Η στοματική υγιεινή έχει χαρακτηριστεί ως ο «καθρέφτης» για τη γενικότερη υγεία. Τα τελευταία χρόνια έχει τεκμηριωθεί η συσχέτιση της περιοδοντίτιδας με καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ μια πανοραμική οδοντιατρική ακτινογραφία στο πλαίσιο της συνήθους αξιολόγησης στην καρέκλα του οδοντιάτρου μπορεί να εντοπίσει ύποπτα σημάδια για την παρουσία αθηρωματικής πλάκας στην καρωτίδα.

Μιλώντας στο iatronet.gr, στο περιθώριο του 41ου Πανελλήνιου Οδοντιατρικού Συνεδρίου που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη, ο επίκουρος καθηγητής στην Κλινική Διαγνωστικής και Ακτινολογίας του Στόματος της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Σπυρίδων Δαμάσκος (φωτογραφία), εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο ο οδοντίατρος, συναξιολογώντας το ιστορικό του ασθενούς με τα κλινικά και τα απεικονιστικά ευρήματα, παραπέμπει στον καρδιολόγο για triplex καρωτίδων.

Όπως επισημαίνει ο κ. Δαμάσκος, είναι κρίσιμη η συνειδητοποίηση της ιατρικής διάστασης της οδοντιατρικής πράξης, καθώς πολύ πιο συχνά ένας ασθενής θα επισκεφθεί τον οδοντίατρό του, παρά τον καρδιολόγο για προληπτικό triplex καρωτίδων.

  • Πώς μπορεί ο οδοντίατρος να εντοπίσει κάποιο ύποπτο σημάδι για το καρδιαγγειακό;

Μια καλή ενδοστοματική κλινική εξέταση του ασθενούς και ταυτόχρονα η πολύ σωστή λήψη του ιατρικού του ιστορικού, θα καθορίσουν την περαιτέρω δράση.

Κάθε οδοντίατρος θα δει αν ο ασθενής του έχει για παράδειγμα μια περιοδοντίτιδα, ή έχει χαλασμένα δόντια με αποστήματα. Γιατί έχει δειχθεί ότι η περιοδοντίτιδα είναι φλεγμονή και η φλεγμονή έχει κάποιες συγκεκριμένες παραμέτρους για να προκαλέσει κάποιες ανοσολογικές αντιδράσεις και ταυτόχρονα να αυξήσει αυτό που λέμε CRP, C-αντιδρώσα πρωτείνη. Το κρατάμε αυτό ως δεδομένο.

Ταυτόχρονα θα συναξιολογήσουμε τη λήψη του ιατρικού οδοντιατρικού ιστορικού, την ηλικία και το φύλο του ασθενούς, και όλοι αυτοί οι παράγοντες θα μας βοηθήσουν να ερμηνεύσουμε τυχόν απεικονιστικά ευρήματα που μπορεί να προκύψουν από μια πανοραμική ακτινογραφία που συνήθως οι περισσότεροι από τους οδοντιάτρους ζητάμε από τους ασθενείς μας στο πλαίσιο της αρχικής τους αξιολόγησης.

  • Τι μπορεί να δείξει η πανοραμική ακτινογραφία, που θα σας οδηγήσει να παραπέμψετε σε καρδιολόγο;

Υπάρχουν κάποιες θέσεις, εκεί που απεικονίζεται η σπονδυλική στήλη, που μπορεί να μας δείξουν κάποια άσπρα σημάδια -ακτινοσκιερά τα λέμε εμείς- στο ύψος περίπου του 3ου και 4ου αυχενικού σπονδύλου όπως αυτά απεικονίζονται σε μια σωστή πανοραμική ακτινογραφία.

Αυτές τις ακτινοσκιερές περιοχές, που μπορεί να είναι ακανόνιστες, να μοιάζουν με δαχτυλιδάκι ή να έχουν διάφορες μορφολογίες, θα τις ερμηνεύσουμε και να υποπτευθούμε την παρουσία μιας αθηρωματικής πλάκας, έχοντας υπόψη μας πάντα πως αν κάτι τέτοιο υπάρχει θα είναι πιθανότατα γενικευμένο. Δεν θα εντοπίζεται μόνο στην καρωτίδα, αλλά και στο συκώτι και στα στεφανιαία αγγεία της καρδιάς μας, γιατί έχει τεκμηριωθεί η αθηρωμάτωση είναι γενικευμένη νόσος, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό σε όλο μας το σώμα.

