Το θέμα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αυτοκτονίας παραμένει εξαιρετικά αμφιλεγόμενο στη Γερμανία - και όχι μόνο από τότε που το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο κήρυξε αντισυνταγματική την απαγόρευση της επιχειρηματικής προώθησης της αυτοκτονίας τον Φεβρουάριο του 2020.

Μια μη αντιπροσωπευτική έρευνα της Γερμανικής Εταιρείας Ιατρικής του Πόνου (DGS) δείχνει τώρα τι σκέφτονται οι γιατροί για το θέμα και τι εμπειρίες έχουν ήδη βιώσει.

Η έρευνα της εταιρείας ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο και θα διαρκέσει μέχρι τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους. Ο αντιπρόεδρος της DGS Norbert Schürmann παρουσίασε μια ενδιάμεση κατάσταση των αποτελεσμάτων με αφορμή την προχθεσινή Ημέρα Πόνου και Ανακουφιστικής Ιατρικής 2023.

Η "ευθανασία" περιλαμβάνει την "ενεργητική ευθανασία", η οποία είναι ο σκόπιμος τερματισμός της ζωής ενός ασθενούς από έναν γιατρό που χορηγεί φάρμακα κατόπιν ρητής αίτησης του ασθενούς.

Αυτό πρέπει να διακρίνεται από την υποβοηθούμενη από γιατρό αυτοκτονία, κατά την οποία ένας γιατρός συνταγογραφεί ή παρέχει φάρμακα ώστε ο ασθενής να δώσει τέλος στη ζωή του.

Η έρευνα της DGS αναφέρεται σε αυτή την υποβοηθούμενη από τον ιατρό αυτοκτονία.

Μέχρι στιγμής, 444 συμμετέχοντες έχουν απαντήσει ήδη στις 16 ερωτήσεις της τρέχουσας έρευνας. "Ποια είναι η στάση σας απέναντι στην υποβοηθούμενη από γιατρό αυτοκτονία;" είναι η πρώτη ερώτηση.

Το 18,3% των συμμετεχόντων πιστεύει ότι δεν θα πρέπει να είναι δυνατή, σε αντίθεση με την πλειοψηφία του 65,8% που πιστεύει ότι θα πρέπει να είναι δυνατή για ανθρώπους που είναι ασθενείς, ενώ το 15,9% είναι της άποψης ότι θα πρέπει να είναι δυνατή και για υγιείς ανθρώπους.

"Κατά συνέπεια, το 81,7% των συμμετεχόντων ιατρών τάσσεται υπέρ της βασικής δυνατότητας ιατρικώς υποβοηθούμενης αυτοκτονίας", συνοψίζει ο Schürmann. Ωστόσο, ο καθοριστικός παράγοντας είναι προφανώς η κατάσταση της ασθένειας του ασθενούς.

Μόνο το 5,7%των συμμετεχόντων πιστεύει ότι η υποβοηθούμενη από ιατρό αυτοκτονία θα πρέπει να είναι δυνατή στην περίπτωση οξέων σωματικών ασθενειών, το 52,7%, από την άλλη, είναι της γνώμης ότι θα πρέπει να είναι δυνατή στην περίπτωση χρόνιων σωματικών ασθενειών, και ακόμη το 88,7% θέλει να παραχωρηθεί η δυνατότητα σε περίπτωση ανεπιτυχούς παρηγορητικής φροντίδας, ανεξάρτητα από την ασθένεια.

Οι συμμετέχοντες θεωρούν επίσης την υποβοηθούμενη από ιατρό αυτοκτονία ως επιλογή για τις ψυχιατρικές ασθένειες: το 13,1% πιστεύει ότι θα πρέπει να είναι δυνατή για τις οξείες ψυχιατρικές ασθένειες και το 34,5% ότι θα πρέπει να αποτελεί επιλογή για τις χρόνιες ψυχιατρικές ασθένειες.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι ψυχιατρικές ασθένειες είναι ένας τομέας όπου οι απόψεις διίστανται: το 49,3% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι δεν υποστηρίζει την υποβοηθούμενη από γιατρό αυτοκτονία σε αυτές τις περιπτώσεις. Ωστόσο, περίπου το 50% θα ήταν επίσης διατεθειμένο να το πράξει - αλλά οι περισσότεροι από αυτούς μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (40,1%).

Οι συμμετέχοντες δηλώνουν ότι οι περισσότεροι από αυτούς έχουν ήδη εμπειρία με ερωτήσεις ασθενών μετά από μια αυτοκτονία με ιατρική υποβοήθηση: το 61,3% από αυτούς έχει ήδη κληθεί να το κάνει, το 38,7% όχι.

Από τους γιατρούς που είχαν ήδη τέτοια αιτήματα, το 29,2% δηλώνει ότι έχει ερωτηθεί γι' αυτό μία ή δύο φορές μέχρι σήμερα. Το 39,9% έχει ερωτηθεί τρεις έως πέντε φορές, το 12,9% έξι έως δέκα φορές.

Το 18% έχει ερωτηθεί για την υποβοηθούμενη από ιατρό αυτοκτονία περισσότερες από 19 φορές μέχρι στιγμής.

Το 10,3% των συμμετεχόντων στην έρευνα υποστήριξε την επιθυμία του ασθενούς, το 47,7% την αρνήθηκε - αλλά το 42% σκέφτηκε να βοηθήσει.

