Πώς η τεχνητή νοημοσύνη και το ChatGPT αλλάζουν την δομή του εγκεφάλου

Στον εγκέφαλο λειτουργούν δισεκατομμύρια δικτυωμένα νευρικά κύτταρα και πολλές περιοχές, επιτελώντας διαφορετικά καθήκοντα.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ψηφιοποίηση αλλάζει τις διαδικασίες μάθησης στον εγκέφαλο. Ο ψυχολόγος και ερευνητής της εκπαίδευσης, καθηγητής Dr. Peter Gerjets από το Leibniz-Institut für Wissensmedien στο Tübingen θεωρεί ότι το ChatGPT και παρόμοιες υπηρεσίες θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην εκπαίδευση.

Η ουσιαστική και ικανή χρήση δεν είναι καθόλου δεδομένη. "Δεν πρέπει να συμβεί στην εκπαιδευτική διαδικασία να ανατεθεί η ενεργός μαθησιακή διαδικασία στο ChatGPT και να μην επιζητάται ο εγκέφαλος", λέει ο εκπαιδευτικός επιστήμονας με αφορμή την σημερινή διεθνή ημέρα εκπαίδευσης. "Είναι σημαντικό τι συμβαίνει στο μυαλό και τι βγαίνει ως πραγματικό μαθησιακό επίτευγμα. Το αν αυτό συμβαίνει  αυτό με ή χωρίς την υποστήριξη του GPT δεν είναι τελικά ο καθοριστικός παράγοντας".

Η παράδοση γνωστικών εργασιών στην ΤΝ συνδέεται πάντα με το ερώτημα αν αυτό δημιουργεί ελεύθερο χώρο που ο εγκέφαλος μπορεί να χρησιμοποιήσει για άλλες εργασίες. Αυτό ήταν κάποτε καυτό θέμα που συζητήθηκε όταν εισήχθησαν τα συστήματα πλοήγησης GPS. "Το γεγονός είναι ότι αν μια συγκεκριμένη ικανότητα δεν είναι πλέον απαραίτητη, οι περιοχές του εγκεφάλου που υλοποιούν αυτή τη δεξιότητα αποδυναμώνονται".

Ο Gerjets δίνει το εξής παράδειγμα: "Αν χρησιμοποιώ την αριθμομηχανή για να διαιρέσω, είμαι πολύ πιο γρήγορος στο αποτέλεσμα, αλλά η ικανότητά μου να διαιρώ, υποφέρει και αυτό επηρεάζει τις αντίστοιχες περιοχές του εγκεφάλου". Αλλά αυτό όμως δεν είναι το πιο δραματικό. "Ό,τι είναι θαμμένο στον εγκέφαλο μπορεί να αναζωογονηθεί, ώστε να μη χαθεί", τονίζει.

Η μάθηση πρέπει να παραμείνει ενεργή

Ακόμη και η χρήση τεχνικών συσκευών, όπως τα τάμπλετ, για την ψηφιακή μάθηση απαιτούν επιπλέον προσοχή και ενέργεια, επειδή, εκτός από την επεξεργασία του περιεχομένου, ο χειρισμός της τεχνολογίας απαιτεί επίσης συγκέντρωση, εξηγεί ο νευροβιολόγος καθηγητής, Dr. Martin Korte, από το τεχνικό πανεπιστήμιο του Braunschweig.

"Όταν κάνετε περιήγηση σε πολλές ιστοσελίδες και πατάτε κλικ σε υπερσυνδέσμους, είναι εξαντλητικό να μην χάνετε τον έλεγχο του περιεχομένου και να επαναφέρετε την επισκόπηση στο μυαλό σας.

Ειδικότερα, ο προμετωπιαίος φλοιός στον μετωπιαίο λοβό - το "κέντρο διοίκησης στον εγκέφαλο και το πιλοτήριο όπου συγκεντρώνονται όλες οι πληροφορίες και κατανέμονται οι εργασίες" - υφίσταται σημαντικά μεγαλύτερη πίεση.

Τώρα που η τεχνητή νοημοσύνη με εργαλεία όπως το ChatGPT είναι πιθανό να χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο, ισχύει ακόμη περισσότερο το εξής: "Αν είμαστε μόνο παθητικοί θεατές όταν μαθαίνουμε μέσω προκατασκευασμένων απαντήσεων, η μάθηση δεν είναι βιώσιμη", λέει ο Korte.

Η δραστηριότητα είναι σημαντική - όπως και η δυνατότητα προβληματισμού σχετικά με το περιεχόμενο και τις πληροφορίες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη γνώση που αποθηκεύεται στον εγκέφαλο, η οποία με τη σειρά της "αλλάζει τα κυκλώματα, δηλαδή τη δομή του εγκεφάλου".

Μια τεχνητή νοημοσύνη που γίνεται κατανοητή ως προς τα δυνατά και αδύνατα σημεία της μπορεί να αποτελέσει πλεονέκτημα. "Αλλά μόνο αν εμείς - οι καθηγητές και οι μαθητές - γίνουμε πιο έξυπνοι στον ίδιο βαθμό που οι μηχανές γίνονται "εξυπνότερες"", τονίζει χαρακτηριστικά ο Korte.