Όλα αυτά θα τα συναξιολογήσει με το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς - π.χ. αν έχει υψηλή πίεση, υψηλή χοληστερίνη, είναι διαβητικός, παχύσαρκος, έχει υπνική άπνοια, ή έχει ένα οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης ή εμφράγματος.

Σε κάθε περίπτωση, θα επιλέξει τον ασφαλή τρόπο, δηλαδή να τον παραπέμψει στον καρδιολόγο και να κάνει το πιο απλό και ανώδυνο απ΄όλα: ένα triplex καρωτίδων, που θα αποσαφηνίσει την παρουσία ή όχι αθηρώματος μέσα στον αυλό της καρωτίδας, την διαταραχή ή όχι της ροής του αίματος μέσα στις καρωτίδες. Αυτό θα καθορίσει τα πλαίσια της παρακολούθησης και της αντιμετώπισης από τον καρδιολόγο.

  • Σε μια τέτοια περίπτωση, η οδοντιατρική πράξη θα διακοπεί;

Ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού και τα αποτελέσματα των άλλων εξετάσεων, μπορεί να διακόψουμε ή να τροποποιήσουμε το σχέδιο δράσης. Μπορεί ο άρρωστος να πάει σε φαρμακευτική αγωγή, ή  και σε χειρουργείο. Είναι ενδεχόμενο να αναβληθεί μια εξαγωγή, μια τοποθέτηση εμφυτεύματος ή κάποια άλλη σοβαρή πράξη που μπορεί να στρεσάρει ή να επιβαρύνει τον άρρωστο, ενώ ένα σφράγισμα ή κάτι άλλο απλό μπορεί να γίνει κανονικά. Όλα αυτά, βέβαια, σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό που έχει αναλάβει το μείζον πρόβλημα, το οποίο πλέον θα είναι η αθηρωμάτωση.

  • Πόσο συχνά συμβαίνει η επίσκεψη στον οδοντίατρο να αποκαλύψει αθηρωμάτωση;

Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι είναι αρκετά συχνό. Και όχι μόνο η κλινική εμπειρία, αλλά και η ερευνητική. Παίρνουμε απεικονιστικά δεδομένα από πολλούς χιλιάδες ανθρώπους που βλέπουμε στην Οδοντιατρική Σχολή της Αθήνας και πάρα πολλούς απ΄ αυτούς τους λέμε ‘όταν τελειώσετε από το δικό μας διαγνωστικό κομμάτι, πηγαίνετε σας παρακαλώ να κάνετε και ένα triplex καρωτίδων’. Δυστυχώς δεν έχω το δικαίωμα να το γράψω, αλλά το συνιστώ προφορικά. Και δεν σας κρύβω ότι είναι πολλοί αυτοί που έχουν επιστρέψει για να μας ευχαριστήσουν.

Έχουμε αυτό το feedback με τους αρρώστους. Βλέπουν και ζουν το πόσο ενδελεχώς τους εξετάζουμε και εμείς και οι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί μας φοιτητές.

  • Αισθάνεστε ότι δικαιώνεται ο ρόλος σας όταν συμβαίνει αυτό;

Κάνουμε τη δουλειά μας. Είναι πολύ πιο συχνό σε έναν άρρωστο να κάνει μια πανοραμική ακτινογραφία γιατί θα πάει στον οδοντίατρό του, από το να πάει στον καρδιολόγο και να του πει ‘κάνε μου ένα triplex καρωτίδων προληπτικά για να δω πως είναι τα αγγεία μου’.

Υπάρχει μια διάδραση. Η οδοντιατρική είναι μια ιατρική πράξη, πολλές φορές εμείς οι οδοντίατροι δεν το συνειδητοποιούμε. Και είναι πολύ σημαντικό το ότι αυτό επικοινωνείται βιωματικά στους φοιτητές μας.

Ο οδοντίατρος δεν αφήνει τίποτα να πέσει κάτω, φροντίζει τον άρρωστο στοματολογικά, αλλά ταυτόχρονα έχει και μια επίγνωση της ιατρικής του κατάστασης και τον κατευθύνει αναλόγως.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Η ελονοσία αναπτύσσει αντίσταση σε φάρμακο που σώζει τις ζωές παιδιών [μελέτη]
1 στους 3 χειρουργημένους ασθενείς εμφανίζει επιπλοκές [μελέτη]
Μελέτη αποκάλυψε αμφίδρομη σχέση μεταξύ περιοδοντίτιδας και διαβήτη