Η σημασία και τα οφέλη της ενυδάτωσης

‘Η σημασία της Ενυδάτωσης στη σωματική και νοητική υγεία’, ήταν το θέμα της ημερίδας που οργάνωσε, σήμερα, η Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.

Στόχος της Ημερίδας είναι να αναδείξει τη σημασία της ενυδάτωσης στις καθημερινές δραστηριότητες παρουσιάζοντας τα νέα επιστημονικά δεδομένα και να καλύψει το κενό της ελλιπούς ενημέρωσης των Ελλήνων, ιδιαίτερα στις ευάλωτες ηλικιακές ομάδες.

Τις εργασίες της Επιστημονικής Ημερίδας κήρυξε ο κ. Γεώργιος Ζέρβας, τ. Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ομιλητές ήταν οι κ.κ. Δημήτρης Βλαχάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Νεφρολογίας Β’ Πανεπιστημιακή Προπαιδευτική Κλινική Νοσοκομείου Aττικόν, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ron Maughan, Καθηγητής στο School of Sport, Exercise and Health Sciences, Loughborough University, UK, Μαρία Καψοκεφάλου, Επίκουρος Καθηγήτρια Διατροφής του Ανθρώπου, στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και η Dr.

Jane Holdsworth, Διευθύντρια του European Hydration Institute. Τη σύνοψη των παρουσιάσεων και το συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε ο Αντώνης Ζαμπέλας, Αναπληρωτής Καθηγητής Διατροφής του Ανθρώπου, στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ο Δημήτρης Βλαχάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Παθολογίας-Νεφρολογίας, ανέδειξε τη σημασία της πρόσληψης υγρών στην ομοιοστασία του οργανισμού και επισήμανε,’Το νερό είναι ο διαλύτης στον ανθρώπινο οργανισμό και απαρτίζει περίπου το 60% του σωματικού βάρους των ενηλίκων.

Το ισοζύγιο του ύδατος εξαρτάται βασικά από την ποσότητα των προσλαμβανομένων υγρών και τον όγκο των αποβαλλομένων ούρων. Το πρώτο σκέλος ρυθμίζεται με τη δίψα, ενώ το δεύτερο σκέλος από τη δομική και λειτουργική ακεραιότητα των νεφρών και τη δράση της βαζοπρεσσίνης (αντιδιουρητικής ορμόνης) επ’ αυτών.

Ο νεφρός μπορεί να εξασφαλίζει την ομοιοστασία του οργανισμού αλλά σε παθολογικές καταστάσεις ο νεφρός χάνει αυτήν του την ευελιξία με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ευκολότερα αφυδάτωση ή υπερυδάτωση.’

Ο Professor Ron Maughan ανέδειξε τη σχέση μεταξύ ενυδάτωσης και υγείας, τονίζοντας ‘Η χρόνια, ήπια, αφυδάτωση εμφανίζεται συχνά σε ορισμένες ομάδες πληθυσμού, ειδικά σε ηλικιωμένους και ανθρώπους που ασκούνται, ιδίως σε θερμά κλίματα.

Η ελλιπής ενυδάτωση είναι ένας ενδεχόμενος παράγοντας επίσπευσης ορισμένων οξειών παθήσεων στους ηλικιωμένους, ενώ ενδέχεται να υπάρχει συσχέτιση με την εμφάνιση μερικών μορφών καρκίνων, καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη.

Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις, παρόλο που η μεθοδολογία επιδέχεται περαιτέρω ανάπτυξης, ότι εξασθενεί η νοητική λειτουργία λόγω της μέτριας κατανάλωσης υγρών. Ακόμη και οι σύντομες περίοδοι υποκατανάλωσης υγρών, οδηγούν σε μείωση της υποκειμενικής αντίληψης επαγρύπνησης και αυτοσυγκέντρωσης, αλλά και σε αύξηση της κούρασης και του πονοκέφαλου.

Όλα αυτά τα συμπτώματα προκαλούν αρνητικές συνέπειες σε πολλές καθημερινές δραστηριότητές μας’. Τέλος, ο Professor Maughan εστιάζοντας στα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης, επισήμανε, ‘Ακόμα πιο ισχυρές ενδείξεις για τα αρνητικά αποτελέσματα της κακής ενυδάτωσης, εμφανίζονται στην απόδοση των αθλητών αλλά και των ανθρώπων που ασχολούνται με χειρονακτικά επαγγέλματα ή αθλούνται συστηματικά, οι οποίοι χάνουν μεγάλα ποσοστά ιδρώτα.

