Πότε να μιλήσω σε ψυχολόγο;

Υπάρχουν αρκετές στιγμές στη ζωή μας που μπορεί να σκεφτούμε το ενδεχόμενο να πάμε σε ψυχολόγο. Τις περισσότερες, όμως, δεν το κάνουμε. Είναι μία πολύ δύσκολη απόφαση για να πάρουμε αρχικά, αλλά και για ένα άτομο που έχει ξανακάνει ψυχοθεραπεία, είναι εξίσου δύσκολο να παραδεχτεί ότι ήρθε η ώρα να ξεκινήσει ξανά ή ότι δεν έπρεπε να την σταματήσει καν. Μπορεί να το έχετε σκεφτεί, αλλά να μην είστε ακόμα σίγουροι αν θα πρέπει να είναι προτεραιότητα αυτή τη στιγμή, ή - το πιο συχνό πρόβλημα - αν σας παίρνει οικονομικά να το κάνετε, αν είναι κάποιου είδους "πολυτέλεια".

Επειδή η ψυχική υγεία όμως δεν είναι (και ούτε πρέπει να είναι) πολυτέλεια, αυτά είναι τα σημάδια ότι έφτασε η ώρα να το σκεφτείτε πιο σοβαρά και να δείτε τι επιλογές έχετε. Υπάρχουν δομές που προσφέρουν δημόσια και δωρεάν ψυχοθεραπεία.

Δεν μπορείτε να διαχειριστείτε τα αισθήματά μας

Μπορείτε μετά βίας να τα αναγνωρίσετε τις περισσότερες φορές, αλλά νιώθετε ότι είναι τόσα πολλά και τόσο μπλεγμένα, που χρειάζεστε επειγόντως βοήθεια για να μπορέσετε να τα αντιμετωπίσετε. Ένας ψυχολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να τα βάλετε σε μία τάξη.

Δεν μπορείτε να διαχειριστείτε το στρες

Δεν υπάρχει πιο αγχωτικό πράγμα από την ίδια τη ζωή. Και ορισμένοι άνθρωποι έχουν πολύ καλούς αμυντικούς μηχανισμούς, ενώ άλλοι απλώς είναι πιο ήρεμοι από φυσικού τους. Αν το στρες σας έχει φτάσει σε σημείο να δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινή σας ζωή και στη δουλειά σας, τότε ήρθε η ώρα να μιλήσετε με έναν ειδικό.

Έχετε θέματα με συγκεκριμένα αρνητικά συναισθήματα

Για παράδειγμα, προβλήματα διαχείρισης θυμού. Ή, όταν σας πιάνει κάποιος φόβος, παραλύετε εντελώς. Ο ψυχολόγος θα σας βοηθήσει όχι μόνο να βρείτε την πηγή του προβλήματος, αλλά να αποκτήσετε και μεθόδους διαχείρισης που θα σας ωφελήσουν στο εδώ και τώρα.

Έχετε ανθυγιεινούς τρόπους διαχείρισης των συναισθημάτων σας

Αλκοόλ; Ναρκωτικά; Netflix μέχρι να πονέσουν τα μάτια σας; Κάθε μορφή διαχείρισης του στρες και άλλων κακών συναισθημάτων μπορεί να μας γυρίσει μπούμερανγκ αν υπερβάλλουμε. Ναι, ακόμα και η γυμναστική.

Δεν μπορείτε να πετύχετε τους στόχους σας

Ακόμα και αν προσπαθείτε σκληρά να είστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σας, κάτι δεν πηγαίνει καλά ή νιώθετε πως κάπου  χάνετε την μπάλα. Ή μπορεί να σας πιάνει τελειομανία και να καταλήγετε συνέχεια απογοητευμένοι. Ο ψυχολόγος, μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε τι αλλαγές χρειάζεται να κάνετε - ακόμα και αν οι αλλαγές έχουν να κάνουν 100% με τη δική σας οπτική γωνία.

Θέλετε να βελτιώσετε τις σχέσεις σας

Όχι μόνο τις ερωτικές, αλλά και τις σχέσεις με τους φίλους, με τους συναδέλφους αλλά και με τους γονείς σας. Η επικοινωνία με άλλους ανθρώπους είναι τόσο μεγάλο και αναγκαίο κομμάτι της ζωής, που πάντα θα υπάρχουν παρεξηγήσεις και προβλήματα. Οι συνεδρίες με ψυχολόγο, μας βοηθούν να βρούμε τις ρίζες αυτών των προβλημάτων, αλλά είναι και μια πολύ καλή εκπαίδευση για το πώς να επικοινωνούμε με σεβασμό με τους άλλους.

