Η μεσογειακή δίαιτα και καρδιαγγειακά νοσήματα

Επιστημονικές μελέτες του μεσογειακού τύπου διατροφής ανέδειξαν τη διατροφική αξία της μεσογειακής δίαιτας στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Τί είναι η "κακή" και η "καλή" χοληστερόλη.
Οι 2 κυριοι φορείς της χοληστερολης είναι η ΗDL και η LDL (μεταφέρουν τη χοληστερόλη στο αίμα).

Η LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη) μεταφέρει τη χοληστερόλη στους ιστούς. Η χοληστερόλη εναποτείθεται στα τοιχώματα των αρτηριών, με αποτέλεσμα τη στένωσή τους και τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας.

Βάσει πρόσφατων στοιχείων ενισχύεται η άποψη ότι η LDL στη φυσική της κατάσταση δεν είναι επιβλαβής. Όταν όμως μεταβληθεί μέσω μίας διεργασίας που ονομάζεται οξείδωση, αποτελεί ουσιαστική απειλή στα τοιχώματα των αρτηρίων.

Η οξείδωση της LDL αρχίζει με την υπεροξείδωση των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (ΠΑΛΟ) στο μόριό της. Η σύνθεση του λιπαρού οξέος της LDL επηρεάζεται από τα λιπαρά οξέα της δίαιτας. Μια δίαιτα πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (ΜΑΛΟ) καθιστά την LDL πιο ανθεκτική στην οξειδωτική τροποποίηση της LDL, σε σχέση με μία δίαιτα πλούσια σε ΠΑΛΟ. Επιπλέον μια δίαιτα πλούσια σε ΜΑΛΟ οδηγεί σε υψηλότερη περιεκτικότητα της κυτταρικής μεμβράνης σε ΜΑΛΟ και συνεπώς σε υψηλότερη κυτταρική αντίσταση στην οξειδωτική βλάβη.

Αντιοξειδωτικοί παράγοντες όπως οι βιταμίνες Ε και C, τα φλαβονοειδή παρέχουν επιπρόσθετη προστασία κατά της οξειδωτικής επιβάρυνσης αναστέλλοντας την οξείδωση της LDL και μειώνοντας τον κίνδυνο της αθηρωματοσκλήρυνσης.
Αντίθετα η ΗDL μεταφέρει τη χοληστερόλη από τους περιφερικούς ιστούς στο ήπαρ για καταβολισμό, και επομένως μείωση των επιπέδων της στο πλάσμα.

Αυτό λοιπόν που μας ενδιαφέρει είναι να διατηρήσουμε χαμηλά τα LDL και υψηλά τα HDL.

Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της μεσογειακής δίαιτας η οποία περιέχει:

ελαιολαδο, πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που αυξανει τον καταβολισμό δηλαδή την διάσπαση της κακής χοληστερόλης LDL, και τη δέσμευση της χοληστερόλης από την HDL
τα λιπαρά ψάρια , σκουρμπί, σαρδέλα, σολωμός, γαύρος, περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα; η κατανάλωση τους συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου. Μελέτες συνδέουν τα ω-3 με δράση αντιθρομβωτική, αντιυπερτασική και υποτριγλυκεριδαιμική.
Το σχετικά αυξημένο ποσοστό σε χοληστερόλη των ψαριών και των θαλασσινών πρέπει να συσχετισθεί με το πλούσιο ποσοστό σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα της σειράς ω-3.
μείωση των κορεσμένων λιπαρών οξέων με μειωμένη κατανάλωση ζωικών τροφών, γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά και αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με λευκό.
κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν δυσαπορρόφητους φυτικούς πολυσακχαρίτες που έχουν ισχυρή υποχοληστεριναιμική δράση, βοηθώντας την απομάκρυνση της χοληστερόλης.
Επιπλέον οι φυτικές ίνες δεσμεύουν τα χολικά άλατα που είναι απαραίτητα για τη γαλακτωματοποίηση των λιπών, τη διαλυτότητα ορισμένων λιπαρών οξέων και την απορρόφηση λιπιδίων από τον εντερικό βλενογόνο εμποδίζοντας την επαναπρόσληψη και επανακύκλωσή τους. Επειδή πρόδρομη ουσία των χολικών αλάτων είναι η χοληστερόλη, ο οργανισμός δεσμεύει περισσότερη χοληστερόλη στη σύνθεση χολικών αλάτων.
αλλοι βασικοί παράγοντες που συντείνουν στην αύξηση της ΗDL είναι: