Ανάγκη μοντέλου υγιούς συνύπαρξης Ιδιωτικών και Δημόσιων Τραπεζών βλαστοκυττάρων

Της Σοφίας Νέτα

Τη δημιουργία αυστηρού θεσμικού πλαισίου ζητά η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος (ΕΕΤΟΑ), ενώ σήμερα, 20 χρόνια μετά την πρώτη μεταμόσχευση ομφαλικών βλαστοκυττάρων, έχουν πραγματοποιηθεί 14.000 μεταμοσχεύσεις σε ασθενείς που τα είχαν ανάγκη.

Περισσότερες από 80 σοβαρές ασθένειες του αιμοποιητικού συστήματος μπορούν να θεραπευτούν με την αξοποίηση αυτών των κυττάρων, ενώ στο μέλλον η θεραπευτική τους αξία αναμένεται να διευρυνθεί και άλλο...

Η ωφελιμότητα της κρυοσυντήρησης δειγμάτων ομφαλοπλακουντιακού αίματος σε τράπεζες τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες είναι πλέον αναμφισβήτητη. Από την πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση ομφαλοπλακουντιακού αίματος το 1988, το αίμα του ομφαλίου λώρου έχει αποτελέσει μια σημαντική πηγή αιμοποιητικών βλαστικών στελεχιαίων κυττάρων για τη θεραπεία κυρίως αιματολογικών νοσημάτων.

Τα παραπάνω τονίστηκαν μεταξύ άλλων από κορυφαίους Ευρωπαίους και Αμερικανούς επιστήμονες σε ημερίδα της Αιματολογικής Εταιρίας για τα ομφαλικά μοσχεύματα, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα.

Οι διακεκριμένοι επιστήμονες που συμμετείχαν στο συνέδριο κατέληξαν στην ανάγκη ενός μοντέλου υγιούς συνύπαρξης όπου θα εξισορροπούνται και οι ανάγκες της δημόσιας υγείας και οι ιδιωτικές - οικογενειακές απαιτήσεις.

Στην ημερίδα συμμετείχε και η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος (ΕΕΤΟΑ), μέλη της οποίας είναι μόνο ελληνικές εταιρίες οι οποίες δραστηριοποιούνται με αξιοπιστία τα τελευταία χρόνια στη συλλογή και φύλαξη βλαστοκυττάρων ομφαλίου λώρου.

Η ΕΕΤΟΑ τόνισε μεταξύ άλλων την ανάγκη να εφαρμοστεί στη χώρα μας το νομικό πλαίσιο με αυστηρές κοινές προδιαγραφές λειτουργίας για όλες τις ιδιωτικές και δημόσιες τράπεζες, έτσι ώστε να εναρμονιστεί πλήρως η ελληνική νομοθεσία με τις ευρωπαϊκές οδηγίες.

Σημειώνεται ότι έχει ήδη συγκροτηθεί από το υπουργείο υγείας και το ΚΕΣΥ η αρμόδια εθνική επιτροπή για τη θέσπιση όρων λειτουργίας των τραπεζών (ιδιωτικών και δημοσίων), η οποία έχει ολοκληρώσει το έργο της.

Από τα συμπεράσματα της ημερίδας προέκυψε ότι παγκοσμίως επιταχύνεται η διεύρυνση ιδιωτικών τραπεζών. Στον αντίποδα, η ανάπτυξη των δημόσιων τραπεζών παραμένει περιορισμένη από την κρατική χρηματοδότηση, γεγονός που δημιουργεί σημαντικά προβλήματα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία για το 2.006, το 78% των αποθηκευμένων μονάδων ομφαλοπλακουντιακού αίματος παγκοσμίως φυλάσσονται σε ιδιωτικές τράπεζες. Μάλιστα όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η παγκοσμίως αναγνωρισμένη καθηγήτρια Ε.