Θέλετε να γνωρίσετε καλύτερα τον εαυτό σας

Επειδή δεν είναι καθόλου αφύσικο να είστε ενήλικες και να μην έχετε ακόμα 100% ιδέα του ποιοι είστε αληθινά. Για να είμαστε ειλικρινείς, στην εποχή μας αυτό τείνει να γίνει η νόρμα, λόγω πάρα πολλών παραγόντων - κυρίως οικονομικών και κοινωνικών, επειδή ναι, η γενικότερη ψυχική μας υγεία επηρεάζεται σε τεράστιο βαθμό από το περιβάλλον μας και την επικαιρότητα. Αυτό είναι κάτι που χρειάζεται άμεσα σωστότερη διαχείριση, αλλά δεν είναι κακό: Αν είχατε φτάσει στην απόλυτη απάθεια για τον κόσμο γύρω σας, τότε το πρόβλημα θα ήταν πολύ μεγαλύτερο.

Περνάτε ένα μεταβατικό στάδιο

Από μια μετακόμιση σε νέα πόλη, μια νέα καριέρα, το ότι πρώτη φορά γίνατε γονιός, μέχρι έναν άσχημο χωρισμό. Και, προφανώς, σοβαρά πράγματα όπως εμμηνόπαυση, πένθος, έξοδος από ένα κακοποιητικό περιβάλλον... Η ζωή είναι μια σειρά από μεταβατικά στάδια (αν είναι να το δούμε φιλοσοφικά, και ίσως λίγο κυνικά) και ποτέ δεν θα σταματήσουμε να χρειαζόμαστε μια επιπλέον βοήθεια για να οργανώσουμε τις σκέψεις μας.

Είπαμε πρώτη φορά γονιός;

Θα μπορούσαμε να εννοούμε και έβδομη. Το να κάνετε παιδί, είτε ως μητέρα, είτε ως πατέρας, είτε πρόκειται για εγκυμοσύνη και τοκετό, είτε για υιοθεσία, είναι μια τεράστια αλλαγή στη ζωή σας και μπορεί να φέρει ένα σωρό απρόσμενα συναισθήματα, αλλά και άγχος. Πώς να μην έχετε ανάγκη μερικές φορές να ζητήσετε βοήθεια;

Έχετε περάσει κάποια τραυματική εμπειρία

Όλοι οι άνθρωποι αντιδρούν διαφορετικά στις τραυματικές εμπειρίες. Η βοήθεια από ψυχολόγο είναι ίσως από τα πιο αναγκαία πράγματα, καθώς δημιουργείται ένας ασφαλής και ιδιωτικός χώρος όπου μπορείτε να εκφραστείτε ελεύθερα.

Έχετε προβλήματα με τον ύπνο ή το φαγητό

Το πόσο άσχημα μπορεί να επηρεαστεί η ψυχολογία μας από αυτά τα δύο πράγματα, δεν χρειάζεται να το αναλύσουμε επιστημονικά. Το ξέρει αυτό οποιοσδήποτε έχει περάσει ένα άγρυπνο βράδυ ή έχει φάει υπερβολικά πολλή ζάχαρη σε πολύ λίγη ώρα. Εδώ τα πράγματα είναι πολύ απλά: Αν η διάθεσή μας επηρεάζει πράγματα που με τη σειρά τους απειλούν την υγεία μας, όπως ο ύπνος και η διατροφή, χρειαζόμαστε βοήθεια. Δεν παίζουμε με αυτά.

Έχετε απομακρυνθεί από τις παλιές σας ασχολίες

Είτε δεν έχετε χρόνο, είτε δεν βρίσκετε πλέον το νόημα, είτε έχετε βολευτεί υπερβολικά στο σπίτι και η ιδέα να κάνετε κάτι διαφορετικό είναι απλά μια ιδέα. Το θέμα είναι πως όταν ένας άνθρωπος δεν ασχολείται με δραστηριότητες, όπως το σώμα του χαλάει από το καθισιό, το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στον εγκέφαλο.

Έχετε χάσει την κοινωνική σας ζωή

Ή δεν είχατε κοινωνική ζωή και έχει αρχίσει πλέον να γίνεται λίγο ανυπόφορο. Οποιαδήποτε στιγμή σκεφτείτε πως μάλλον υπάρχει ένα πρόβλημα στις σχέσεις σας με τους άλλους ανθρώπους, είναι καλή στιγμή για να ψάξετε το τηλέφωνο ενός ψυχολόγου.

