Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό 2025

#WorldAutismAwarenessDay

Η 2α Απριλίου έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση της διεθνούς κοινότητας καθώς και τη βελτίωση της ζωής των ατόμων με αυτισμό.

Στην Ελλάδα, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ, ιδρυτικό μέλος της ΕΣΑμεΑ, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό, ζητά «Συμπερίληψη - Ισότητα - Δικαιοσύνη - Προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με αυτισμό σε καιρούς κρίσης»:

‘’Σήμερα, 2 Απριλίου 2025, Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό, εμείς, οι γονείς και κηδεμόνες των ατόμων με νοητική αναπηρία, με αυτισμό, με σύνδρομο Down, με εγκεφαλική παράλυση, με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, συνεχίζουμε, όπως κάθε ημέρα, να στεκόμαστε στο πλευρό των ατόμων στο φάσμα του αυτισμού και των οικογενειών τους, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και διεκδικώντας τις απαραίτητες κοινωνικές και θεσμικές αλλαγές για μια δίκαιη και συμπεριληπτική κοινωνία.

Η ημέρα αυτή, μάς βρίσκει και φέτος εν μέσω διαδοχικών και πολυμέτωπων κρίσεων. Οι παρατεταμένες υφεσιακές περίοδοι, οι γεωπολιτικές εξελίξεις, οι πληθωριστικές πιέσεις και η γενικότερη κοινωνικοοικονομική αβεβαιότητα έχουν επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στις ζωές όλων, με τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού να πλήττονται δυσανάλογα. Οι ήδη περιορισμένες δομές κοινωνικής υποστήριξης και τα ελλείμματα σε εκπαιδευτικά, εργασιακά, ασφαλιστικά και υγειονομικά ζητήματα, έχουν επιδεινωθεί, αφήνοντας πολλά άτομα με αυτισμό χωρίς την αναγκαία προστασία από τους θεσμούς και την Πολιτεία.

Σε αυτή τη συγκυρία, ενώνουμε τις δυνάμεις μας ώστε η ευαλωτότητα των ατόμων με αυτισμό να μην γίνει αιτία αποκλεισμών. Ο αυτισμός είναι μια νευροαναπτυξιακή διαφορετικότητα. Ο τρόπος που τον αντιμετωπίζουμε είναι καθρέφτης της δικαιοσύνης και της συμπερίληψης στην κοινωνία μας - σε κάθε περίοδο, είτε κρίσης είτε κανονικότητας.

Πολιτεία, θεσμοί, τοπική αυτοδιοίκηση, εκπαιδευτικές κοινότητες, εργοδότες, και κάθε πλευρά, στο μέτρο του ρόλου και της ευθύνης της, οφείλουν να διασφαλίσουν:

• Ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση και την εργασία: Καμία κρίση δεν πρέπει να λειτουργεί ως πρόσχημα για να δικαιολογήσει τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση των ατόμων με αυτισμό. Η δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων προσαρμοσμένων στις ανάγκες των ατόμων με αυτισμό, σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, η ενίσχυση της προσβασιμότητας και η διαμόρφωση ενός δίκαιου εργασιακού περιβάλλοντος και μιας συμπεριληπτικής αγοράς εργασίας αποτελούν αδιαπραγμάτευτες προτεραιότητες.
• Ενίσχυση των κοινωνικών δομών και υπηρεσιών: Η οικονομική επισφάλεια των δομών που παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες σε άτομα με αναπηρία στην εποχή της πολυκρίσης και η υποχρηματοδότηση των δομών κλειστής περίθαλψης και φροντίδας επιδεινώνουν τις ανισότητες, και οδηγούν συχνά σε αθέατες επιμέρους κρίσεις. Η ενδυνάμωση των οικογενειών και των ατόμων με αυτισμό μέσω ολοκληρωμένων προσεγγίσεων και ευρέος φάσματος κοινωνικών πολιτικών είναι κάθε άλλο από απαραίτητη.
• Προστασία από την οικονομική ανασφάλεια: Οι συνεχείς οικονομικές πιέσεις πλήττουν ασύμμετρα τα άτομα με αυτισμό και τις οικογένειές τους. Η διατήρηση και ενίσχυση των επιδομάτων αναπηρίας, των εξειδικευμένων υπηρεσιών και της πρόσβασης σε επαρκή, ποιοτική και εξατομικευμένη υγειονομική περίθαλψη και φροντίδα για τα άτομα με αυτισμό δεν είναι πολυτέλεια – είναι θεμελιώδες δικαίωμα.
• Καταπολέμηση των διακρίσεων: Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για τα άτομα με αυτισμό, είναι ένα αναγκαίο βήμα, αλλά δεν αρκεί. Χρειάζονται ουσιαστικές πολιτικές για την καταπολέμηση του στίγματος και των διακρίσεων που βιώνουν τα άτομα στο φάσμα της διαταραχής, και τα άτομα με κάθε μορφής, αόρατη και μη, αναπηρία, σε κάθε πτυχή της ζωής τους. Απαιτούνται στοχευμένες πρωτοβουλίες, ώστε κάθε άτομο, με την κατάλληλη υποστήριξη, να μπορεί να ζει με αξιοπρέπεια στην κοινότητα. Χρειάζονται προσεκτικά σχεδιασμένες λύσεις για την προστασία των ατόμων με αυτισμό από στερεοτυπικές αντιλήψεις, προκαταλήψεις και επιβλαβείς πρακτικές σε βάρος τους, και ικανές ώστε να μην ευνοούν τις πιθανότητες αναπαραγωγής του στιγματισμού και της στοχοποίησής τους.

Οι κρίσεις δεν μπορούν να αποτελούν δικαιολογία για αδικία. Αντίθετα, πρέπει να λειτουργούν ως υπενθύμιση ότι η κοινωνική συνοχή κρίνεται και από τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι πληθυσμοί αυξημένης ευαλωτότητας.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ, έχοντας σαφή συναίσθηση ότι η υλοποίηση των προθέσεων, σχεδιασμών και της συντριπτικής πλειοψηφίας των προωθούμενων πολιτικών στην κατεύθυνση της διασφάλισης του δικαιώματος των ατόμων με αυτισμό να διάγουν τον βίο τους με αξιοπρέπεια και ισότιμες ευκαιρίες με τον υπόλοιπο πληθυσμό, εξαρτάται κατά πολύ από τα δημοσιονομικά περιθώρια της χώρας, ζητά από τον καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών την εξέταση των δυνατοτήτων ενίσχυσης των πόρων που διατίθενται σε αυτή την κατεύθυνση.

Σήμερα, και κάθε ημέρα, διεκδικούμε:

·  …έναν ‘ορίζοντα δυνατοτήτων’ στο μέλλον των παιδιών και ατόμων με αυτισμό και κάθε μορφής αναπηρία, που μόνο οι ‘πράξεις στο παρόν’ μπορούν να ανοίξουν…

·  …..ένα μέλλον όπου τα άτομα με αυτισμό και οι οικογένειές τους δεν θα παλεύουν για τα αυτονόητα, αλλά θα ζουν με αξιοπρέπεια, αποδοχή και ίσες ευκαιρίες με τον υπόλοιπο πληθυσμό…

·  ….μέχρι οι διακηρύξεις να γίνουν πράξη και οι θεσμικές ρυθμίσεις να μετατραπούν σε βίωμα και καθημερινή εμπειρία για τα χιλιάδες άτομα με αυτισμό και τις οικογένειές τους!’’

Καμπάνια για την ορατότητα του αυτισμού από την Autism Europe

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκιουτιέρες δήλωσε ότι ‘’Τα άτομα με αυτισμό έχουν τεράστια συνεισφορά σε όλο τον κόσμο. Την Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό αναλογιζόμαστε τα επιτεύγματά τους, αλλά αναγνωρίζουμε επίσης τις προκλήσεις που επιμένουν. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα άτομα με αυτισμό έχουν ίσες ευκαιρίες να αναπτυχθούν’’.