Διαταραχές κροταφογναθικής διάρθρωσης

Ορισμός

Οι διαταραχές κροταφογναθικής διάρθρωσης και μυών (TMJ), αποτελούν προβλήματα ή συμπτώματα των μασητήριων μυών και των αρθρώσεων που συνδέουν την κάτω γνάθο με το κρανίο.

Δείτε επίσης: Προσωπικός πόνος

Εναλλακτικές Ονομασίες

Δυσλειτουργία κροταφογναθικής διάρθρωσης, κροταφογναθικό σύνδρομο

Αίτια

Υπάρχουν δύο κροταφογναθικές διαρθρώσεις - μία σε κάθε πλευρά του κεφαλιού, που βρίσκονται μπροστά από τα αυτιά. Η συντομογραφία TMJ αναφέρεται στην άρθρωση αλλά συχνά χρησιμοποιείται για να υποδείξει οποιαδήποτε διαταραχή ή συμπτώματα της περιοχής αυτής.

Πολλά συμπτώματα που σχετίζονται με την TMJ προκαλούνται από τις επιδράσεις του φυσικού στρες στις δομές γύρω από την άρθρωση. Οι δομές αυτές περιλαμβάνουν:

• Τον αρθρικό χόνδρο
• Τους μύες της σιαγόνας, του προσώπου και του λαιμού
• Τους γειτονικούς συνδέσμους, αιμοφόρα αγγεία και νεύρα
• Τα δόντια

Για πολλά άτομα με διαταραχές της κροταφογναθικής διάρθρωσης, το αίτιο είναι άγνωστο. Οι αιτιολογίες που δίνονται για αυτές τις παθήσεις δεν είναι καλά τεκμηριωμένες. Αυτές περιλαμβάνουν:

• Κακή σύγκλειση των δοντιών ή ορθοδοντικά σιδεράκια
• Στρες και σφίξιμο των δοντιών. Πολλά άτομα με προβλήματα TMJ δεν σφίγγουν τα δόντια και πολλά που σφίγγουν τα δόντια για μεγάλο διάστημα δεν έχουν προβλήματα στην TMJ άρθρωση. Σε κάποια άτομα, το στρες που σχετίζεται με τη διαταραχή αυτή μπορεί να έχει προκληθεί από τον πόνο, αντί να αποτελεί το αίτιο το προβλήματος.

Η κακή στάση μπορεί επίσης να αποτελεί σημαντικό παράγοντα στα συμπτώματα TMJ. Για παράδειγμα, το κράτημα του κεφαλιού μπροστά ενώ κοιτάτε την οθόνη ενός υπολογιστή όλη μέρα, θέτει τάση στους μύες του προσώπου και του λαιμού.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να επιδεινώνουν τα συμπτώματα TMJ είναι το στρες, η πτωχή δίαιτα και η έλλειψη ύπνου.

Πολλά άτομα καταλήγουν να έχουν "πυροδοτικά σημεία" - μύες που έχουν υποστεί συνολκή στη σιαγόνα, στο κεφάλι και το λαιμό. Τα πυροδοτικά σημεία μπορεί να αντανακλούν πόνο σε άλλες περιοχές, προκαλώντας πονοκέφαλο, ωταλγία ή πονόδοντο.

Άλλα πιθανά αίτια των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την TMJ περιλαμβάνουν την αρθρίτιδα, τα κατάγματα, τις εξαρθρώσεις και τα δομικά προβλήματα που υπάρχουν κατά τη γέννηση.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα που σχετίζονται με τις διαταραχές TMJ μπορεί να είναι:

• Δυσκολία ή δυσφορία κατά τη μάσηση ή το δάγκωμα
• Ήχος όταν ανοίγετε ή κλείνετε το στόμα
• Αμβλύς, δυνατός πόνος στο πρόσωπο
• Ωταλγία
• Πονοκέφαλος
• Πόνος ή ευαισθησία στη γνάθο
• Μειωμένη ικανότητα ανοίγματος ή κλεισίματος του στόματος

