Τι πρέπει να γνωρίζει ο ασθενής που λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή

Οι ασθενείς που φέρουν μεταλλική ή βιοπροσθετική βαλβίδα καρδιάς ή πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή ή από πνευμονική εμβολή ή έχουν άλλα αγγειακά προβλήματα πρέπει να λαμβάνουν σε καθημερινή βάση, για ορισμένο διάστημα ή για όλη τη ζωή τους, αντιπηκτική αγωγή, είτε με δισκία ασενοκουμαρόλης, είτε με δισκία νατριούχου βαρφαρίνης, έτσι ώστε να προλαμβάνονται πιθανές επιπλοκές, όπως η δημιουργία θρόμβου που μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των βαλβίδων ή εμβολές και εγκεφαλικά επεισόδια ή απόφραξη αγγείων.

Δυστυχώς, η δόση των φαρμάκων αυτών διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, και διαφέρει ανάλογα με την αιτία χορήγησής τους. Η λήψη των δισκίων απαιτεί τακτικό εργαστηριακό έλεγχο που βασίζεται στον δείκτη InR(διεθνές πηλίκο εξομάλυνσης).

Αυτή η εξέταση του αίματος έχει το πλεονέκτημα της εξομάλυνσης των διαφορών που παρατηρούνται στα διάφορα μικροβιολογικά εργαστήρια και με τον τρόπο αυτό προσαρμόζεται η δόση του φαρμάκου στον ασθενή.

Η υπερβολική δόση προκαλεί αύξηση του InR και μεγάλη τάση για αιμορραγία. Αντίδοτο της αντιπηκτικής αγωγής είναι η βιταμίνη Κ, που φαρμακευτικά υπάρχει μόνο σε ενέσιμη μορφή (αμπούλες Kapavit), έτσι ώστε η πηκτικότητα να επανέρχεται στο φυσιολογικό, όταν αυτό απαιτείται και χορηγείται αυστηρά και μόνο από τους ειδικούς ιατρούς.

Για το λόγο αυτό οι ασθενείς που λαμβάνουν ανάλογη αγωγή θα πρέπει να γνωρίζουν τα παρακάτω:

Η λήψη αντιπηκτικών δισκίων πρέπει να είναι κανονική και σε σταθερή ώρα, ώστε να μην υπάρχουν διακυμάνσεις. Το αντιπηκτικό παίρνεται μια φορά την ημέρα, το απόγευμα στις 5-6 η ώρα για να είναι δυνατή η αύξηση ή η μείωση της δόσης, ανάλογα με το αποτέλεσμα του εργαστηριακού ελέγχου του InR που έγινε ή θα γίνει το πρωί της ίδιας ημέρας.

Για να πάρει ο ασθενής το αντιπηκτικό θα πρέπει να είναι νηστικός για 3 ώρες και να φάει μετά από 2 ώρες, έτσι ώστε το χάπι να απορροφάται με τον ίδιο ρυθμό.

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη δίαιτα που πρέπει να λαμβάνει ο ασθενής. Οι πλούσιες σε βιταμίνη Κ τροφές που ανταγωνίζονται τη δράση αντιπηκτικών δισκίων εφόσον περιλαμβάνονται στο διαιτολόγιο των ασθενών, πρέπει να είναι σε ορισμένες ποσότητες και να καταναλώνονται με κανονικό ρυθμό και όχι περιστασιακά.

Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Κ είναι το καρότο, το μπρόκολο, το λάχανο, το κουνουπίδι, η ντομάτα, το αβοκάντο, το σπανάκι, το λαχανάκι Βρυξελλών, το μαρούλι, η σόγια, τα κάστανα, τα αμύγδαλα, η σοκολάτα, το χοιρινό συκώτι.

Τέλος, το κρασί ή τα άλλα οινοπνευματώδη ποτά πρέπει να έχουν περιορισμένη χρήση.

Σε περίπτωση τροποποίησης της δόσης του αντιπηκτικού ακόμη και αν αυτή σας φαίνεται ασήμαντη, ο ασθενής πρέπει να κάνει τον εργαστηριακό έλεγχο σε συχνότερα διαστήματα. Δεν πρέπει ποτέ να αναβάλλεται ο προγραμματισμένος εργαστηριακός έλεγχος.

Όταν ο ασθενής ξεχνά να πάρει την καθημερινή δόση, τότε δεν θα πρέπει να παίρνει διπλή δόση την επομένη ημέρα.

Ο ασθενής θα πρέπει να ενημερώνει άμεσα τον γιατρό του σε περιπτώσεις όπου εμφανίσει αίμα από τη μύτη, ούλα, ούρα, κόπρανα ή εκχυμώσεις (μελανιές) αυτόματα ή μετά από μικροτραυματισμούς, παρουσιάσει πυρετό, εμέτους, διάρροιες, αλλεργία, δερματικό εξάνθημα, χρειαστεί να πάρει οποιοδήποτε επιπρόσθετο φάρμακο, αφού πολλά φάρμακα τροποποιούν τη δράση του αντιπηκτικού προκαλώντας αύξηση του InR, είτε χρειαστεί να πάρει άλλο φάρμακο και κυρίως αντιφλεγμονώδη αναλγητικά, υπνωτικά, ηρεμιστικά, υπακτικά ή διακόψει κάποιο άλλο φάρμακο που έπαιρνε.

Στην καθημερινή του ζωή ο ασθενής θα πρέπει να κάνει γνωστό στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον ότι λαμβάνει αντιπηκτικά. Επιβάλλεται να έχει μαζί με την ταυτότητά του στο πορτοφόλι του ένα σημείωμα με το όνομα και τη δόση του αντιπηκτικού που λαμβάνει.

Θα πρέπει να αποφεύγει τον χειρισμό αντικειμένων που μπορεί να τον τραυματίσουν. Να αποφεύγει τα επικίνδυνα σπορ. Να αποφεύγει τις ενέσεις, τους βελονισμούς, τα τατουάζ και το πεντικιούρ. Σε περιπτώσεις που πρέπει να πάρει αναλγητικά, πρέπει να προτιμά τη λήψη παρακεταμόλης.

Τέλος, σε περιπτώσεις που ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε μια μικρή ή μεγάλη επέμβαση (πχ αφαίρεση δοντιών) θα πρέπει να ενημερώσει τον γιατρό που πρόκειται να εκτελέσει την επέμβαση ότι λαμβάνει αντιπηκτικά. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να διακόπτει τα αντιπηκτικά για τουλάχιστον 4 ημέρες και να λαμβάνει αντιπηκτικές ενέσεις τις οποίες θα συνταγογραφήσει ο χειρουργός γιατρός ή οδοντίατρος.

Μετά την επέμβαση θα πρέπει να ξεκινήσει τα αντιπηκτικά δισκία 24 ώρες μετά την επέμβαση, αλλά θα διακόψει τις αντιπηκτικές ενέσεις όταν θα μετρηθεί θεραπευτικός χρόνος InR.