Χαμηλή τεστοστερόνη: Αιτίες, κίνδυνοι και λύσεις

Η τεστοστερόνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από τους όρχεις (σε αυτούς που έχουν γεννηθεί άνδρες) και τις ωοθήκες (σε άτομα που έχουν γεννηθεί γυναίκες). Είναι η κύρια ορμόνη του φύλου που σχετίζεται με τους άνδρες. Αυξάνει την ανάπτυξη των σεξουαλικών χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τους άνδρες (όπως η τριχοφυΐα του σώματος και η ανάπτυξη των μυών) και είναι απαραίτητη για την παραγωγή σπέρματος.

Μερικοί άνδρες έχουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Αυτό αναφέρεται ως υπογοναδισμός, σύνδρομο ανεπάρκειας τεστοστερόνης (TD), χαμηλή τεστοστερόνη (Low-T) ή ανδρόπαυση. Οι γυναίκες μπορεί επίσης να έχουν χαμηλή τεστοστερόνη, ειδικά καθώς γερνούν. Ωστόσο, δεν υπάρχουν οριστικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το ποια πρέπει να θεωρούνται χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στις γυναίκες.

Γήρανση και τεστοστερόνη

Τα επίπεδα τεστοστερόνης μειώνονται φυσικά με την ηλικία. Στους άνδρες, η παραγωγή αυτής της ορμόνης αρχίζει να μειώνεται μετά την ηλικία των 30 ετών και συνεχίζει να μειώνεται (περίπου 1% ετησίως) καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Η χαμηλή τεστοστερόνη επηρεάζει σχεδόν το 40% των ανδρών ηλικίας 45 ετών και άνω.

Μερικές άλλες αιτίες χαμηλών επιπέδων τεστοστερόνης στους άνδρες περιλαμβάνουν:

• Παχυσαρκία: Η παχυσαρκία μπορεί να έχει ακόμη μεγαλύτερη επίδραση στα επίπεδα τεστοστερόνης από την ηλικία. Έρευνες έχουν βρει ότι η αύξηση του βάρους σχετίζεται άμεσα με τη μείωση των επιπέδων τεστοστερόνης.
• Λιποβαρής Δείκτης Μάζας Σώματος: Τα ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα ΔΜΣ, ο υποσιτισμός και η υπερβολική άσκηση μπορεί να οδηγήσουν σε χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης.
• Μη κατεβασμένοι όρχεις (Κρυψορχία): Αυτό συνήθως υποχωρεί κατά την πρώιμη παιδική ηλικία. Αν όχι, όμως, πρέπει να διορθωθεί. Διαφορετικά, μπορεί να προκαλέσει ορμονικά προβλήματα αργότερα στη ζωή.
• Ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα σιδήρου: Αυτό είναι επίσης γνωστό ως αιμοχρωμάτωση.

• Τραυματισμός όρχεων: Εάν τραυματιστεί μόνο ένας όρχις, η παραγωγή τεστοστερόνης μπορεί να είναι φυσιολογική.
• Θεραπεία καρκίνου: Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία μπορεί να προκαλέσουν προσωρινά χαμηλή τεστοστερόνη.
• HIV/AIDS: Ο ιός μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο λειτουργίας των όρχεων, της υπόφυσης και του υποθάλαμου. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης.
• Σοβαρή ασθένεια ή χειρουργική επέμβαση: Αυτό συνήθως θα αντιστραφεί μετά από κάποιο χρόνο ανάρρωσης.
• Ιατρική ή ψυχαγωγική χρήση ναρκωτικών: Για παράδειγμα, η μαριχουάνα μπορεί να προκαλέσει χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης.
• Εξαιρετικά υψηλά επίπεδα στρες: Τα υψηλά επίπεδα της ορμόνης του στρες κορτιζόλη έχουν συσχετιστεί με χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης.

Συμπτώματα χαμηλής τεστοστερόνης:

• Χαμηλή σεξουαλική ορμή: Η τεστοστερόνη παίζει βασικό ρόλο στη λίμπιντο στους άνδρες. Κάποιος με χαμηλή τεστοστερόνη μπορεί να παρουσιάσει μια πιο δραστική πτώση στην επιθυμία του για σεξ.
• Δυσκολία στη στύση: Η ανεπάρκεια τεστοστερόνης από μόνη της γενικά δεν είναι η αιτία της πρωτοπαθούς στυτικής δυσλειτουργίας, αλλά πιστεύεται ότι συμβάλλει.
• Τριχόπτωση σώματος: Ενώ υπάρχει ένα γενετικό συστατικό στη φαλάκρα, οι άνδρες με χαμηλή τεστοστερόνη μπορεί επίσης να παρουσιάσουν απώλεια τριχών στο σώμα και στο πρόσωπο.
• Απώλεια μυϊκής μάζας: Τα αρσενικά με χαμηλό δείκτη τεστοστερόνης μπορεί να παρατηρήσουν μείωση της μυϊκής μάζας. Μελέτες έχουν δείξει ότι η τεστοστερόνη επηρεάζει τη μυϊκή μάζα, αλλά όχι απαραίτητα τη δύναμη ή τη λειτουργία.
• Αυξημένο σωματικό λίπος: Τα αρσενικά με χαμηλό δείκτη τεστοστερόνης αναπτύσσουν μερικές φορές γυναικομαστία ή διευρυμένο ιστό του μαστού. Αυτή η επίδραση πιστεύεται ότι συμβαίνει λόγω μιας ανισορροπίας μεταξύ τεστοστερόνης και οιστρογόνων.
• Μειωμένη οστική πυκνότητα: Η τεστοστερόνη βοηθά στην παραγωγή και ενδυνάμωση των οστών. Έτσι, τα αρσενικά με χαμηλή τεστοστερόνη, ειδικά εκείνοι που είναι μεγαλύτερης ηλικίας, έχουν χαμηλότερο όγκο οστών και είναι πιο επιρρεπείς σε κατάγματα.
• Αλλαγές διάθεσης: Εκτός από τις σωματικές επιπτώσεις, η έρευνα δείχνει ότι οι άνδρες με χαμηλή τεστοστερόνη πιστεύεται ότι είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν κατάθλιψη, ευερεθιστότητα ή έλλειψη εστίασης.

Αν πιστεύετε ότι κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματά σας οφείλεται σε χαμηλή τεστοστερόνη, είναι πολύ καλή ιδέα να μιλήσετε στον γιατρό σας για σχετικές εξετάσεις, και για πιθανές λύσεις. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να λαμβάνετε τεστοστερόνη φαρμακευτικά, με ασφάλεια και χωρίς παρενέργειες.