Έχετε περάσει υπερβολικά πολύ χρόνο στο ίντερνετ

Σημάδι των καιρών. Και αυτή τη στιγμή το ίντερνετ μπορεί να γίνει ιδιαίτερα έντονο όσον αφορά τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους. Αυτό συμπληρώνει την προηγούμενη παράγραφο, δημιουργώντας ένα σωρό ακόμα λόγους να νιώθετε πως κανείς δεν σας καταλαβαίνει- και δεν τους καταλαβαίνετε ούτε εσείς.

Έχετε αρνητικά μοτίβα συμπεριφοράς που θέλετε να αλλάξετε

Αν ήδη έχετε αναγνωρίσει τα μοτίβα συμπεριφοράς σας, τότε όχι μόνο αξίζει να πάτε σε ψυχολόγο, αλλά θα έχετε πάει έχοντας κάνει ήδη τις ασκήσεις σας. Και, όχι, δεν εννοούμε να έχετε διαγνώσει τον εαυτό σας με κάποια διαταραχή. Εννοούμε να έχετε παρατηρήσει τους κοινούς παρονομαστές πίσω από τα προβλήματά σας, και να έχετε βάλει στόχο να τους αντιμετωπίσετε. Έχετε ήδη βάλει έναν στόχο, και ο ψυχολόγος θα είναι δίπλα σας, όσο εσείς λύνετε το παζλ.

Δεν νιώθετε ικανοποιημένοι και αυτό σας δημιουργεί ενοχές

Επειδή από κάθε άλλη άποψη, δεν έχετε λόγο να παραπονιέστε. Έχετε σταθερή δουλειά ή οικονομική άνεση, αλλά και πάλι υπάρχει κάτι που δεν σας αφήνει να νιώσετε χαρούμενοι με την κατάστασή σας. Ένας ψυχολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε τι είναι αυτό που σας λείπει, αλλά και να ξεπεράσετε τα εμπόδια που μπορεί να υπάρχουν για να το κατακτήσετε.

Φοβάστε ότι έχετε εμφανίσει συμπτώματα κάποιας διαταραχής

Και δεν χρειάζεται αναγκαστικά να μιλάμε για βαριές περιπτώσεις. Δεν είναι ανάγκη να πιστεύετε ότι ακούτε φωνές ή να παθαίνετε τακτικά κρίσεις πανικού για να μιλήσετε με κάποιον ειδικό. Τα συμπτώματα που συνοδεύουν τις ψυχικές διαταραχές είναι αρκετά, αλλά είναι και γνωστά και εμφανή: προβλήματα ύπνου, διάθεσης, αλλαγές στην όρεξη και στον τρόπο σκέψης. Για να σιγουρευτείτε, ρωτήστε ένα κοντινό σας και αξιόπιστο άτομο αν έχει παρατηρήσει και εκείνο αλλαγές πάνω σας τελευταία. Και εδώ να πούμε ότι και αυτό είναι ένα σχετικά δύσκολο βήμα, το να παραδεχτούμε ότι υποψιαζόμαστε ένα πρόβλημα σε κάποιον δικό μας άνθρωπο, αλλά επίσης να θυμίσουμε ότι το να θέλουμε να βοηθάμε είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. 

Έχετε προβλήματα στη δουλειά

Ένα από τα πράγματα που θα κάνουν τους περισσότερους ανθρώπους να παραδεχτούν ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα και χρειάζονται βοήθεια είναι η στιγμή που η κατάθλιψη ή το στρες τους θα αρχίζει να επηρεάζει άμεσα τις επιδόσεις τους στην δουλειά. Κάπου εδώ, να πούμε ότι δεν θεωρούμε ωραίο τα προβλήματα ψυχικής υγείας να αναγνωρίζονται ευρέως μόνο όταν φτάνουν να απειλούν οικονομικά ένα άτομο, ειδικά από την στιγμή που η αντιμετώπισή τους χρειάζεται επιπλέον έξοδα. Για αυτόν τον λόγο, αυτό το σημάδι κλείνει το κείμενο, επειδή είναι σημαντικό να νοιαζόμαστε για την ψυχική μας υγεία προτού τα πράγματα φτάσουν σε σημείο που να νιώθουμε απελπισμένοι. Ζητήστε βοήθεια, ακόμα και στο επίπεδο που νιώθετε εσείς άνετα αρχικά, με μία συνεδρία τον μήνα, για παράδειγμα.

Τέλος, για να δούμε το ζήτημα και λίγο προσωπικά: Το να μιλάς σε ψυχολόγο είναι η μία εκείνη ώρα που μπορείς να μιλάς χωρίς καμία ντροπή και ενοχή για τον εαυτό σου. Και δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην το έχει ανάγκη αυτό πού και πού.