Όταν οι απώλειες ιδρώτα είναι υψηλές, το νερό και το αλάτι (ειδικά το νάτριο) πρέπει να αναπληρωθούν για να διατηρηθεί η ικανότητα της άσκησης.’

Η Μαρία Καψοκεφάλου, Επίκουρος Καθηγήτρια Διατροφής του Ανθρώπου του ΓΠΑ, μίλησε για τη συνιστώμενη πρόσληψη νερού για τις διάφορες ηλικιακές ομάδες.‘Οι ενήλικες συστήνεται να προσλαμβάνουν περίπου 2 λίτρα νερού, οι γυναίκες ή 2,5 λίτρα νερού οι άνδρες, ημερησίως.

Μεγαλύτερες ανάγκες σε νερό έχουμε όταν η φυσική μας δραστηριότητα είναι αυξημένη και όταν οι θερμοκρασίες του περιβάλλοντος είναι υψηλές. Το 80% της ημερήσιας πρόσληψης νερού προέρχεται από πόσιμο νερό, χυμούς, αναψυκτικά, καφέ, τσάι κλπ, ενώ το 20% από στερεά τρόφιμα, κυρίως φρούτα και λαχανικά.

Δεν γνωρίζουμε εάν στην Ελλάδα έχουμε ικανοποιητική πρόσληψη νερού. Η Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου του ΓΠΑ εκπονεί έρευνα με στόχο την καταγραφή της πρόσληψης νερού μέσα από υγρά και στερεά τρόφιμα’.

Τέλος, η Dr. Jane Holdsworth Διευθύντρια του European Hydration Institute, παρουσίασε το European Hydration Institute και εστίασε στους λόγους τους οποίους οδήγησαν στη συγκρότησή του: ‘Το EHI είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός ο οποίος δημιουργήθηκε με στόχο να προωθήσει, στο ευρύ κοινό, έγκυρη επιστημονική γνώση σχετικά με την ανθρώπινη ενυδάτωση.

Άλλωστε η ενυδάτωση αποτελεί μια σημαντική πτυχή της δημόσιας υγείας στην οποία όμως δεν έχει δοθεί, μέχρι σήμερα, η αρμόζουσα προσοχή σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Επιθυμία μας είναι να ‘χτίσουμε’ μια εύκολα προσβάσιμη πηγή επιστημονικής ενημέρωσης όπου όλοι θα μπορούν να λαμβάνουν πληροφόρηση σχετικά με τη σημασία της ενυδάτωσης στις καθημερινές δραστηριότητες.

Στην προσπάθειά μας αυτή, πολύτιμοι υποστηρικτές μας είναι μια επίλεκτη ομάδα επιστημόνων, μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής του EHI, οι οποίοι με το κύρος τους και την επιστημονική τους κατάρτιση διασφαλίζουν την εγκυρότητα της πληροφόρησης που διαχέεται, και η οποία στηρίζεται αποκλειστικά και αυστηρά σε επιστημονικές έρευνες και δεδομένα.

Το EHI θα υποστηρίξει ενεργά την επιστημονική έρευνα, έτσι ώστε να δημιουργήσει έναν πρότυπο πανευρωπαϊκό ‘σταθμό’ πληροφόρησης, για όλους.’

Η σημασία και τα οφέλη της ενυδάτωσης

Το νερό και γενικότερα η κατανάλωση υγρών είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας. Το νερό, επιπλέον, μεταφέρει θρεπτικές ουσίες και αποβάλλει τις άχρηστες ουσίες από τον οργανισμό. Βοηθά, επίσης, στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, με τη μεταφορά της θερμότητας από τους ενεργούς ιστούς στο δέρμα, αλλά και της ψύξης του σώματος μέσω της εφίδρωσης.