Οι συμμετέχοντες γιατροί είναι στην πλειονότητά τους 46 ετών και άνω. Μόνο το 12,4% είναι ηλικίας 25 έως 45 ετών. Το 30% από αυτούς προέρχεται από την αναισθησιολογία, το 24% από τη γενική ιατρική, το 7,6% από τη νευρολογία, το 4,4% από την ορθοπεδική και το 40% από άλλες ειδικότητες. Το 63% από αυτούς δηλώνουν ότι φροντίζουν παρηγορητικούς ασθενείς, εκ των οποίων περισσότεροι από τους μισούς φροντίζουν περισσότερους από 25 παρηγορητικούς ασθενείς ετησίως. Το 40,2% έχει αποκτήσει τον πρόσθετο τίτλο της παρηγορητικής ιατρικής.

Η DGS ενθαρρύνει όλους τους γιατρούς να συμμετάσχουν στην ανώνυμη έρευνα. Η απάντηση στις 16 ερωτήσεις διαρκεί περίπου πέντε λεπτά.

Ποια είναι όμως η γνώμη του γερμανικού πληθυσμού για το θέμα αυτό; Μια συνεχιζόμενη έρευνα από τη Γερμανική Ένωση Πόνου παρέχει μια εκτίμηση. Τα ενδιάμεσα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν από τον πρόεδρο του Συνδέσμου, Michael Überall, στη Γερμανική Ημέρα Πόνου και Ανακουφιστικής Θεραπείας 2023.

Περίπου 5.700 συμμετέχοντες, εκ των οποίων το 57% γυναίκες, έλαβαν μέρος στην έρευνα με τίτλο "Αυτοδιάθεση και στο τέλος της ζωής" από τον Οκτώβριο του 2021. Το 27,2% δήλωσε ότι είναι υγιές, το 69,2% ότι είναι χρόνια άρρωστο και το 3,7% ότι είναι απειλείται από κάποια ασθένεια για τη ζωή.

Περίπου τα τρία τέταρτα από αυτούς (76,5%) έχουν ήδη ασχοληθεί με το ζήτημα του τρόπου με τον οποίο θα πρέπει να τελειώσει κανείς τη ζωή του - το 91,6% των γυναικών και το 55,9% των ανδρών. Μεταξύ των συμμετεχόντων με κάποια ασθένεια, περίπου το 90% δηλώνουν ότι έχουν ασχοληθεί με το ερώτημα,

Συνολικά, περίπου το 65,3% των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι της άποψης ότι κάθε άνθρωπος πρέπει να μπορεί να αποφασίζει ο ίδιος για τον χρόνο και τις συνθήκες του τέλους της ζωής του σε όλα τα στάδια της ζωής του.

Στο ερώτημα αν κάθε βαριά άρρωστος θα πρέπει να μπορεί να αποφασίζει ο ίδιος για τον χρόνο και τις συνθήκες του τέλους της ζωής του απάντησε "ναι" περίπου το 95% των ερωτηθέντων. Μόνο το 2,9% είναι σταθερά της άποψης ότι οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να μπορούν να καθορίζουν οι ίδιοι το τέλος της ζωής τους.

Το 2021, το Γερμανικό Ιατρικό Συνέδριο αποφάσισε, για συνταγματικούς λόγους, να μη διατηρήσει πλέον την απαγόρευση της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας στο πρότυπο επαγγελματικού κώδικα δεοντολογίας.

Είχε συστήσει μια τέτοια αλλαγή στην επαγγελματική του νομοθεσία στους κρατικούς ιατρικούς συλλόγους, αλλά ταυτόχρονα τόνισε ότι η υποβοηθούμενη αυτοκτονία δεν αποτελεί ιατρικό καθήκον.

Το ίδιο επιβεβαίωσε και ο Josef Mischo, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου του Σάαρλαντ και πρόεδρος της επιτροπής επαγγελματικής ρύθμισης του Γερμανικού Ιατρικού Συλλόγου, τον Οκτώβριο του περασμένου έτους.

Σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Γενεύης, η διατήρηση της ζωής των ασθενών τους βρίσκεται σαφώς σε πρώτο πλάνο για τους γιατρούς.

Αυτό αντικατοπτρίζεται και στους επαγγελματικούς κανονισμούς, οι οποίοι αναφέρουν ότι το ιατρικό επάγγελμα - σεβόμενο το δικαίωμα του ασθενούς στην αυτοδιάθεση - προσανατολίζεται στη διατήρηση της ζωής, την προστασία και την αποκατάσταση της υγείας, την ανακούφιση από τον πόνο και την παροχή βοήθειας στους ετοιμοθάνατους μέχρι τον θάνατο.

Προκειμένου να υποστηρίξει τους γιατρούς όταν τους προσεγγίζουν με την επιθυμία να παράσχουν "βοήθεια στην αυτοκτονία", ο Γερμανικός Ιατρικός Σύλλογος έχει ετοιμάσει "Σημειώσεις σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των αυτοκτονικών τάσεων και των επιθυμιών θανάτου από τους γιατρούς μετά την απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου για το άρθρο 217 του Ποινικού Κώδικα".

Ειδήσεις υγείας σήμερα
O Ά. Γεωργιάδης συμμετείχε στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Περιφέρεια Θεσσαλίας: Αναβαθμίζει τον υγειονομικό χάρτη της περιοχής
32ο Επιστημονικό Συνέδριο Φυσικοθεραπείας