Έλληνας γιατρός στη Νορβηγία: Το πάρτι της Όμικρον στο Όσλο και τα νέα μέτρα

O Κυριάκος Ζαραγκούλιας είναι ειδικός ιατρός κλινικής μικροβιολογίας, πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων. Κατάγεται από την Καβάλα και από το 2018 εργάζεται στο παγωμένο Λεβάνγκερ, στη βόρεια Νορβηγία, ως υπεύθυνος Κλινικός Μικροβιολόγος του τοπικού νοσοκομείου, με κύρια ευθύνη τον εργαστηριακό έλεγχο και τη θεραπεία των λοιμώξεων.

Στις 26 Φεβρουαρίου του 2020, ακριβώς την ίδια μέρα που παρουσιάστηκε το "κρούσμα μηδέν" της COVID-19 στην Ελλάδα, έγινε το ίδιο και στη Νορβηγία.

Μιλώντας στο iatronet.gr, ο γιατρός παρουσιάζει ένα χρονικό γεγονότων και αποφάσεων στους 20 μήνες που ακολούθησαν και κατέστησαν τη σκανδιναβική χώρα ως παράδειγμα διαχείρισης, με μόλις 220 θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού από την έναρξη της πανδημίας, όταν η Ελλάδα καταγράφει 1.926.

Ωστόσο, η νέα πρόκληση που ακούει στο όνομα παραλλαγή Όμικρον ήρθε εδώ και τρεις εβδομάδες να ανατρέψει βεβαιότητες και δεδομένα. Χτύπησε με θόρυβο την πόρτα της Νορβηγίας μέσω ενός πάρτι  υπερμετάδοσης κορωνοϊού στο Όσλο την 1η Δεκεμβρίου και από τότε έχει σημάνει συναγερμό, φέρνοντας νέα μέτρα, τρεις μήνες μετά την κατάργησή τους.

Το πάρτι υπερμετάδοσης της Όμικρον στο Όσλο

Στα τέλη Σεπτεμβρίου, 561 ημέρες μετά τη θέσπιση των πρώτων πολύ αυστηρών μέτρων, η κυβέρνηση της Νορβηγίας ανακοίνωσε την άρση κάθε μέτρου και την επιστροφή σε μία κανονική καθημερινότητα. Σύμφωνα με την πρόβλεψη του Εθνικού Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας (NIPH), η αναμενόμενη αύξηση των νέων μολύνσεων που θα ακολουθούσε δεν θα μεταφραζόταν σε αντίστοιχου ύψους αύξηση νοσηρότητας και θνησιμότητας, λόγω της πολύ υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού. Αυτό επιβεβαιώθηκε σε μεγάλο βαθμό μέχρι το Νοέμβριο.

Την 1η Δεκεμβρίου, ένα Χριστουγεννιάτικο πάρτι σε εστιατόριο του Όσλο ήρθε για να φέρει την ανατροπή και να σημάνει συναγερμό, καθώς η Όμικρον δήλωνε εμφαντικά παρούσα: Μολύνθηκαν από τον κορωνοϊό πάνω από το 70% των 117 συμμετεχόντων, καθώς και αρκετοί από τους θαμώνες του εστιατορίου εκείνο το βράδυ.

Μετά από νέα αξιολόγηση κινδύνου, το NIPH εξέφρασε τη μεγάλη του ανησυχία πως η νέα παραλλαγή Ομικρον είναι πολύ πιθανό να κυριαρχήσει εντός του επόμενου μήνα στη Νορβηγία.

"Σύμφωνα με την αναφορά του Ινστιτούτου, είναι πολύ πιθανό πως η μεγαλύτερη ικανότητα μετάδοσης της νέας παραλλαγής Ομικρον σε συνδυασμό με τη μικρότερη αντίσταση στα εμβόλια κατά του κορωνοϊού συγκριτικά με την παραλλαγή Δέλτα, θα οδηγήσει πιθανόν σε ραγδαία αύξηση των μολύνσεων με επακόλουθο τη μεγάλη αύξηση των νοσηλευομένων ασθενών covid-19 στα νοσοκομεία και επομένως τη μεγαλύτερη πίεση στο σύστημα υγείας της χώρας από την έναρξη της πανδημίας", λέει στο iatronet.gr ο κ.Ζαραγκούλιας.

