Διπολική διαταραχή: Βρέθηκε γιατί το λίθιο δεν είναι αποτελεσματικό σε όλους

Το λίθιο χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση της διπολικής διαταραχής, αλλά σχεδόν το 70% ανθρώπων με την πάθηση δεν ανταποκρίνεται σε αυτό. Αυτό τους αφήνει σε κίνδυνο έντονων συναισθηματιών διακυμάνσεων. Ερευνητές του Salk Institute ανακάλυψαν ότι ο ένοχος μπορεί να βρίσκεται στη γονιδιακή δραστηριότητα ή στην έλλειψή της.

Νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Molecular Psychiatry, δείχνει ότι μειωμένη ενεργοποίηση του γονιδίου  LEF1 διαταράσσει τη συνήθη λειτουργία των νευρώνων και προάγει την υπερδιέγερση στα εγκεφαλικά κύτταρα.

Η Renata Santos, δήλωσε ότι μόνο το ένα τρίτο των ασθενών ανταποκρίνεται στο λίθιο με εξαφάνιση των συμπτωμάτων. Ανακάλυψε οτι το γονίδιο LEF1 ήταν ελαττωματικό σε νευρώνες συμμετεχόντων στην έρευνα που δεν ανταποκρίνονταν. Παρατήρησε με ενθουσιασμό ότι ήταν πιθανό να αυξήσει  το LEF1 και τα εξαρτώμενα από αυτό γονίδια, κάνοντάς το νέο στόχο θεραπευτικής παρέμβασης στη διπολική διαταραχή.

Η έρευνα ακολούθησε προηγούμενα ευρήματα της ομάδας, που ανέφεραν ότι οι νευρώνες στους ανθρώπους με τη διαταραχή που δεν ανταποκρίνονται στο λίθιο είναι μεγαλύτεροι, πυροδοτούν διαφορετικά και έχουν αυξημένη ροή καλίου.

Στη νέα έρευνα, περιελήφθησαν άνθρωποι που ανταποκρίνονταν στο λίθιο, άλλοι που δεν ανταποκρίνονταν και άνθρωποι χωρίς τη διαταραχή.

Με μεθόδους βλαστικών κυττάρων, οι ερευνητές ανέπτυξαν νευρώνες από τα κύτταρα αίματος των συμμετεχόντων και συνέκριναν τη γενετική προδιάθεση και συμπεριφορά των νευρώνων στις 3 ομάδες.

Εστίασαν σε πολλά γονίδια, αλλά το  LEF1 ξεχώρισε ως ένα από τα πιο διαφορετικά σε όσους δεν ανταποκρίθηκαν. Φυσιολογικά, το LEF1 παίζει αποφασιστικό ρόλο στη λειτουργία των νευρώνων μαζί με άλλη πρωτεΐνη, τη β-κατενίνη.

Αυτό το ζευγάρι, συνήθως ενεργοποιεί άλλα γονίδια που ρυθμίζουν το επίπεδο της δραστηριότητας στους νευρώνες.

Σε νευρώνες ελέγχου ή που ανταποκρίνονται στο λίθιο επιτρεπόταν στη β-κατενίνη να συνδυαστεί με το LEF1.  Ωστόσο, σε όσους δεν ανταποκρίνονταν, το λίθιο δεν είναι αποτελεσματικό, επειδή τα επίπεδα του LEF1 είναι πολύ χαμηλά για να συμβεί ο συνδυασμός- επομένως δεν υπάρχει ρύθμιση της κυτταρικής δραστηριότητας.

Όταν χορηγήθηκε valproic acid, οι μετρήσεις έδειξαν αυξημένα επίπεδα LEF1 και ενεργοποίηση των άλλων σχετικών γονιδίων. Όταν οι ερευνητής σίγησαν το γονίδιο LEF1 σε νευρώνες της ομάδας ελέγχους ανακάλυψαν ότι τα σχετικά γονίδια δεν ενεργοποιήθηκαν. Τα αποτελέσματα δείχνουν το σημαντικό ρόλο που παίζει το γονίδιο LEF1 στον έλεγχο της υπερδιέγερσης των νευρώνων.

Όταν σίγησαν το γονίδιο LEF1, εμφανίστηκε νευρωνική υπερδιέγερση. Όταν χρησιμοποίησαν valproic acid, η έκφραση του LEF1 αυξήθηκε και μείωσαν την υπερδιέγερση. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει αιτιατή σχέση και για αυτό πιστεύουν ότι το LEF1 μπορεί ενδεχομένως να είναι πιθανός στόχος για φαρμακευτική θεραπεία. Το LEF1 μπορεί επίσης να βοηθήσει τους ερευνητές να αναπτύξουν εξέταση για την ανταπόκριση στο λίθιο.

Η χαμηλότερη δραστηριότητά του μπορεί να είναι δείκτης ότι ο ασθενής δεν θα ανταποκριθεί στο λίθιο.

Πηγές:
Molecular Psychiatry,