Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Πώς συνδέεται ο εγκέφαλος με το έντερο;

Δεν είναι λίγοι οι ερευνητές που στηρίζουν την ιδέα πως η διαταραχή της... καλής επικοινωνίας μεταξύ εγκεφάλου και εντέρου μπορεί να επηρεάζει την εμφάνιση ή την επιδείνωση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Δεν πρόκειται για απλή πάθηση, και τα αίτιά της μπορεί να βρίσκονται στους περίπλοκους μηχανισμούς που υπάρχουν για να επικοινωνεί ο εγκέφαλός μας με τα υπόλοιπα σημεία του σώματος.

Το έντερό μας έχει δικό του νευρικό σύστημα, που είναι υπεύθυνο για τη διαδικασία της πέψης. Το εντερικό νευρικό σύστημα ρυθμίζει τις συσπάσεις των μυών της περιοχής, τις εκκρίσεις υγρών αλλά και τη ροή του αίματος. Η δυσλειτουργία του εντερικού συστήματος είναι από τους μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου για σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Υπάρχει μια συνεχής ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα σε εγκέφαλο και έντερο. Το πιο γνωστό παράδειγμα αυτής της στενής τους σχέσης είναι κάτι που έχουμε ζήσει όλοι: Εκείνο το ξαφνικό σφίξιμο στο στομάχι όταν αγχωνόμαστε. Η ύπαρξη αυτής της αντίδρασης στο στρες πιθανώς σημαίνει ότι αυτός ο δίαυλος επικοινωνίας είναι αναγκαίος και για την επιβίωσή μας.

Η θεωρία λέει πως αν νευρώνες στο έντερο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι, αυτό μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στον εγκέφαλο, δημιουργώντας κάτι σαν "σπασμένο τηλέφωνο" ανάμεσα στα δύο όργανα, προκαλώντας πολλά από τα κοινά συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, όπως η διάρροια ή η δυσκοιλιότητα, αλλά και ο πόνος στην κοιλιά.

Οι σκέψεις και τα συναισθήματα που σχετίζονται με το στρες μπορούν να προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις από το έντερο, σε ορισμένες περιπτώσεις. Αυτή η λάθος επικοινωνία εγκεφάλου και εντέρου δεν επιτρέπει στον οργανισμό να βρίσκεται σε ομοιόσταση, την κατάσταση κατά την οποία όλα τα συστήματά του λειτουργούν σωστά.

Ο τρόπος με τον οποίον επικοινωνούν τα διάφορα συστήματα του οργανισμού μεταξύ τους είναι οι νευροδιαβιβαστές, χημικές ουσίες που βρίσκονται στον οργανισμό και μεταφέρουν τα μηνύματα του εγκεφάλου στο υπόλοιπο σώμα. Ένας από τους πιο σημαντικούς νευροδιαβιβαστές για την καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος είναι η σεροτονίνη, γνωστή και ως ορμόνη της χαράς. Υπολογίζεται ότι το 95% της σεροτονίνης του οργανισμού βρίσκεται στον γαστρεντερικό μας σωλήνα. Μερικές ακόμα λειτουργίες του εντέρου που ρυθμίζει η σεροτονίνη είναι η κίνηση των κοπράνων και πόσα υγρά θα υπάρχουν σε αυτά, καθώς και η αντοχή μας στον πόνο.

Έχουν παρατηρηθεί διαφορές στα επίπεδα σεροτονίνης σε ασθενείς που πάσχουν από διάρροια σε σχέση με ασθενείς που πάσχουν από δυσκοιλιότητα. Οι πρώτοι εμφάνιζαν μεγαλύτερα από το κανονικό επίπεδα σεροτονίνης στο αίμα έπειτα από ένα γεύμα, ενώ οι δεύτεροι είχαν χαμηλότερα από το κανονικό επίπεδα. Με αυτή τη λογική έχουν δημιουργεί φάρμακα που έχουν ως σκοπό να αντιμετωπίζουν το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου στοχεύοντας υποδοχείς σεροτονίνης, ώστε να αυξηθούν ή να μειωθούν αντίστοιχα τα επίπεδα της ορμόνης στον οργανισμό.

Αυτό που είναι πιο σημαντικό να κρατήσετε είναι πως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου δεν σημαίνει απλώς πως έχετε "ευαίσθητο στομάχι". Το σώμα μας είναι ένα οικοσύστημα αρκετά πιο περίπλοκο από αυτό, και η καλή υγεία του εντέρου μας εξαρτάται όχι μόνο από το πόσο ισορροπημένη είναι η διατροφή μας, αλλά και από το πόσο καλά κοιμόμαστε, κατά πόσο έχουμε μάθει να ελέγχουμε το στρες στην καθημερινή μας ζωή και πόσο ικανοί είμαστε να "διαβάζουμε" αυτά που προσπαθεί να μας πει το σώμα μας με τις αντιδράσεις του.