Η νέα (από τα μέσα Οκτωβρίου) νορβηγική κυβέρνηση αναγκάστηκε να λάβει νέα εθνικά, αυστηρότερα μέτρα πρόληψης για τον έλεγχο διασποράς της νέας παραλλαγής Όμικρον του κορωνοϊού. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν:

• χρήση μάσκας όπου δεν μπορεί να τηρηθεί η απόσταση του ενός μέτρου
• περιορισμένο αριθμό ατόμων σε όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις,
• περιορισμένο ωράριο λειτουργίας σε χώρους που σερβίρουν αλκοόλ
• αυξημένα μέτρα πρόληψης στους χώρους εστίασης
• εντατικό έλεγχο όλων των ταξιδιωτών στα σημεία εισόδου της χώρας με διαγνωστικό έλεγχο όλων ανεξάρτητα από το στάτους εμβολιασμού τους
• αυξημένη επιδημιολογική επιτήρηση διασποράς τη νέας παραλλαγής
• άμεση προετοιμασία όλων των διαγνωστικών εργαστηρίων της χώρας για διπλάσιο-τριπλάσιο όγκο διαγνωστικών ελέγχων κατά του κορωνοϊού.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας, παράλληλα, επιταχύνει τη διενέργεια εμβολιασμών με αύξηση του υπεύθυνου υγειονομικού προσωπικού στους δήμους της χώρας.

Έως σήμερα έχει εμβολιαστεί με 2 δόσεις πάνω από το 95% όλων ηλικίας 60 ετών και άνω, πάνω από το 90% όλων ηλικίας 16 ετών και άνω, ενώ η συνολική εμβολιαστική κάλυψη του νορβηγικού πληθυσμού συμπεριλαμβανομένων και των μικρών παιδιών που δεν έχουν εμβολιαστεί ακόμη ανέρχεται περίπου στο 80%.

Οι 20 μήνες της πανδημίας

Τον Μάρτιο του 2020, λίγες μέρες μετά το "κρούσμα μηδέν" που είχε επιστρέψει από την Κίνα, η νορβηγική κυβέρνηση επέβαλε τα αυστηρότερα περιοριστικά μέτρα που έχουν εισαχθεί ποτέ στη χώρα σε καιρό ειρήνης.

Επιβλήθηκε ολικό lockdown στις περισσότερες δραστηριότητες, έκλεισαν σχολεία, απαγορεύτηκαν όλες οι εκδηλώσεις, αθλητικές δραστηριότητες, θρησκευτικές λειτουργίες, έκλεισαν αεροδρόμια και λιμάνια, απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα για το υγειονομικό προσωπικό, επιβλήθηκαν αυστηρές καραντίνες, ενώ απαγορεύτηκε η διαμονή σε εξοχικές κατοικίες που βρίσκονται σε διαφορετικό δήμο από αυτόν της μόνιμης κατοικίας.

Τέθηκε σε ισχύ έκτακτος νόμος που έδινε συγκεκριμένες υπερεξουσίες στην κυβέρνηση, ενώ καθιερώθηκαν αυστηρές ποινές για τους παραβάτες των κανόνων της καραντίνας, που έφταναν και τα 2.000 ευρώ αλλά και 15νθήμερη φυλάκιση.

Τα μέτρα αναπροσαρμόζονταν συνεχώς, ανάλογα με τις συνθήκες. «Η κυβέρνηση ακολούθησε αρχικά μια στρατηγική μετριασμού της επιδημίας, η οποία αργότερα άλλαξε σε στρατηγική καταστολής και στη συνέχεια σε στρατηγική ελέγχου μέχρι τη σταδιακή άρση τελικά όλων των μέτρων στις 27 Σεπτεμβρίου 2021», εξηγεί ο κ.Ζαραγκούλιας.

Τα αποτελέσματα

Η Νορβηγία πέτυχε πολύ καλύτερες επιδόσεις από τις περισσότερες άλλες χώρες του κόσμου.

