Οι άνθρωποι μπορεί να συμμετέχουν σε ενέργειες που σκόπιμα θέτουν σε μειονεκτική θέση άλλους ή να το κάνουν χωρίς να υπολογίζουν τις συνέπειες. Σε μια ιδανική κατάσταση, οι άνθρωποι ενεργούν με στόχο το αμοιβαίο όφελος, παρέχοντας βοήθεια και προστασία για όλους. Τα πράγματα όμως είναι σπάνια ιδανικά στην αληθινή ζωή.

Το να είναι κάποιος εγωκεντρικός σημαίνει ότι ενδιαφέρεται αποκλειστικά για τις δικές του επιθυμίες, ανάγκες ή ενδιαφέροντα. Ο εγωκεντρισμός είναι ένα ψυχολογικό κατασκεύασμα που μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή ζωή και τις διαπροσωπικές μας σχέσεις με ιδιαίτερα αρνητικό τρόπο, αλλά σε σημείο που να μην είμαστε πάντα πρόθυμοι να το παραδεχτούμε.

Ας κάνουμε μια απόπειρα να αναλύσουμε πώς λειτουργεί αυτή η κατάσταση, αν οι εγωκεντρικοί άνθρωποι έχουν επίγνωση του τι συμβαίνει, καθώς και τα αποτελέσματα αυτής της συμπεριφοράς στις σχέσεις μας.

Γνωρίζουν οι εγωκεντρικοί άνθρωποι ότι είναι εγωκεντρικοί;

Αν το γνωρίζουν και συνεχίζουν να το κάνουν, δεν χρειαζόμαστε περισσότερα στοιχεία για να απομακρυνθούμε από εκείνους. Παρ' όλα αυτά, η κατάσταση μπορεί να είναι πιο μπλεγμένη. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να φέρεται κάποιος εγωκεντρικά και να μην το γνωρίζει, ή να μην μπορεί και να το ελέγξει αναγκαστικά. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που υπέστη εγκεφαλικό τραυματισμό μπορεί να εμφανίσει εγωκεντρική συμπεριφορά χωρίς να έχει την ικανότητα να κρίνει πώς οι πράξεις του θα επηρεάσουν τους άλλους. Σε άλλες περιπτώσεις η συμπεριφορά αυτή μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας διαταραχής προσωπικότητας και μπορεί επίσης να είναι ακούσια.

Οι διαταραχές προσωπικότητας που σχετίζονται με τον εγωκεντρισμό περιλαμβάνουν:

Ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας: Χαρακτηρίζεται από εγωκεντρισμό, αυτοθαυμασμό και αρνητική αντίδραση στην κριτική

Ιστριονική διαταραχή προσωπικότητας: Χαρακτηρίζεται από υπερβολικό συναίσθημα και αναζήτηση προσοχής

Αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας: Χαρακτηρίζεται από μια χρόνια και διάχυτη διάθεση για περιφρόνηση και παραβίαση των δικαιωμάτων των άλλων, συμπεριλαμβανομένης της παραβίασης του νόμου, της εκμετάλλευσης άλλων και της επιθετικότητας, χωρίς την ύπαρξη ενοχών.

Χαρακτηριστικά των εγωκεντρικών ατόμων

Το να δούμε τα πράγματα από την οπτική γωνία ενός άλλου ατόμου είναι μια περίπλοκη γνωστική δεξιότητα που δεν μπορούν όλοι να κάνουν αποτελεσματικά. Οι εγωκεντρικοί άνθρωποι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, ή μπορεί και να μην ενδιαφέρονται να το κάνουν. Ο εγωκεντρισμός μπορεί να συνοδεύεται από έλλειψη αυτογνωσίας, θυμό, κατάθλιψη και μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες.

Οι εγωκεντρικοί άνθρωποι μπορεί να:

Θεωρούν τον εαυτό τους ξεχωριστό από τους άλλους

Ενδιαφέρονται και να μένουν κολλημένοι μόνο στα δικά τους βιώματα

Πιστεύουν ότι είναι ανώτεροι από τους άλλους για μια σειρά από λόγους

Βιώνουν περιόδους αναζήτησης ευχαρίστησης και αποφυγής πόνου ή σύγκρουσης

Αισθάνονται σε λιγότερο βαθμό συμπόνια ή ευγνωμοσύνη

Αισθάνονται ότι έχουν περισσότερα δικαιώματα από τον μέσο άνθρωπο.

Επιδράσεις της εγωκεντρικής συμπεριφοράς και σκέψης

Η μοναξιά και ο εγωκεντρισμός έχουν μια αμφίδρομη σχέση, που σημαίνει ότι η μοναξιά μπορεί να αυξήσει τον εγωκεντρισμό και ο εγωκεντρισμός μπορεί να αυξήσει τη μοναξιά. Ο εγωκεντρισμός μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση.

Η εγωκεντρική σκέψη και συμπεριφορά μπορεί να επηρεάσει και τους άλλους. Οι εγωκεντρικοί άνθρωποι τείνουν να παρέχουν χαμηλότερα επίπεδα ευτυχίας στις σχέσεις και προσφέρουν λιγότερο αποτελεσματική υποστήριξη στους συντρόφους τους. Οι φίλοι και η οικογένεια των εγωκεντρικών ανθρώπων μπορεί να δυσανασχετούν με τη συμπεριφορά με την πάροδο του χρόνου και να απομακρυνθούν από τη σχέση.

Πώς να ανταποκριθείτε στους εγωκεντρικούς ανθρώπους

Είναι σημαντικό να θέσετε σαφή όρια για το τι είναι αποδεκτή συμπεριφορά, να αποφεύγετε τις λογομαχίες και να είστε διεκδικητικοί με άτομα που είναι εγωκεντρικά. Έχετε επίγνωση της εσκεμμένης αλλά και της ακούσιας χειραγώγησης από το εγωκεντρικό άτομο που προσπαθεί να περάσει το δικό του και μην πέφτετε σε παγίδες - μην προσπαθείτε όμως να "ψυχαναλύσετε" και το άλλο άτομο. Η κουβέντα που αφορά τα όριά σας δεν πρέπει να ξεφύγει από αυτά. Για την ακρίβεια, το να περάσετε σε κάποιο άλλο θέμα που αφορά άμεσα τον συνομιλητή σας μπορεί να του δώσει πάτημα να διαπραγματευτεί μαζί σας. Να είστε δυναμικοί και να αρνηθείτε να παρασυρθείτε σε επιχειρήματα.

Όπως με κάθε πρόβλημα που σχετίζεται με τη συμπεριφορά, την αυτοεικόνα αλλά και πιθανές διαταραχές προσωπικότητας, η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό - είτε είστε εσείς το εγωκεντρικό άτομο, είτε το άτομο που δέχεται την δυσάρεστη συμπεριφορά. Θα σας βοηθήσει να καταλάβετε τις αιτίες των συναισθημάτων σας και να τα ελέγχετε καλύτερα, καθώς και μεθόδους να διατηρείτε τις ισορροπίες στην καθημερινή σας ζωή.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Έναρξη πανελλαδικού προγράμματος ασκήσεων εκκένωσης Υγειονομικών Σχηματισμών, υπό την εποπτεία του ΚΕΠΥ-ΕΚΑΒ
Δυο γυναικολογικές παθήσεις συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου [μελέτη]
Προκήρυξη 324 θέσεων ειδικευμένων γιατρών στα Κέντρα Υγείας