Εξετάσεις και Δοκιμασίες

Μπορεί να πρέπει να δείτε περισσότερους από έναν ειδικούς για τον πόνο και τα συμπτώματα TMJ, όπως τον παθολόγο σας, έναν οδοντίατρο ή έναν ΩΡΛ, ανάλογα με τα συμπτώματά σας.
Μια πλήρης εξέταση μπορεί να ενέχει:

• Οδοντιατρική εξέταση για να διερευνηθεί εάν έχετε κακή ευθυγράμμιση κατά το δάγκωμα
• Ψηλάφηση της άρθρωσης και των μασητήριων μυών για ευαισθησία
• Πίεση γύρω από το κεφάλι για περιοχές που είναι ευαίσθητες ή επώδυνες
• Ολίσθηση των δοντιών από πλευρά σε πλευρά
• Παρακολούθηση, ψηλάφηση και ακρόαση της άρθρωσης κατά το άνοιγμα και κλείσιμο
• Ακτινογραφίες για να αναδειχθούν τυχών ανωμαλίες

Σε κάποιες περιπτώσεις, τα αποτελέσματα της κλινικής εξέτασης μπορεί να φαίνονται φυσιολογικά.
Ο γιατρός σας θα πρέπει επίσης να εξετάσει και άλλες παθήσεις, όπως λοιμώξεις, ωτίτιδες, νευραλγίες, ή νευρολογικά προβλήματα και κεφαλαλγίες, ως το αίτιο των συμπτωμάτων σας.

Αντιμετώπιση

Αρχικά συστήνονται απλές, ήπιες θεραπείες.

• Μάθετε πως να κάνετε ήπιες διατάσεις, να χαλαρώνετε ή να μαλάσσετε τους μύες γύρω από τη σιαγόνα. Ο γιατρός, ο οδοντίατρος ή ο φυσικοθεραπευτής μπορούν να σας βοηθήσουν με αυτό.
• Αποφύγετε δράσεις που προκαλούν συμπτώματα, όπως το χασμουρητό, το τραγούδι και το μάσημα τσίχλας.
• Δοκιμάστε υγρή θερμότητα ή παγοκύστες στο πρόσωπο.
• Μάθετε τεχνικές μείωσης του στρες.
• Η άσκηση αρκετές φορές την εβδομάδα μπορεί να σας βοηθήσει να αυξήσετε την αντοχή σας στον πόνο.

Διαβάστε όσο περισσότερο μπορείτε, καθώς οι γνώμες ποικίλουν ιδιαιτέρως για το πως αντιμετωπίζονται οι διαταραχές TMJ. Πάρτε γνώμες από αρκετούς γιατρούς. Τα καλά νέα είναι ότι τα περισσότερα άτομα τελικά βρίσκουν κάτι που να τους βοηθάει.

Ρωτήστε το γιατρό ή τον οδοντίατρό σας για φάρμακα που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε:

• Βραχυπρόθεσμη χρήση ακεταμινοφαίνης ή ιβουπροφαίνης, ναπροξένης ή άλλων μη-στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
• Μυοχαλαρωτικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα
• Σπάνια, ενέσεις κορτικοστεροειδών στην TMJ για την αντιμετώπιση της φλεγμονής

Ειδικοί προστατευτικοί νάρθηκες για το στόμα, χρησιμοποιούνται από τη δεκαετία του '30 για την αντιμετώπιση του σφιξίματος, τριξίματος των δοντιών και των διαταραχών TMJ.

• Ενώ αρκετά άτομα τους βρίσκουν χρήσιμους, τα οφέλη ποικίλουν ιδιαιτέρως. Τα προστατευτικά μπορεί να χάσουν την αποτελεσματικότητά τους με το χρόνο, ή όταν σταματάτε να τα φοράτε. Άλλοι αισθάνονται χειρότερο πόνο όταν τα χρησιμοποιούν.
• Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι ναρθήκων. Κάποιοι τοποθετούνται στα άνω δόντια, ενώ άλλοι στα κάτω.
• Δεν συστήνεται η μόνιμη χρήση αυτών των αντικειμένων. Θα πρέπει επίσης να σταματήσετε να τα χρησιμοποιείται εάν προκαλούν αλλαγές στη σύγκλειση των δοντιών σας.

