστον 5 λεπτών.

Το μόνο που χρειάζεστε για να μετρήσετε την πίεση είναι μια περιχειρίδα και μια συσκευή, όπως το στηθοσκόπιο για να ανιχνεύσετε τον ήχο του σφυγμού στην αρτηρία.

Πώς αισθάνεστε κατά την εξέταση

Θα νιώσετε την πίεση της περιχειρίδας στο χέρι σας. Εάν η εξέταση επαναληφθεί μερικές φορές, μπορεί να αισθανθείτε προσωρινό μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στο χέρι σας.

Γιατί γίνεται η εξέταση

Συνιστάται ο έλεγχος των ενηλίκων για υψηλή αρτηριακή πίεση κάθε 2 χρόνια εάν η πίεση τους κανονικά είναι μικρότερη από 120/80 mmHg.

Οι ενήλικες με υψηλή αρτηριακή πίεση ή προφυπνισμό (προϋπέρταση) πρέπει να ελέγχουν την πίεσή τους κάθε χρόνο ή και πιο συχνά. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν αν η πίεσή τους είναι υψηλή, επειδή συνήθως δεν υπάρχουν συμπτώματα.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας, καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και νεφρικής ανεπάρκειας. Εάν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση, οι μετρήσεις της μπορούν να σας βοηθήσουν να διαπιστώσετε εάν τα φάρμακα που λαμβάνετε και οι  τυχόν αλλαγές στη διατροφή σας λειτουργούν.

Η χαμηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να αποτελεί σημάδι αρκετών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής ανεπάρκειας, της λοίμωξης, των διαταραχών των αδένων και της αφυδάτωσης.

Φυσιολογικά αποτελέσματα

 Στους ενήλικες, το ιδανικό ανώτατο όριο της πίεσης (συστολική πίεση) πρέπει να είναι μικρότερο από 120 mmHg. Το κατώτατο όριο (διαστολική πίεση) πρέπει να είναι μικρότερο από 80 mmHg.

Τι σημαίνει ένα μη φυσιολογικό αποτέλεσμα

 Προυπέρταση:

• Το ανώτατο όριο είναι σταθερά 120 έως 139 ή το κατώτατο όριο κυμαίνεται στο 80 με 89.

Στάδιο 1: Ήπια υψηλή αρτηριακή πίεση:

• Το ανώτατο όριο είναι σταθερά 140 έως 159 ή το κατώτατο όριο κυμαίνεται στο 90 με 99.

Στάδιο 2: Μέτρια έως σοβαρή υψηλή αρτηριακή πίεση:

• Το ανώτατο όριο είναι σταθερά 160 και πάνω ή το κατώτατο όριο κυμαίνεται στο 100 ή παραπάνω.

Χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση):

• Ανώτατη τιμή κάτω από 90 ή πίεση 25 mmHg χαμηλότερη από το συνηθισμένο

Οι μετρήσεις της πίεσης του αίματος μπορεί να επηρεαστούν από διάφορες καταστάσεις, όπως:

• Καρδιαγγειακές διαταραχές
• Νευρολογικές παθήσεις
• Νεφρικές και ουρολογικές διαταραχές
• Προεκλαμψία στις έγκυες γυναίκες
• Ψυχολογικούς παράγοντες όπως άγχος, θυμός ή φόβος
• Διάφορα φάρμακα
• Η "υπέρταση του λευκού περιβλήματος" εμφανίζεται όταν η ιατρική επίσκεψη προκαλεί άγχος

Κίνδυνοι

Δεν υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι που να σχετίζονται με τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Εάν έχετε αγγειακή πρόσβαση για αιμοκάθαρση στο χέρι σας, δεν θα πρέπει να ελέγχετε την πίεση σε αυτό το χέρι.

Να λαμβάνεται υπόψη ότι:

Οι επαναλαμβανόμενες μετρήσεις είναι σημαντικές. Μια μεμονωμένη υψηλή μέτρηση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση. Από την άλλη πλευρά, μια μεμονωμένη φυσιολογική μέτρηση δε 

Οι μετρήσεις που γίνονται στο σπίτι μπορούν να παρέχουν σημαντικές πληροφορίες στο γιατρό σας. Αυτές οι μετρήσεις μπορεί να αποτελούν έναn πιο αξιόπιστο δείκτη της πίεσής σας σε σχέση με εκείνες που λαμβάνονται στο ιατρείο του γιατρού σας, αρκεί να βεβαιωθείτε ότι το μηχάνημά σας είναι ακριβές. Μπορείτε να ζητήσετε από τον γιατρός σας να συγκρίνει τις μετρήσεις αυτές. Πολλοί άνθρωποι αγχώνονται κατά την επίσκεψή τους στον γιατρό με αποτέλεσμα να έχουν υψηλότερες μετρήσεις από ότι κανονικά θα είχαν αν τις έκαναν στο σπίτι τους. Αυτό ονομάζεται «υπέρταση του λευκού περιβλήματος».

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν οι μετρήσεις της αρτηριακής σας πίεσης είναι σταθερά υψηλές ή σταθερά χαμηλές ή εάν έχετε συμπτώματα χαμηλής ή υψηλής πίεσης ταυτόχρονα.