Υπάρχει σχέση μεταξύ απώλειας βάρους και καρκίνου; Τι δείχνει πρόσφατη μελέτη

Σε μια μελέτη με περισσότερους από 150.000 συμμετέχοντες, αποδείχθηκε ότι τα άτομα που είχαν χάσει πρόσφατα βάρος, διέτρεχαν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου από εκείνους που δεν είχαν χάσει βάρος - όχι μόνο, αλλά κυρίως αν η απώλεια βάρους ήταν ακούσια. Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάστηκαν τώρα στο περιοδικό "JAMA".

Οι συγγραφείς της μελέτης με επικεφαλής την Qiao-Li Wang από το Τμήμα Ιατρικής Ογκολογίας του Ινστιτούτου Καρκίνου Dana-Farber της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ στη Βοστώνη συμπεριέλαβαν στην ανάλυσή τους γυναίκες από τη Μελέτη Υγείας των Νοσοκόμων και άνδρες από τη Μελέτη Παρακολούθησης Επαγγελματιών Υγείας. Το αν είχε συμβεί απώλεια βάρους υπολογίστηκε από τις πληροφορίες που παρείχαν οι συμμετέχοντες για το σωματικό τους βάρος κάθε δύο χρόνια.

Θεωρήθηκε πολύ πιθανό ότι η απώλεια βάρους ήταν σκόπιμη, εάν η σωματική δραστηριότητα και η διατροφή των συμμετεχόντων βελτιώνονταν ταυτόχρονα.

Εάν βελτιωνόταν μόνο ένας από αυτούς τους δύο παράγοντες του τρόπου ζωής, η πιθανότητα χαρακτηριζόταν ως μέτρια - εάν δεν άλλαζε ούτε η σωματική δραστηριότητα ούτε η διατροφή, θεωρούνταν απίθανο η απώλεια βάρους να ήταν σκόπιμη. Αναλύθηκαν κυρίως λευκές γυναίκες

Περισσότερα από τα δύο τρίτα των 157.474 συμμετεχόντων στην μελέτη ήταν γυναίκες και κυρίως λευκές, με μέση ηλικία 62 ετών. Κατά τη διάρκεια των 1,64 εκατομμυρίων ανθρωποετών παρακολούθησης, υπήρξαν 15.809 περιπτώσεις καρκίνου, γεγονός που αντιστοιχεί σε ποσοστό επίπτωσης 964/100.000 ανθρωποέτη.

Κατά τους 12 μήνες μετά την απώλεια βάρους, η επίπτωση του καρκίνου στους συμμετέχοντες που είχαν χάσει 10% ή περισσότερο του σωματικού τους βάρους ήταν 1.362/100.000 ανθρωποέτη.

Αντίθετα, η επίπτωση σε όσους δεν είχαν χάσει βάρος ήταν 869/100.000 ανθρωποέτη την ίδια περίοδο. Η διαφορά των 493 περιπτώσεων καρκίνου/100.000 ανθρωποέτη μεταξύ των δύο ομάδων ήταν στατιστικά σημαντική (p<0,001).

Η πρόθεση παίζει ρόλο

"Ο καρκίνος ήταν ιδιαίτερα συχνός στους συμμετέχοντες που είχαν χάσει βάρος ακούσια", αναφέρουν οι συγγραφείς με επικεφαλής τον Γουάνγκ.

Μεταξύ των συμμετεχόντων που θεωρήθηκε ότι είχαν χάσει βάρος χωρίς πρόθεση, η επίπτωση ήταν 2.687/100.000 ανθρωποέτη αν είχαν χάσει περισσότερο από 10% του σωματικού τους βάρους - σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες χωρίς απώλεια βάρους (1220/100.000 ανθρωποέτη). Και εδώ, η διαφορά των 1467 περιπτώσεων καρκίνου/100.000 ανθρωποέτη ήταν στατιστικά σημαντική (p<0,001).

Ωστόσο, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου με την απώλεια βάρους ήταν αυξημένος και στις 3 ομάδες ελέγχου, τόσο σε όσους είχαν χάσει βάρος σκόπιμα με υψηλή πιθανότητα (aRR 1,30) όσο και σε εκείνους με μεσαία (aRR 1,42) και χαμηλή (aRR 1,95) πιθανότητα.

Συσχέτιση όχι με όλους τους καρκίνους

Οι καρκίνοι του ανώτερου γαστρεντερικού σωλήνα (καρκίνοι του οισοφάγου, του στομάχου, του ήπατος, των χοληφόρων οδών και του παγκρέατος) ήταν ιδιαίτερα συχνοί μεταξύ των συμμετεχόντων που είχαν χάσει βάρος.

Η επίπτωση ήταν 173/100.000 ανθρωποέτη για όσους είχαν χάσει περισσότερο από 10% του σωματικού τους βάρους έναντι 36/100.000 ανθρωποέτη για τους συμμετέχοντες που δεν είχαν χάσει βάρος (διαφορά: 137/100.000 ανθρωποέτη- p<0,001).

Υπήρξε επίσης συσχέτιση με αιματολογικούς καρκίνους, καρκίνο του πνεύμονα και καρκίνο του παχέος εντέρου. Για πολλούς άλλους τύπους καρκίνου - όπως ο καρκίνος του μαστού, τα καρκινώματα των γεννητικών οργάνων, οι καρκίνοι του ουροποιητικού συστήματος και του εγκεφάλου καθώς και τα μελανώματα - δεν βρέθηκε συσχέτιση με την πρόσφατη απώλεια βάρους.

Έλεγχος για καρκίνο σε περίπτωση ακούσιας απώλειας βάρους στην τρίτη ηλικία

"Άτομα άνω των 60 ετών που είχαν χάσει πρόσφατα περισσότερο από 10% του σωματικού τους βάρους, και πιθανότατα ακούσια, είχαν απόλυτο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου τους επόμενους 12 μήνες στο 3,2%", υπολογίζουν οι συγγραφείς.

Είναι αλήθεια ότι όχι μόνο ο καρκίνος, αλλά και πολλές άλλες ασθένειες, μπορούν να οδηγήσουν σε ακούσια απώλεια βάρους. Παρ' όλα αυτά, η μελέτη τους επιβεβαιώνει τη σύσταση να ελέγχονται για καρκίνο τα άτομα άνω των 60 ετών με ανεξήγητη απώλεια βάρους.