Η αποτυχία των συντηρητικών θεραπειών δεν σημαίνει αυτόματα ότι χρειάζεστε επιθετική αντιμετώπιση. Να είστε επιφυλακτικοί για οποιαδήποτε μη αναστρέψιμη μέθοδο αντιμετώπισης, όπως ορθοδοντική επέμβαση ή χειρουργείο, που αλλάζει μόνιμα τη σύγκλειση των δοντιών σας.
Σπάνια απαιτείται επανορθωτικό χειρουργείο της γνάθου ή αρθροπλαστική. Στην πραγματικότητα, οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα αποτελέσματα είναι συνήθως χειρότερα από ότι πριν το χειρουργείο.

Ομάδες Υποστήριξης

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε The TMJ Association - www.tmj.org

Πρόγνωση

Για πολλά άτομα, τα συμπτώματα εκδηλώνονται σε κάποιες περιπτώσεις και δεν διαρκούν πολύ. Θα φύγουν κάποια στιγμή με μικρή ή καθόλου αντιμετώπιση. Οι περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία. Κάποια περιστατικά πόνου αποδράμουν μόνα τους χωρίς αντιμετώπιση. Ο πόνος που σχετίζετε με TMJ μπορεί να επιστρέψει ξανά στο μέλλον. Εάν το αίτιο είναι το τρίξιμο των δοντιών τη νύχτα, η αντιμετώπιση μπορεί να είναι δύσκολη γιατί πρόκειται για μια συμπεριφορά στη διάρκεια του ύπνου που δεν είναι εύκολο να ελεγχθεί.

Οι στοματικοί νάρθηκες είναι μια κοινή προσέγγιση στην αντιμετώπιση του τριξίματος των δοντιών. Ενώ κάποιοι νάρθηκες μπορεί να αποσιωπούν το τρίξιμο, παρέχοντας μια επίπεδη, ομοιόμορφη επιφάνεια, μπορεί να μην είναι το ίδιο αποτελεσματικοί στη μείωση του πόνου ή στη διακοπή του σφιξίματος των δοντιών. Οι νάρθηκες μπορεί να είναι αποτελεσματικοί βραχυπρόθεσμα αλλά με το χρόνο χάνουν την αποτελεσματικότητά τους. Κάποιοι νάρθηκες μπορεί επίσης να προκαλέσουν μεταβολές στη σύγκλειση των δοντιών σας. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ένα νέο πρόβλημα.

Πιθανές Επιπλοκές

• Χρόνια προσωπαλγία
• Χρόνιες κεφαλαλγίες

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Δείτε άμεσα το γιατρό σας εάν έχετε πρόβλημα να φάτε ή να ανοίξετε το στόμα σας. Να θυμάστε ότι μια ευρεία ποικιλία πιθανών παθήσεων μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα TMJ, από την αρθρίτιδα έως τους τραυματισμούς whiplash. Ειδικοί με εξειδίκευση στην προσωπαλγία μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση και αντιμετώπιση των TMJ.

Πρόληψη

Πολλά από τα μέτρα που μπορείτε να πάρετε στο σπίτι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων TMJ μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη των προβλημάτων αυτών:

• Αποφύγετε να τρώτε σκληρά φαγητά και να μασάτε τσίχλα.
• Μάθετε τεχνικές χαλάρωση για τη μείωση του συνολικού στρες και της μυϊκής τάσης.
• Διατηρήστε καλή στάση, ιδιαίτερα εάν εργάζεστε όλη μέρα σε υπολογιστή. Να σταματάτε συχνά για να αλλάζετε θέση, να ξεκουράζετε τα χέρια και να ανακουφίζετε κουρασμένους μύες.
• Να χρησιμοποιείται μέτρα ασφαλείας για να μειώσετε τον κίνδυνο καταγμάτων και εξαρθρώσεων.