"Στις 20 Δεκεμβρίου, το ποσοστό θνησιμότητας λόγω covid-19 στη Νορβηγία ήταν 22 ανά 100 000 πολίτες, πολύ χαμηλότερο από το Βέλγιο (240), την Ισπανία (189), την Ιταλία (225), την Ελλάδα (192), το Ηνωμένο Βασίλειο (216), τη Γαλλία (180), τη Σουηδία (149), την Ολλανδία (119) και τις Ηνωμένες Πολιτείες (242), αλλά και χαμηλότερα από τη Δανία (53) και τη Φινλανδία (26)», αναφέρει ο Έλληνας γιατρός και προσθέτει: "Το ποσοστό ασθενών covid-19 στη μονάδα εντατικής θεραπείας που επέζησαν από covid-19 είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, γεγονός που αναδεικνύει την υψηλή ποιότητα του νορβηγικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης".

Ο ίδιος αποδίδει τις καλές επιδόσεις της Νορβηγίας και σε άλλους παράγοντες, όπως η χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα (με συνολικό πληθυσμό μόλις 5,37 εκατομμύρια σε μια τεράστια γεωγραφική έκταση), η καλή οικονομική κατάσταση του κράτους, ο ισχυρός κρατικός μηχανισμός πρόνοιας, η διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων, η εποικοδομητική συνεργασία πολιτικών και επιστημόνων και η υψηλή εμπιστοσύνη των πολιτών προς τις αρχές. 

Τι με ανησυχεί στην Ελλάδα

Ο κ.Ζαραγκούλιας παρακολουθεί στενά τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα και δεν κρύβει την ανησυχία του. "Αυτό που με ανησυχεί στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι το ήδη υπερφορτωμένο και “πληγωμένο” εθνικό σύστημα υγείας της χώρας με το εξουθενωμένο υγειονομικό προσωπικό λόγω του επιδημικού κύματος με την παραλλαγή Δέλτα. Το υγειονομικό προσωπικό πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι άνθρωποι που εκτίθενται, μολύνονται, και νοσούν επίσης από το κορωνοϊό. Πόσες απουσίες υγειονομικού προσωπικού μπορεί να αντέξει ένα ήδη υποστελεχωμένο σύστημα υγείας;", λέει για να προσθέσει: "κρίνοντας από τον πολύ μεγάλο βαθμό ανησυχίας των αρχών μιας χώρας όπως η Νορβηγία με ένα πολύ πιο “ξεκούραστο” σύστημα υγείας και υγειονομικό προσωπικό συγκριτικά με την Ελλάδα, φοβάμαι πως εάν δεν ληφθούν άμεσα νέα σημαντικά μέτρα από τις αρμόδιες αρχές της χώρας, πολύ σύντομα πιθανόν να έρθουν αντιμέτωπες με ακόμη πιο δυσμενείς εξελίξεις".

Ταυτόχρονα, συνιστά ψυχραιμία, κατανόηση και σωστή ενημέρωση όσων δυσκολεύονται να αντιληφθούν τα οφέλη του εμβολιασμού, τονίζοντας πως η επιθετικότητα, ο χλευασμός, και η διχαστική προσέγγιση αυτού του προβλήματος, δεν βοηθά κανέναν. 

Μικρό βιογραφικό

Ο Κυριάκος Ζαραγκούλιας γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καβάλα. Σπούδασε Ιατρική στο ΔΠΘ και το 2017 ολοκλήρωσε την ειδικότητα της Ιατρικής Βιοπαθολογίας. Ένα χρόνο μετά ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στο ΑΠΘ με αντικείμενο την ειδίκευση στις μεθόδους και εφαρμογές της Ερευνητικής Μεθοδολογίας στην Ιατρική και στις Επιστήμες Υγείας, και το 2020 ήταν ένας από τους 30 πτυχιούχους του διετούς ευρωπαϊκού προγράμματος εξειδίκευσης στον έλεγχο και την πρόληψη των λοιμώξεων που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ελέγχου Λοιμώξεων (EUCIC).

Τα τελευταία 5 χρόνια έχει συμμετάσχει σε διάφορα ευρωπαϊκά μετεκπαιδευτικά προγράμματα με αντικείμενο τις λοιμώξεις και την αντιμικροβιακή αντοχή, με χαρακτηριστικότερο το πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) το 2017 για τη στήριξη δράσεων δημόσιας υγείας στην ΕΕ αλλά και παγκοσμίως.

Το 2018 επιλέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμώξεων (ESCMID) για την ετήσια χρηματοδότηση ενός εξωτερικού παρατηρητή σε ένα από τα καλύτερα νοσοκομεία στον κόσμο, τη Mayo Clinic στις ΗΠΑ.