Φαρμακογενετική και Ιατρική Ακριβείας - Εξατομικεύοντας τη θεραπεία στην Ψυχική Υγεία

Στο πλαίσιο του 31ου Πανελλήνιου Συνέδριου Ψυχιατρικής, που διοργανώθηκε από την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρία (ΕΨΕ) στη Ρόδο 25-28/05/2023, πραγματοποιήθηκε δορυφορικό συμπόσιο αφιερωμένο στο ρόλο της Προσωποποιημένης Ιατρικής και πιο ειδικά της Φαρμακογενετικής στην Υγεία. Στο συμπόσιο με τίτλο “Φαρμακογενετική και Ιατρική Ακριβείας - Εξατομικεύοντας τη θεραπεία στη Ψυχική Υγεία” προέδρευσε ο καθηγητής Ψυχιατρικής ΑΠΘ και Πρόεδρος της ΕΨΕ Δρ. Β. Μποζίκας ενώ ομιλητές ήταν ο Ν. Παναγιώτου, Γενετιστής, Επιστημονικός Διευθυντής iDNA Laboratories, ο Δ. Ρούκας, Ψυχίατρος και Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρίας Κλινικής Ψυχοφαρμακολογίας (ΕΛΕΨΥ) και ο Ν. Γκούβας, Ψυχίατρος, και Πρόεδρος Κλάδου Πληροφορικής & Καινοτόμων Τεχνολογιών ΕΨΕ.

Ειδική αναφορά έγινε στον αυξανόμενο ρυθμό της Κατάθλιψης, μία από τις συνέπειες της πανδημίας. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ έως το 2030, τα προβλήματα ψυχικής υγείας (ιδιαίτερα η κατάθλιψη) θα είναι η κύρια αιτία νοσηρότητας παγκοσμίως. Σήμερα, 350 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως υποφέρουν από κατάθλιψη ενώ στην Ελλάδα εκτιμάται ότι πάσχουν περισσότεροι από 600.000 συμπολίτες μας. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει πληθώρα αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, το 1/3 των ασθενών δεν ανταποκρίνεται στην αρχική θεραπεία, συχνά παρουσιάζουν παρενέργειες με αποτέλεσμα διαδοχικές δοκιμές φαρμακευτικών αγωγών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα γονίδια του κάθε ανθρώπου μεταβολίζουν διαφορετικά το κάθε φάρμακο. Σήμερα, μία απλή φαρμακογενετική εξέταση με σάλιο μπορεί να δώσει στον θεράποντα ιατρό την γνώση σε γονιδιακό επίπεδο που απαιτείται, ώστε να επιλέξει για τον κάθε ασθενή του την πιο κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Το αποτέλεσμα είναι η γρηγορότερη ύφεση των συμπτωμάτων & η μείωση των παρενεργειών της θεραπείας και αυτό ακριβώς είναι που αυξάνει τη συμμόρφωση στη  προτεινόμενη θεραπεία και την αποτελεσματικότητα σε σχέση με την ύφεση της συμπτωματολογίας. Ειδικότερα για τους ασθενείς που παρουσιάζουν κατάθλιψη ανθεκτική στη θεραπεία, η ανάγκη για γενετικά καθοδηγούμενη φαρμακευτική επιλογή είναι κεφαλαιώδους σημασίας με θετικές επιπτώσεις στην εξέλιξη της υγείας του ίδιου του ασθενή, του περιβάλλοντός του αλλά και του Συστήματος Υγείας.

Η φαρμακογενετική εξέταση iDNA PGx CNS, προϊόν έρευνας και ανάπτυξης της Ελληνικής εταιρείας iDNA Laboratories αναλύει την αλληλεπίδραση των γονιδίων του κάθε ασθενή με τα 30 κυριότερα φάρμακα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια  του ειδικού γιατρού στο έργο του ειδικά για την αντιμετώπιση της Ανθεκτικής Κατάθλιψης. Είναι το μόνο πιστοποιημένο in vitro diagnostic  με CE mark το οποίο μάλιστα έλαβε πρόσφατα έγκριση συνταγογράφησης από τις Ελληνικές Αρχές. 

Το iDNA PGx CNS χρησιμοποιείται ήδη ευρέως από την ιατρική κοινότητα και περισσότεροι από 3.000 ασθενείς έχουν λάβει τα οφέλη του στην αντιμετώπιση της πάθησης τους. Με την έγκριση της συνταγογράφησης, το iDNA PGx CNS αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά  στη εύρεση αποτελεσματικής θεραπείας των ψυχικών ασθενειών και να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής ιδιαίτερα των ασθενών με ανθεκτική κατάθλιψη. Δεν πρέπει να παραληφθεί το ενδεχόμενο των αυτοκτονιών λόγω σοβαρής κατάθλιψης. Εκτιμάται ότι θα υπάρξουν 638 λιγότεροι θάνατοι από αυτοκτονία ασθενών στην πενταετία λόγω εύρεσης αποτελεσματικής θεραπείας με την χρήση της φαρμακογενετικής αυτής εξέτασης.