Νέα θεραπευτική στρατηγική για τον καρκίνο του πνεύμονα [μελέτη]

Για τον περισσότερο θανατηφόρο καρκίνο στον κόσμο, τον καρκίνο του πνεύμονα, οι τελευταίες μελέτες αποδεικνύουν την αξία μιας νέας θεραπευτικής στρατηγικής: της ανοσοθεραπείας πριν και μετά το χειρουργείο. Η τελευταία σχετική μελέτη, με συν-συγγραφείς Αυστριακούς ογκολόγους, δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine.

Όταν χορηγείται πρόσθετη φαρμακευτική αγωγή σε περίπτωση όγκου, ο όρος "επικουρική" θεραπεία χρησιμοποιείται μετά τη χειρουργική επέμβαση για την εξάλειψη τυχόν κακοήθων κυττάρων που μπορεί να εξακολουθούν να υπάρχουν και για την πρόληψη υποτροπών. Εδώ και πολύ καιρό, ωστόσο, υπάρχει και η "νεοεπικουρική" στρατηγική για τη χρήση φαρμάκων ώστε ο όγκος να γίνει όσο το δυνατόν μικρότερος, ακόμη και πριν από τη χειρουργική επέμβαση.

Και τα δύο θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα της θεραπείας σε ασθενείς με χειρουργήσιμο μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, έγραψαν τώρα ο αμερικανός ογκολόγος John Heymach (M.D. Anderson Cancer Center (Houston/Texas) και οι συν-συγγραφείς της νέας επιστημονικής μελέτης στο πιο έγκυρο ιατρικό περιοδικό του κόσμου, το "New England Journal Medicine" (23 Οκτωβρίου).

"Οι θεραπείες γύρω από τη χειρουργική επέμβαση (πριν και μετά) θα μπορούσαν να συνδυάσουν τα οφέλη και των δύο στρατηγικών και να συνθέσουν τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα", σημείωσαν οι ειδικοί, με συν-συγγραφέα τον Maximilian Hochmair της κλινικής Floridsdorf. Συμμετείχαν επίσης ογκολόγοι από το Landeskrankenhaus Feldkirch.

Στην επιστημονική μελέτη συμπεριλήφθηκαν συνολικά 802 ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα σε χειρουργήσιμα στάδια II έως IIIb. Η μελέτη διερεύνησε κατά πόσον η ανοσοθεραπεία με έναν λεγόμενο αναστολέα σημείων ελέγχου έχει θετική επίδραση επιπλέον της συμβατικής χημειοθεραπείας. Χρησιμοποιήθηκε το μονοκλωνικό αντίσωμα durvalumab. Το φάρμακο αναστέλλει το επιφανειακό μόριο PD-1 στα καρκινικά κύτταρα και καθιστά τα κακοήθη κύτταρα αναγνωρίσιμα και διαβλητά και πάλι από το ανοσοποιητικό σύστημα. Το 2018, το επιστημονικό έργο για την ανάπτυξη τέτοιων θεραπειών τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής.

Οι μισοί από τους ασθενείς έλαβαν τη χημειοθεραπεία πριν από τη χειρουργική επέμβαση και ένα εικονικό φάρμακο για το durvalumab (πριν από τη χειρουργική επέμβαση και μετά), οι άλλοι μισοί έλαβαν τη χημειοθεραπεία συν το φάρμακο ανοσοθεραπείας πριν από τη χειρουργική επέμβαση, ακολουθούμενη από άλλη μια θεραπεία με το durvalumab (ομάδα σύγκρισης: εικονικό φάρμακο).

Τα αποτελέσματα ήταν πολύ θετικά: η πρόσθετη θεραπεία με το μονοκλωνικό αντίσωμα οδήγησε σε 32% λιγότερες υποτροπές ή θανάτους μεταξύ των ασθενών. Μετά από δώδεκα μήνες, το 73,4% των ατόμων που είχαν κάνει ανοσοθεραπεία ήταν ακόμη εν ζωή, σε σύγκριση με το 64,5% των ασθενών της ομάδας σύγκρισης.

Επιπλέον, αποδείχθηκε ότι στο 17,2% των δειγμάτων ιστού μετά από χειρουργική επέμβαση και μετά από χημειοθεραπεία-ανοσοθεραπεία, δεν μπορούσαν να ανιχνευθούν εκ των προτέρων ζωντανά καρκινικά κύτταρα. Στην ομάδα σύγκρισης, αυτό συνέβαινε μόνο στο 4,2 %.

Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι σε  ασθενείς με χειρουργήσιμο μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, το durvalumab γύρω από τη χειρουργική επέμβαση συν χημειοθεραπεία εκ των προτέρων επιφέρει σημαντικά βελτιωμένη επιβίωση χωρίς συμβάντα που σχετίζονται με τη νόσο. Η ανεκτικότητα επίσης ήταν καλή.

Αυτή η επιστημονική μελέτη έρχεται να προστεθεί σε παρόμοιες με άλλα ανοσοθεραπευτικά όπως το durvalumab που παρουσιάστηκαν πρόσφατα, για παράδειγμα στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για τον Καρκίνο (ESMO 2023/Μαδρίτη). Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι τα περισσότερα καρκινώματα του πνεύμονα ανιχνεύονται μόνο σε προχωρημένο και μη χειρουργήσιμο πλέον στάδιο.