ΠΟΥ: Αποτυχία στην αντιμετώπιση της πρόκλησης της άνοιας παγκοσμίως

Μόνο το ένα τέταρτο των χωρών παγκοσμίως εφαρμόζει εθνική στρατηγική πολιτική για την υποστήριξη των ατόμων με άνοια και των οικογενειών τους, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Οι μισές από αυτές τις χώρες βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ, ενώ οι υπόλοιπες κατανέμονται στις άλλες Περιφέρειες.  Ακόμα και στην Ευρώπη, ωστόσο, πολλά σχέδια λήγουν ή έχουν ήδη λήξει, υποδεικνύοντας την ανάγκη για ανανέωση της δέσμευσης από τις κυβερνήσεις προς αυτούς τους ασθενείς.

Ταυτόχρονα, ο αριθμός των ατόμων που ζουν με άνοια αυξάνεται σύμφωνα με την έκθεση. Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι περισσότεροι από 55 εκατ. άνθρωποι (8,1 % των γυναικών και 5,4 % των ανδρών άνω των 65 ετών) ζουν με άνοια. Ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε 78 εκατ. έως το 2030 και σε 139 εκατ. έως το 2050.

Η άνοια προκαλείται από μια ποικιλία ασθενειών και τραυματισμών που επηρεάζουν τον εγκέφαλο, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ ή το εγκεφαλικό. Επηρεάζει τη μνήμη και άλλες γνωστικές λειτουργίες, καθώς και την ικανότητα εκτέλεσης καθημερινών εργασιών. Η αναπηρία που σχετίζεται με την άνοια είναι ο βασικός παράγοντας του κόστους που σχετίζεται με την πάθηση. Το 2019, το παγκόσμιο κόστος της άνοιας εκτιμήθηκε σε 1,3 τρισ. δολ, ενώ αναμένεται να αυξηθεί σε 1,7 τρισ. δολ.  έως το 2030.

Χρειάζεται περισσότερη υποστήριξη, ιδίως σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος

Η έκθεση υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της υποστήριξης σε εθνικό επίπεδο, τόσο όσον αφορά τη φροντίδα των ατόμων με άνοια, όσο και την υποστήριξη των ατόμων που παρέχουν αυτή τη φροντίδα, επίσημα ή ανεπίσημα.

Ενώ οι περισσότερες χώρες (89%) που αναφέρονται στο Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Άνοιας του ΠΟΥ λένε ότι παρέχουν ορισμένες υπηρεσίες για την άνοια, η προσφορά είναι υψηλότερη στις χώρες υψηλού εισοδήματος από ό, τι στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Τα φάρμακα για την άνοια, τα προϊόντα υγιεινής, οι βοηθητικές τεχνολογίες και οι προσαρμογές των νοικοκυριών είναι επίσης πιο προσιτά σε χώρες υψηλού εισοδήματος, όπου υπάρχει μεγαλύτερο επίπεδο αποζημίωσης, από ό, τι σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.

Το είδος και το επίπεδο των υπηρεσιών που παρέχονται από τους τομείς της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας καθορίζει επίσης το επίπεδο της άτυπης φροντίδας, το οποίο παρέχεται κυρίως από τα μέλη της οικογένειας. Η άτυπη περίθαλψη αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ του παγκόσμιου κόστους άνοιας, ενώ το κόστος κοινωνικής φροντίδας αποτελεί πάνω από το ένα τρίτο. Σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, το μεγαλύτερο κόστος φροντίδας για άνοια αποδίδεται στην άτυπη περίθαλψη (65%). Στις πλουσιότερες χώρες το κόστος της άτυπης φροντίδας ανέρχεται περίπου στο 40%.

Το 2019, οι φροντιστές περνούσαν κατά μέσο όρο πέντε ώρες την ημέρα παρέχοντας υποστήριξη στο άτομο που φρόντιζαν με άνοια. Το 70% αυτής της φροντίδας παρέχεται από γυναίκες. Δεδομένου του οικονομικού, κοινωνικού και ψυχολογικού στρες που αντιμετωπίζουν οι φροντιστές, η πρόσβαση σε πληροφορίες, η κατάρτιση και οι υπηρεσίες, καθώς και η κοινωνική και οικονομική υποστήριξη, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Επί του παρόντος, το 75% των χωρών αναφέρουν ότι προσφέρουν κάποιο επίπεδο υποστήριξης για τους φροντιστές, αν και πάλι, πρόκειται για χώρες με υψηλό εισόδημα.

Νέα πρωτοβουλία για καλύτερο συντονισμό της έρευνας για την άνοια

Μια σειρά ανεπιτυχών κλινικών δοκιμών για θεραπείες για την άνοια, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος έρευνας και ανάπτυξης, οδήγησαν στο μειωμένο ενδιαφέρον για νέες προσπάθειες. Υπήρξε, ωστόσο, πρόσφατη αύξηση της χρηματοδότησης της έρευνας για την άνοια, κυρίως σε χώρες υψηλού εισοδήματος όπως ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Στο μεταξύ και οι ΗΠΑ αύξησαν την επένδυσή τους στην έρευνα για τη νόσο Αλτσχάιμερ από 631 εκατ. δολ. το 2015 σε 2,8 δισ. δολ.το 2020.

"Για να έχουμε καλύτερες πιθανότητες επιτυχίας, οι ερευνητικές προσπάθειες για την άνοια πρέπει να έχουν μια σαφή κατεύθυνση και να είναι καλύτερα συντονισμένες", δήλωσε ο Δρ Tarun Dua, Επικεφαλής της Μονάδας Υγείας του Εγκεφάλου στον ΠΟΥ. "Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο ΠΟΥ αναπτύσσει το Σχέδιο Έρευνας για την Άνοια, έναν παγκόσμιο μηχανισμό  συντονισμού για την παροχή δομών στις ερευνητικές προσπάθειες και την τόνωση των νέων πρωτοβουλιών ». 

Πηγές:
ΠΟΥ