Πυρετός και διάρροια: Τα πιο κοινά παθολογικά σύνδρομα τις ημέρες μετά το ρεβεγιόν

Άφθονα εδέσματα, εορταστικές συνεστιάσεις, οινοποσία αποτελούν για τους περισσότερους ανθρώπους απαραίτητες συνιστώσες του εορταστικού ρεβεγιόν κατά την παραμονή και  την ημέρα της Πρωτοχρονιάς. Η εικόνα ωστόσο είναι κοινή για πολλούς ανθρώπους τις ημέρες που έπονται του ρεβεγιόν: Ο πυρετός ή η διάρροια εμφανίζονται προκαλώντας δυσάρεστα συναισθήματα και φόβο.

Α. Πυρετός

Ο πυρετός αποτελεί ένδειξη φλεγμονής. Κατά την επίθεση του λοιμογόνου παράγοντα, ποικίλοι μηχανισμοί άμυνας όπως είναι η κινητοποίηση κροσσών στη μύτη που απομακρύνουν τα λοιμογόνα, η έκκριση τοξικών ουσιών από επιφανειακά κύτταρα, η δραστηριοποίηση ωφέλιμων μικροβίων της φυσιολογικής χλωρίδας, προσπαθούν να καθηλώσουν τον παθογόνο μικροοργανισμό σε επιφανειακά στρώματα.

Όταν η πρώτη γραμμή άμυνας καταστεί ανεπαρκής, το μικρόβιο διεισδύει σε βαθύτερα στρώματα, οπότε κύτταρα άμυνας καθηλωμένα στους ιστούς (π.χ. μακροφάγα) και κύτταρα άμυνας που κυκλοφορούν στο αίμα (λευκά αιμοσφαίρια) δραστηριοποιούνται. Στο στάδιο αυτό συχνά εκλύονται πυρετογόνα και παράγοντες φλεγμονής με άμεσο αποτέλεσμα την εκκίνηση της διαδικασίας ρύθμισης της κεντρικής θερμοκρασίας σε υψηλότερα επίπεδα από τον υποθάλαμο και την εμφάνιση πυρετού. Στην παθογένεση του πυρετού, σημαντικό ρόλο έχουν μικρές πρωτεΐνες, που ονομάζονται κυτοκίνες.

Ο πυρετός μετά το ρεβεγιόν, συνηθέστερα έχει ως αίτια λοιμώδεις παράγοντες (π.χ. γρίπη κορονοιός) που μεταφέρονται μέσω της αναπνοής και βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να επιτεθούν στο σώμα λόγω του συνωστισμού που συχνά είναι ο κανόνας στις εορταστικές συνεστιάσεις. Στις περιπτώσεις όπου ο οργανισμός αμύνεται αποτελεσματικά, η ίωση αναμένεται να κάνει ένα κύκλο 3-7 ημέρες. Εάν είστε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για σοβαρές επιλοκές πρέπει να ευρίσκεστε υπό ιατρική παρακολούθηση σε όλη την διάρκεια της ίωσης. Βοηθήστε τον οργανισμό σας με επαρκή λήψη νερού. Ο ζωμός κότας, το τσάι, τα ροφήματα βοτάνων  και λαχανικών είναι καλές επιλογές. Σπανιότερα ο πυρετός μετά το ρεβεγιόν οφείλεται σε υπερβολική οινοποσία (π.χ. αλκοολική ηπατίτιδα) ή σε  πολλαπλασιασμό μικροβίων σε όργανα που συμμετέχουν στην πέψη και διαταράχτηκαν από την υπερβολική ποσότητα φαγητού ποτού (π.χ. χολοκυστίτιδα).

Σημεία που υποδηλώνουν κίνδυνο επιλοκών ή σοβαρότερη περίπτωση πυρετού είναι

• Η δυσκολία στην αναπνοή ή δύσπνοια
• Το χαμηλό οξυγόνο αίματος
• Ο επίμονος πόνος ή πίεση στο στήθος ή την κοιλιά
• Επίμονη ζάλη, σύγχυση, αδυναμία διέγερσης
• Επιληπτικές κρίσεις
• Η ανουρία
• Ο έντονος μυϊκός πόνος
• Σοβαρή αδυναμία ή αστάθεια
• Ο πυρετός που δεν υποχωρεί σε αντιπυρετικά
• Ο επίμονος εμετός
• Ο πυρετός ή ο βήχας που ενώ έχουν εισέλθει σε φάση βελτίωσης επιδεινώνονται εκ νέου
• Επιδείνωση χρόνιων ιατρικών καταστάσεων όπως των τιμών σακχάρου αίματος στον διαβητικό

Β. ΔΙΑΡΡΟΙΑ

Το πιο σύνηθες αίτιο εορταστικής διάρροιας είναι η γαστρεντερίτιδα κυρίως λόγω τοπικής  προσβολής του εντέρου από παθογόνους μικροοργανισμούς (π.χ Escherichia coli, Shigella Campylobacter,  Clostridium perfringens Listeria monocytogenes, Bacilluscereus). Η διάρροια ενδέχεται να συνοδεύεται αν και όχι πάντοτε από έμετο, κοιλιακό πόνο, κακουχία, πυρετό. Η γαστρεντερίτιδα αποτελεί το πιο κοινό ιατρικό απρόοπτο, που συνδέεται με τις εορταστικές συνεστιάσεις και τα εορταστικά ταξίδια και επιπρόσθετα δεν κάνει διακρίσεις φύλου ή ηλικίας.

Ο κύριος παράγοντας που οδηγεί στην αύξηση των επεισοδίων γαστρεντερίτιδας κατά την περίοδο που διανύουμε, ακόμη και στην περίπτωση των οικογενειακών γευμάτων και παρά το γεγονός ότι οι χαμηλές θερμοκρασίες του Χειμώνα δεν ευνοούν την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών στα τρόφιμα, είναι η συνήθεια των εορταστικών μπουφέ  και η παραμονή των εδεσμάτων επί μακρόν σε αυτά πριν το σερβίρισμα. Με τον τρόπο αυτό ευνοείται ο πολλαπλασιασμός λοιμογόνων που είναι υπεύθυνα για γαστρεντερίτιδες και τροφικές δηλητηριάσεις. Το πρόβλημα επιδεινώνεται όταν δεν έχουν ληφθεί σωστά μέτρα υγιεινής κατά την επεξεργασία των τροφίμων: Ο μάγειρας δεν έχει πλύνει σωστά τα χέρια του, έχει χρησιμοποιήσει σκεύη προετοιμασίας των ωμών τροφίμων τα οποία στη συνέχεια τα έχει επαναχρησιμοποιήσει για τα μαγειρεμένα τρόφιμα χωρίς να τα έχει πλύνει καλά, δεν έχει πλύνει και μαγειρέψει σωστά το φαγητό κ.λπ. Άλλες φορές δεν έχουν ληφθεί μέτρα προσωπικής υγιεινής όπως πλημμελές πλύσιμο χεριών προ του ρεβεγιόν, χρήση κοινόχρηστων αντικειμένων κ.λπ.

Σε περιπτώσεις διάρροιας φροντίστε για την αναπλήρωση νερού και ηλεκτρολυτών με καλή ενυδάτωση και λήψη ζωμών κρέατος λαχανικών. Περιπτώσεις που επιβάλλουν την άμεση ιατρική αξιολόγηση είναι η πτώση της αρτηριακής πίεσης, ο πυρετός, η επίμονη ή παρατεταμένη διάρροια, ο έντονος κοιλιακός πόνος, η δύσπνοια. Κατά την ιατρική αξιολόγηση θα διερευνηθεί εάν πρόκειται για απλή γαστρεντερίτιδα ή για σοβαρότερη κατάσταση όπως σαλμονέλλωση, ηπατίτιδα, φλεγμονώδη νόσο εντέρου, γενικευμένη αλλεργία.