Τα οφέλη της σωστής ενυδάτωσης είναι πολλά για τη συνολική Υγεία, καθώς κάθε κύτταρο του σώματός μας έχει ανάγκη τα υγρά. Η ενυδάτωση είναι παράγοντας – κλειδί στις πιο βασικές λειτουργίες του σώματος όπως του εγκεφάλου, της καρδιάς, των νεφρών, των μυών, του δέρματος, καθώς ρυθμίζει λειτουργίες όπως την αρτηριακή πίεση, τη θερμοκρασία του σώματος, την πέψη.

Περίπου 80% της ημερήσιας πρόσληψης νερού γίνεται μέσω του πόσιμου νερού, των αναψυκτικών, ποτών και γενικότερα των υγρών τροφίμων, ενώ το υπόλοιπο 20% μέσω των στερεών τροφίμων, ιδιαίτερα λαχανικών και φρούτων.

Η EFSA (European Food Safety Authority) συστήνει για τους ενήλικες άνδρες και γυναίκες, αντίστοιχα, την πρόσληψη 2,5 και 2 λίτρων νερού ημερησίως μέσω του πόσιμου νερού, αναψυκτικών, χυμών και γενικότερα υγρών και στερεών τροφίμων.

Υψηλότερη πρόσληψη νερού μπορεί να απαιτείται κατά την άσκηση και κατά τις θερμές ημέρες του έτους. Οι ευαίσθητες ομάδες των παιδιών, των ηλικιωμένων και των εγκύων και γυναικών που θηλάζουν χρειάζεται να προσέχουν ιδιαίτερα την ορθή ενυδάτωση.

Λίγα Λόγια για το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων προσφέρει στους φοιτητές του το επιστημονικό υπόβαθρο για την ορθολογική αντιμετώπιση επιστημονικών και τεχνολογικών θεμάτων που αναφέρονται στον τομέα των Τροφίμων και στη Διατροφή του Ανθρώπου.

Παράλληλα, προάγει την υπάρχουσα γνώση στην Επιστήμη και Τεχνολογία Τροφίμων και τη Διατροφή, συμμετέχοντας σε ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα, που διεξάγονται σε συνεργασία με άλλα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, καθώς και με τα τμήματα έρευνας και ανάπτυξης μικρών και μεγάλων βιομηχανιών τροφίμων της χώρας μας.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε το site http://www.aua.gr/

European Hydration Institute (EHI)

Το European Hydration Institute (EHI) είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός που εδρεύει στην Ισπανία και δημιουργήθηκε για να προωθήσει τη γνώση και την κατανόηση όλων των θεμάτων σχετικά με την ανθρώπινη ενυδάτωση αλλά και την επίδρασή της στην υγεία, την ευεξία και την απόδοση των ανθρώπων.

Στόχος του EHI είναι να προωθήσει τη σημασία της ενυδάτωσης για την υγεία, την ευεξία και την απόδοση, καθώς και να παρέχει μια έγκυρη πηγή ενημέρωσης για την καλύτερη κατανόηση των θεμάτων της ενυδάτωσης και της ενσωμάτωσής τους στα χαρτοφυλάκια της δημόσιας υγείας, ώστε να συμβάλλει στη σωστή ενυδάτωση όλων των Ευρωπαίων πολιτών.

Το έργο του EHI έχει σχεδιαστεί προς όφελος δύο ομάδων: τους επαγγελματίες Υγείας, όπως γιατρούς, διαιτολόγους και διατροφολόγους, και το ευρύ κοινό που επιθυμεί να κατανοήσει περισσότερα σχετικά με την ενυδάτωση και το ρόλο της στην υγεία, την ευεξία και την απόδοση.

Καθώς η ενυδάτωση αποτελεί κρίσιμο στοιχείο για την ανθρώπινη υγεία, ευεξία και απόδοση και συνεπώς, ενδιαφέρει πολλές διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και οργανισμούς, το EHI συνεργάζεται με ανεξάρτητους επιστήμονες, επαγγελματίες Υγείας, εταιρείες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς και οργανισμούς, οι οποίοι μοιράζονται το ίδιο ήθος με το Ινστιτούτο, καθώς και το ενδιαφέρον για την προώθηση της σημασίας της ενυδάτωσης σε σχέση με τη δημόσια υγεία.

Για περισσότερες πληροφορίες Jane Holdsworth, Managing Director, European Hydration Institute ([email protected]).