Gluckman, πρωτοπόρος στη χρήση ομφαλοπλακουντιακού αίματος, η ίδια αναγκάστηκε να κλείσει επτά φορές λόγω έλλειψης χρηματοδότησης τη δημόσια τράπεζα ομφαλοπλακουντιακών μοσχευμάτων στο Παρίσι την οποία διευθύνει και η οποία είναι μια από τις πρώτες δημόσιες τράπεζες βλαστοκυττάρων παγκοσμίως!

Ανάλογα προβλήματα οικονομικής αστάθειας δυστυχώς παρουσιάζει και η ελληνική δημόσια τράπεζα που στεγάζεται στην Ακαδημία Αθηνών. Όπως τόνισε η διευθύντρια της Τράπεζας κ. Γκιόκα-Σταυροπούλου, για να ξεπεραστούν τα οικονομικά προβλήματα στη λειτουργία της δημόσιας τράπεζας, ιδρύθηκε ιδιωτικός φορέας αποθήκευσης μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων για αυτόλογη/οικογενειακή χρήση.

Μέρος των εσόδων της ιδιωτικής αυτής μονάδας φύλαξης, συντηρούν τη δημόσια τράπεζα ομφαλικών μοσχευμάτων. Το υβριδικό αυτό μοντέλο που υιοθετήθηκε από την τράπεζα ομφαλοπλακουντιακού αίματος της Ακαδημίας προτάθηκε και ως το ιδανικό μοντέλο για την αυτοχρηματοδότηση των δημόσιων τραπεζών στη χώρα μας.

Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί επένδυση ύψους 15 εκατομυρίων ευρώ από το ελληνικό κράτος για την ίδρυση και τη συντήρηση δημοσίων τραπεζών. Το συμπέρασμα είναι λοιπόν ότι η ύπαρξη ιδιωτικών τραπεζών μπορεί να υποστηρίξει τη δημόσια δωρεά.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στα 15 χρόνια λειτουργίας των ευρωπαϊκών δημόσιων τραπεζών σε όλες τις χώρες της Ευρώπης συνολικά υπάρχουν αποθηκευμένα 46.500 δείγματα ( πηγή NETCORD). Η Γαλλία, γενέτειρα χώρα αυτών των εφαρμογών και τόπος όπου ιδρύθηκε η πρώτη δημόσια τράπεζα στην Ευρώπη, καθώς και η Ισπανία, χώρα με μεγάλη ιστορία στις μεταμοσχεύσεις, διαθέτουν 7.000 και 9.000 δημόσια δείγματα αντίστοιχα (Μάρτιος 2007).

Σε αντίθεση, στα πέντε χρόνια λειτουργίας της ελληνικής δημόσιας τράπεζας έχουν συγκεντρωθεί μόλις 1.000 μοσχεύματα. Φαίνεται επομένως ανέφικτο να συγκεντρωθούν στη χώρα μας 10.000 δείγματα ομφαλικών μοσχευμάτων μέσα σε επτά χρόνια, απλά και μόνο από τη δωρεά σε δημόσιες τράπεζες

Ο καθηγητής των Η.Π.Α. J. Adamson αναγνώρισε την ανάγκη ύπαρξης δημοσίων και ιδιωτικών τραπεζών και τάθηκε υπέρ ενός μοντέλου υγιούς συνύπαρξης όπου θα εξισορροπούνται και οι ανάγκες της δημόσιας υγείας και οι ιδιωτικές/οικογενειακές απαιτήσεις.

Ανάλογη είναι η θέση του προέδρου της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρίας Αχιλλέα Αναγνωστόπουλου , ο οποίος απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο πλαίσιο της ημερίδας επισήμανε ότι από τη στιγμή που υπάρχει το νομικό πλαίσιο για την εναρμόνιση της λειτουργίας τραπεζών ιστών και κυττάρων οι ιδιωτικές τράπεζες δεν είναι παράνομες στη χώρα μας, και τόνισε ότι το ελληνικό δημόσιο δεν θα πρέπει να ολιγωρεί στην εφαρμογή των όρων και προϋποθέσεων για τη λειτουργία των τραπεζών.