Ανησυχητική αύξηση παρουσιάζουν τα κατάγματα ισχίου στους ηλικιωμένους

Αύξηση παρουσιάζουν στους ηλικιωμένους τα κατάγματα ισχίου, τα οποία είναι επικίνδυνα για την ίδια την επιβίωση των ασθενών. Ο αριθμός τους αυξάνεται όσο αυξάνεται και η ηλικία, ενώ κάθε χρόνο καταγράφονται 1,3-1,6 εκατομμύρια περιστατικά παγκοσμίως, αριθμός που εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί έως το 2040. Στην Ευρώπη καταγράφονται 500.000 νέα περιστατικά ετησίως, ενώ στην Ελλάδα περίπου 20.000 περιστατικά.

Τα παραπάνω στοιχεία θα παρουσιαστούν σήμερα, μεταξύ και άλλων σχετικών δεδομένων, κατά τη διάρκεια του 39ου ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Περιοχικής Αναισθησίας και Θεραπείας Πόνου (ESRA), οι εργασίες του οποίου συνεχίζονται στο Μέγαρο Μουσικής και στο ξενοδοχείο «Makedonia Palace» της Θεσσαλονίκης. Κεντρικοί ομιλητές για το θέμα αυτό είναι ο Admir Hadzic, ένας από τους «πατέρες» της σύγχρονης περιοχικής αναισθησίας, καθηγητής Νέας Υόρκης και Βελγίου, Πρόεδρος της NYSORA (New York Society of Regional Anaesthesia) και ο Jan Boublik, καθηγητής Αναισθησιολογίας στο Πανεπιστήμιο Stanford της Καλιφόρνια των ΗΠΑ.

Μάλιστα θα συμμετάσχουν και σε debate αναφορικά με το ρόλο της περιοχικής αναισθησίας έναντι της γενικής αναισθησίας κατά την πραγματοποίηση επέμβασης για την αποκατάσταση του κατάγματος.

Πρόσφατα βιβλιογραφικά δεδομένα δείχνουν ότι τα κατάγματα ισχίου στους ηλικιωμένους είναι από τα πιο επικίνδυνα, με κύρια αιτία πρόκλησής τους την πτώση, σε συνδυασμό με την οστεοπόρωση. Αποτελούν τη δεύτερη αιτία νοσηλείας σε νοσοκομείο στους ηλικιωμένους, ενώ τα ¾ των ασθενών είναι γυναίκες με μέση ηλικία τα 84 έτη. Το 5%-11% των ασθενών που έχει υποστεί κάταγμα ισχίου πεθαίνει εντός 30 ημερών μετά τον τραυματισμό, περίπου το 20% πεθαίνει 4 μήνες μετά τον τραυματισμό, ενώ το 12%-36% πεθαίνει μέσα σε ένα χρόνο μετά το κάταγμα. Αποτέλεσμα ενός τέτοιου κατάγματος είναι η μείωση της λειτουργικότητας του ασθενούς, με το 30% των επιζώντων να χρειάζεται συνεχή φροντίδα.

Σύμφωνα με τους ομιλητές, «αυτό που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η συνύπαρξη κι άλλων παθήσεων. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 35% των ηλικιωμένων που έχουν υποστεί κάταγμα ισχίου αντιμετωπίζει καρδιαγγειακά προβλήματα, το 14% αναπνευστικά, το 13% αγγειοεγκεφαλικά, το 9% έχει σακχαρώδη διαβήτη και το 8% κάποια μορφή κακοήθειας. Επίσης το 25% έχει μέτρια νοητική υστέρηση, το 20% βρίσκεται σε κάποιο νοσηλευτικό ίδρυμα και το 50% χρειάζεται βοηθήματα για να μπορέσει να περπατήσει και να κινηθεί ή είναι κλινήρες».

Μοναδικός τρόπος για να επανέλθει η λειτουργικότητα αυτών των ασθενών είναι να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση. Μάλιστα, όσο πιο γρήγορα χειρουργηθούν, τόσο καλύτερη θα είναι η εξέλιξη της υγείας τους.

«Παλαιότερα η ηλικία λειτουργούσε ως ανασταλτικός παράγοντας για να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση ένας ηλικιωμένος με κάταγμα ισχίου. Πλέον οι ασθενείς αυτοί πρέπει να χειρουργούνται ανεξαρτήτως ηλικίας διότι έτσι βελτιώνονται τα ποσοστά έκβασης του χειρουργείου. Σε διαφορετική περίπτωση παραμένουν καθηλωμένοι στο κρεβάτι. Επιπλέον είναι σημαντικό να χειρουργούνται εντός 12-24 ωρών μετά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο, ενώ είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις στις οποίες οι γιατροί καθυστερούν την επέμβαση με στόχο τη βελτιστοποίηση της κλινικής κατάστασης του ασθενούς πριν το χειρουργείο, η οποία είναι καθοριστική για την τελική έκβασή του», επισημαίνει ο κ. Hadzic.

Παράλληλα, αναφέρει ότι «στις συγκεκριμένες χειρουργικές επεμβάσεις οι αναισθησιολόγοι μπορούν να επιλέξουν μεταξύ γενικής ή περιοχικής αναισθησίας. Υπάρχει μεγάλο debate για το τι θα επιλέξουν τελικώς, ωστόσο με βάση τα νεότερα δεδομένα προκρίνεται η περιοχική λόγω της μεγάλης ηλικίας των ασθενών, αλλά και των κινδύνων που εγκυμονεί η γενική αναισθησία για τους ηλικιωμένους. Πιο συγκεκριμένα, με την περιοχική αναισθησία αποφεύγεται η κατάσταση σύγχυσης και παραληρήματος την οποία εμφανίζουν οι ηλικιωμένοι μετά τη γενική αναισθησία, ενώ δεν διαταράσσεται η ομοιοστασία του οργανισμού, αφού ο ασθενής παραμένει ξύπνιος. Επιπλέον, αποφεύγονται πιθανές γνωσιακές διαταραχές για τις οποίες έχει ενοχοποιηθεί η γενική αναισθησία, δεν απαιτείται παράταση της νοσηλείας και μειώνεται ο χρόνος ανάρρωσης του ασθενούς. Μειώνονται, επίσης, οι πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών από λοιμώξεις του αναπνευστικού που καθηλώνουν δυνητικά τους ασθενείς και αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου των ηλικιωμένων με κάταγμα ισχίου. Συγχρόνως με την περιοχική αναισθησία κινητοποιούνται ταχύτερα οι ηλικιωμένοι κι έτσι μειώνεται ο κίνδυνος κατακλίσεων και θρομβοεμβολικών επεισοδίων».

Σύμφωνα με τους δύο καθηγητές, «όσο πιο γρήγορα γίνει το χειρουργείο, τόσο γρηγορότερη είναι η αποκατάσταση και άρα η επάνοδος της κινητικότητας του ασθενούς. Σε κάθε περίπτωση καθοριστικό ρόλο παίζει η ευαισθητοποίηση των συγγενών του ασθενούς, οι οποίοι πρέπει να απευθύνονται σε χειρουργό και αναισθησιολόγο για την άμεση αποκατάσταση του κατάγματος».

ESRA FunRun

Στο μεταξύ σήμερα το πρωί, από τις 6-8, πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή των συνέδρων, ο αγώνας δρόμου ESRA FunRun 5 χιλιομέτρων, με σημείο εκκίνησης τις Ομπρέλες του Ζογγολόπουλου στην παραλία της Θεσσαλονίκης.

Εντυπωσιακή, όμως ήταν και η χθεσινή επίσημη τελετή έναρξης του 39ου ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Περιοχικής Αναισθησίας και Θεραπείας Πόνου. Σε μια κατάμεστη αίθουσα χαιρετισμό απηύθυναν ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της ESRA, καθηγητής Αναισθησιολογίας  Thomas Volk, ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου, Αναισθησιολόγος Alain Delbos, η Ταμίας του Δ.Σ. της ESRA, Εκπρόσωπος της Τοπικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και Γενική Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Περιοχικής Αναισθησίας και Θεραπείας Πόνου (ESRA Hellas), Αναισθησιολόγος, Ελένη Μόκα και η Γενική Γραμματέας του Δ.Σ. ESRA, Αναισθησιολόγος, Clara Lobo. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας Θράκης), Σταύρος Καλαφάτης και ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας.