Ώρα για (πραγματικά) έργα

Η εμπειρία της πανδημίας ήταν καταλυτική και για την Ελλάδα. Αποκάλυψε ξεκάθαρα τα προβλήματα του δημόσιου συστήματος υγείας και έδειξε πού πρέπει να κινηθούν οι παρεμβάσεις, ώστε να αλλάξει η εικόνα του.

Οι ελλείψεις σε κλίνες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ήταν ένα χρόνιο πρόβλημα για το ΕΣΥ. Η πίεση που ασκήθηκε από την Covid επέβαλε λύσεις «εδώ και τώρα». Χάρη στις δωρεές, εξασφαλίστηκαν αναπνευστήρες και ζωτικός εξοπλισμός για τις ΜΕΘ, αλλά η λύση δεν ήρθε. Για να λειτουργήσουν τα μηχανήματα, απαιτείται επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό, το οποίο δεν υπάρχει στο ΕΣΥ.

Οι fast-track προσλήψεις επικουρικών στην οξεία φάση της πανδημίας ήταν προσωρινή και όχι αξιόπιστη παρέμβαση. Η μεγάλη διαφορά μεταξύ μόνιμων γιατρών και νοσηλευτών με το προσωπικό… ευκαιρίας, μπορεί ίσως να εξηγήσει τις τεράστιες αποκλίσεις της θνητότητας μεταξύ ΜΕΘ Covid σε νοσοκομεία της Αττικής και της περιφέρειας.

Τι δείχνει η περίπτωση των ΜΕΘ; Κυρίως ότι τα προβλήματα του ΕΣΥ δεν είναι αυτά που ο καθένας μπορεί να δει από μακριά. Έχουν βάθος και απαιτούν παρεμβάσεις ουσίας.

Τη θέση αυτή υποστηρίζουν και οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων της υγείας, εστιάζοντας, από την πλευρά τους, στα θέματα της αγοράς. Όπως αναφέρουν, κρίσιμη παράμετρος των απαιτούμενων αλλαγών είναι η άρση των στρεβλώσεων που έχουν προκληθεί στον χώρο, κυρίως κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.

Κορυφαίο στοιχείο στρέβλωσης χαρακτηρίζουν τις υποχρεωτικές επιστροφές των παρόχων στον ΕΟΠΥΥ, το αποκαλούμενο «clawback». Η «προσωρινή» αυτή παρέμβαση είναι… μάστιγα διαρκείας, επιβαρύνοντας δυσανάλογα τις επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά, η σύνδεση των επιστροφών με τις επενδύσεις που πραγματοποιεί κάθε εταιρεία («αναπτυξιακό clawback») κερδίζει θετικά σχόλια, αλλά δεν θεωρείται αρκετή για να ξεπεραστούν οι επιπτώσεις του clawback.

Με αυτά τα δεδομένα, προκύπτει ξεκάθαρα πως το στοίχημα για την επομένη των εκλογών είναι να γίνουν παρεμβάσεις ουσίας, ώστε να αλλάξει ριζικά η εικόνα του συστήματος υγείας. Να γίνει, τελικά, το δημόσιο σύστημα υγείας σύγχρονο και δίκαιο, τόσο προς την αγορά όσο και προς ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, που δοκιμάζεται από «καταστροφικές δαπάνες» υγείας.

Η πανδημία έστειλε μια ισχυρή προειδοποίηση, την οποία θα βρίσκουμε διαρκώς μπροστά μας - ίσως και στην επόμενη μείζονα υγειονομική κρίση…