Διατροφή κατά της οστεοπόρωσης

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης, το Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής (ΕΙΔ) επισημαίνει τη σημασία και την αναγκαιότητα της σωστής διατροφής για την πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης. Προς την κατεύθυνση αυτή παρατίθενται ορισμένες βασικές οδηγίες σωστής διατροφής:

• Τα άτομα, τα οποία βρίσκονται σε κίνδυνο ανάπτυξης ή πάσχουν από οστεοπόρωση πρέπει να υιοθετήσουν μια ισορροπημένη διατροφή με επαρκή πρόσληψη ασβεστίου. Οι σημαντικότερες πηγές πρόσληψης ασβεστίου είναι:
  Όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, γιαούρτι, τυρί) με πολύ καλό ποσοστό απορρόφησης. Με δεδομένο το γεγονός ότι η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου είναι από 800 – 1000 mg ημερησίως για υγιείς ενήλικες φτάνοντας έως 1200 – 1500 mg για ειδικές ομάδες πληθυσμού όπως τα παιδιά, οι έγκυες, οι θηλάζουσες, οι μετεμηνοπαυσιακές γυναίκες, τουλάχιστον 2 με 3 μερίδες γαλακτοκομικών (κατά περίπτωση) ημερησίως είναι απαραίτητες.
  Σημαντικές ποσότητες ασβεστίου εντοπίζονται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο, ραδίκια, σπανάκι, γογγύλια), στα φασόλια, στα ολόκληρα δημητριακά, με μειωμένο όμως βαθμό απορρόφησης. Κι αυτό καθώς η παρουσία οξέων όπως τα φυτικά και οξαλικά, δεσμεύουν ένα σημαντικό ποσοστό αυτού.
  Τα λιπαρά ψάρια και ψάρια που καταναλώνονται με τα κόκαλα (π.χ. σαρδέλα), αποτελούν πηγές ασβεστίου.
• Επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D: Η βιταμίνη D είναι ιδιαίτερα σημαντική για την απορρόφηση του ασβεστίου και την υγεία των οστών. Το μεγαλύτερο μέρος της βιταμίνης αυτής τη συνθέτει ο οργανισμός μας μετά από έκθεση του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία, ενώ υπάρχουν και κάποια τρόφιμα (αυγά, λιπαρά ψάρια, κρέας και εμπλουτισμένα προϊόντα όπως δημητριακά πρωινού, χυμοί και γάλα), τα οποία είναι σημαντικά για άτομα που δεν εκτίθενται συχνά στον ήλιο (π.χ. ηλικιωμένους).
  Γενικά, έκθεση στον ήλιο 2-3 φορές την εβδομάδα (15-30 λεπτά) των χεριών, του προσώπου ή των ποδιών και κατά προτίμηση χωρίς αντηλιακό, θεωρείται επαρκής για τις ανάγκες σε βιταμίνη D.
• Ελεγχόμενη κατανάλωση αλκοόλ: Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ (περισσότερα από 2 ποτά την ημέρα για γυναίκες και περισσότερα από 3 ποτά την ημέρα για άντρες) και η αυξημένη κατανάλωση καφεΐνης (περισσότερα από 3 φλιτζ. καφέ την ημέρα), μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία των οστών, ιδιαίτερα όταν συνδυαστούν με άλλους παράγοντες κινδύνου (π.χ. ανεπαρκής διατροφή, μειωμένη σωματική δραστηριότητα) και συνεπώς πρέπει να αποφεύγονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.
• Αποφυγή αλατιού: Η υπερβολική πρόσληψη νατρίου (βασικό συστατικό του άλατος), έχει συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο για οστεοπόρωση και κατάγματα.
• Αποφυγή εφαρμογής διαιτών με υπερβολικές ποσότητες πρωτεΐνης.
• Ελάττωση ή διακοπή του καπνίσματος.
• Υιοθέτηση ενός τακτικού προγράμματος άσκησης, το οποίο να περιλαμβάνει και ήπιες ασκήσεις με βάρη.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως χρειαστεί η χορήγηση συμπληρωμάτων ασβεστίου ή ακόμα και φαρμακευτική θεραπευτική αγωγή.

  Σχετικά με την Οστεοπόρωση

Τα οστεοπορωτικά κατάγματα αποτελούν βασική αιτία αλλοίωσης της ποιότητας ζωής, μείωσης της κινητικότητας, ακόμη και θανάτου ατόμων τρίτης ηλικίας. Το κόστος των υπηρεσιών υγείας για τη νοσηλεία των οστεοπορωτικών ασθενών ξεπερνάει το αντίστοιχο άλλων σημαντικών χρόνιων νοσημάτων φθοράς.

Σύμφωνα με το επίσημα στοιχεία:

• Η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση του αριθμού ατόμων τρίτης ηλικίας θα έχει ως άμεση συνέπεια την αύξηση των καταγμάτων λόγω οστεοπόρωσης κατά 2 – 3 φορές τις επόμενες δεκαετίες.
• 12 % - 20 % των ατόμων που έχουν υποστεί οστεοπορωτικό κάταγμα πεθαίνουν μετά από ένα χρόνο.
• 80 % των ατόμων που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης και έχουν υποστεί κάταγμα λόγω της νόσου, δεν την έχουν αντιληφθεί ούτε έχουν λάβει θεραπεία αποκατάστασης.
• Πολλές κυβερνήσεις παγκοσμίως δεν λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και θεραπείας της οστεοπόρωσης και αποτυγχάνουν να εξασφαλίσουν τους απαραίτητους πόρους για την πρόληψη και αντιμετώπιση αυτής.

Η Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης έχει θεσμοθετηθεί από το Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (World Osteoporosis Foundation) ως ημερομηνία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού πάνω στην πολύ σοβαρή αυτή νόσο.

Πηγές:
Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής