Η κατανόηση της μοριακής ετερογένειας του καρκίνου προστάτη έχει οδηγήσει τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών δυνατοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, το 2020 εγκρίθηκε στην Ευρώπη ο PARP αναστολέας ολαπαρίμπη για τους ασθενείς με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη που φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2 και η νόσος τους είχε υποτροπιάσει μετά από προηγούμενη θεραπεία. Είναι γνωστό ότι περίπου 5% των ασθενών με ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια αυτά.

Πρόσφατα, δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Journal of Clinical Oncology τα ανανεωμένα αποτελέσματα της μελέτης PROfound που αποτέλεσε και την εγκριτική μελέτη του φαρμάκου.

Ο διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ καθηγητής Θεραπευτικής - Ογκολογίας - Αιματολογίας Θάνος Δημόπουλος και ο επίκουρος καθηγητής Μιχάλης Λιόντος συνοψίζουν τα δεδομένα της μελέτης. Στη μελέτη είχαν ενταχθεί 387 ασθενείς με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη που έφεραν μεταλλάξεις σε κάποιο από τα 15 γονίδια του μηχανισμού ομόλογου ανασυνδυασμού του DNA που εξετάστηκαν. Μεταξύ αυτών, 160 ασθενείς έφεραν μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1/2 και τυχαιοποιήθηκαν σε αναλογία 2:1 να λάβουν ολαπαρίμπη ή ένα νεότερο ορμονικό παράγοντα.

Τα ανανεωμένα δεδομένα επιβεβαίωσαν το όφελος από τη θεραπεία με την ολαπαρίμπη σε ασθενείς που έχουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2. Συγκεκριμένα, η ολαπαρίμπη τριπλασίασε το χρόνο ως την επιδείνωση της νόσου σε σχέση με την καθιερωμένη αγωγή (9,8 έναντι 3 μηνών) και αύξησε και τη συνολική επιβίωση των ασθενών (20,1 έναντι 14,4 μηνών). Επομένως, η μελέτη PROfound ανέδειξε μια νέα σημαντική θεραπευτική δυνατότητα στον μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη.

Παράλληλα όμως επιβεβαίωσε την ανάγκη του μοριακού ελέγχου των ασθενών με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη για την παρουσία μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA1/2, ώστε να αναγνωρίζεται ο πληθυσμός των ασθενών που θα ωφεληθούν από την αγωγή με Olaparib.  Η βέλτιστη αντιμετώπιση των ασθενών αυτών γίνεται σε εξειδικευμένα κέντρα με εμπειρία σε αυτή την συχνή πάθηση.

Στην πρόσφατη δημοσίευση όμως αναδείχθηκαν και σημαντικές πληροφορίες για συγκεκριμένες ομάδες ασθενών. Πιο αναλυτικά, το όφελος του φαρμάκου διαπιστώθηκε τόσο στην πλειοψηφία των ασθενών που έφεραν μεταλλάξεις στο γονίδιο BRCA2, όσο και στους λιγότερους αριθμητικά ασθενείς με BRCA1 μεταλλάξεις. Το όφελος του φαρμάκου ήταν επίσης παρόμοιο ανεξάρτητα με το αν η μετάλλαξη ήταν κληρονομούμενη (γαμετική μετάλλαξη) ή υπήρχε μόνο στα κύτταρα του όγκου (σωματική μετάλλαξη).

Οι ερευνητές επομένως καταλήγουν ότι με βάση τα δεδομένα της μελέτης, η ολαπαρίμπη βελτίωσε την επιβίωση έναντι της ενζαλουταμίδης ή της αμπιρατερόνης σε όλες τις υποομάδες ασθενών με μεταστατικό ευνουχοάντοχο καρκίνο προστάτη που φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2. 

Πηγές:
ΕΚΠΑ

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ο Χρίστος Λιάπης υπογράφει το βιβλίο του ''Λαβωμένος Ίαμβος''
Συνάντηση πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας με τον υπουργό Υγείας της Σαουδικής Αραβίας
Goody's-Everest: Επέκταση στο εξωτερικό με 9 νέα σημεία έως το τέλος του 2024